lunes, 5 de mayo de 2025
Na inauguración da exposición, Xosé Manuel Buxán, director da Sala Alterarte, destacou como esta mostra reúne “o bo facer de Deebo e o valor dos contidos e dos significados das súas pezas”. Da creadora subliñou que é egresada da Facultade de Belas Artes do campus de Pontevedra e o feito que de é “unha artista moi nova, cunhas reivindicacións moi do momento actual, necesarias para mellorar a sociedade”. Polo que respecta ao comisario da mostra, Xosé Manuel Buxán salientou “a importancia de contar con xente activa do tecido cultural, como é neste caso VÃtor Nieves”. A iniciativa, lembrou o director de Alterarte, forma parte da cuarta edición do proxecto Estado CrÃtico. 12 Curadores 12 Artistas e súmase á traxectoria dunha sala que xa atesoura 17 anos de actividade continuada.
Pola súa banda, Ana MarÃa Torrado, directora de Ãrea de Dinamización Cultural e Educativa e Integración do Campus de Ourense, salientou igualmente na inauguración da mostra como se trata dunha exposición que se leva a cabo “nun tempo moi acaÃdo e nun espazo tamén moi acaÃdo como é o campus”, lembrando como o eido universitario pretende ser sempre un espazo de convivencia, de liberdade, de igualdade e de diversidade. Pondo en relevo tamén a traxectoria da Sala Alterarte, a directora de área destacou da mostra inaugurada este luns “a intimidade que logra para o espectador”, unha intimidade que, apuntou, “fai chegar moito máis a mensaxe que quere transmitir”.
Visibilidade
Tanto a artista como o comisario da mostra destacaron na súa apertura a boa sintonÃa lograda entre ambos para o desenvolvemento de Ocupar un corpo. VÃtor Nieves indicou que escolleu a Deebo Barreiro para protagonizar esta exposición “porque é unha artista emerxente, unha artista da casa, da Universidade de Vigo, e porque ten un traballo moi polÃtico, que se encadra moi ben no meu traballo como curador”. Nas súas palabras, o comisario subliñou como “nun momento polÃtico coma este” “é necesario darlle visibilidade a certos traballos que ás veces nos espazos máis institucionais non teñen cabida”, facendo fincapé na importancia de que “que os espazos públicos tamén sexan ocupados” con temáticas como a abordada na obra de Deebo Barreiro. Igualmente, amosou a súa satisfacción por comisariar unha mostra na Sala Alterarte, recalcando “a nómina de curadores e artistas que teñen pasado por aquÔ.
Sobre Ocupar un corpo, Deebo Barreiro comentou que é unha exposición-instalación “baseada en fotografÃas que fixen desde 2019 do espectro da identidade de xénero”. Segundo explicou, a mostra forma parte dun proxecto seu máis amplo sobre identidade de xénero chamado Ser un corpo. Dentro do espectro de identidade de xénero, detallou, escolleu para a mostra da Sala Alterarte fotografÃas das persoas “menos asentadas dentro do binomio home-muller”, como persoas transxénero non normativas sen utilizar hormonas, persoas bixénero ou persoas axénero. “Escollinas por ser as persoas que menos visibilidade teñen, as menos “existentes” dentro da sociedade normativa”, sinalou a artista. Concretamente, son catro as persoas retratadas en imaxes de gran formato, apuntando a súa autora como as e os espectadores no seu percorrido pola sala atópanse con estas persoas “empoderadas e engrandecidas”.
As imaxes están repartidas nun labirinto de teas creado na Sala Alterarte. Neste senso, Deebo Barreiro explicou que quixo xogar a colocar os retratos en espazos que son asociados habitualmente a homes homosexuais para “apropiarse deles como espazos queer”. AsÃ, indicou, a instalación das teas pretende ser unha metáfora do cruising, da actividade sexual de persoas homosexuais en lugares como parques ou espazos naturais. Este labirinto, indicou a creadora, “dá xogo a que as persoas se perdan, se escondan, xoguen”. No percorrido pola exposición, cada imaxe está acompañada ademais dun código QR que lle permite ao público acceder a máis imaxes. “Nas esquinas, nos currunchos, entre as teas, atópaste códigos QR porque a mostra está pensada como un hÃbrido entre exposición presencial e tecnolóxica”, explicou Deebo Barreiro. AsÃ, tal e como detallou a artista, a persoa que ve a imaxe ten que intervir para poder entrar a máis contidos.
A quinta fotografÃa da mostra é “unha sorpresa” e é a de máis difÃcil acceso, apuntando a artista como algúns espectadores chegarán a ela e outros poida que non. Esta última imaxe “é o espazo máis subversivo da mostra” pois, indicou a súa autora, despois dunha peregrinación polos labirintos da exposición o espectador ou espectadora ten que porse de nocellos para poder vela. Ao atopar esa fotografÃa, comentou Deebo Barreiro, “descobres que estás diante da representación por excelencia do queer e da disidencia” e “rematas a exposición prostrándote ante a disidencia”.
A obra Hombre y joven marinero (1929), do poeta e artista Federico GarcÃa Lorca e pertencente á colección da Fundación Pública Galega Camilo José Cela, formará parte da exposición internacional The First Homosexuals, que se inaugurará o 2 de maio no prestixioso espazo Wrightwood 659 de Chicago. Trátase dunha mostra que reúne máis de 250 obras que documentan as primeiras representacións artÃsticas da homosexualidade no panorama internacional posterior a 1869. A Fundación Camilo José Cela continúa asà co seu labor de conservación, difusión e proxección internacional do seu valioso fondo artÃstico e documental, favorecendo o diálogo cultural arredor dunha das figuras máis senlleiras da literatura e da arte do século XX.
A figura e o legado de Alfonso Daniel RodrÃguez Castelao será divulgada a través dunha decena de publicacións ao longo deste 2025, dentro das accións da programación do Ano Castelo, co que o Goberno galego conmemora o 75 aniversario dunha das figuras máis senlleiras de Galicia. Entre elas estarán 'Celebrando a Castelao. O artista polifacético', de Rubén de Lis, dúas edicións da emblemática obra teatral 'Os vellos non deben de namorarse', os discursos institucionais de Castelao (da man da Fundación Castelao) ou a dixitalización da documentación sobre o Estatuto de 1936 (en colaboración co Instituto Padre Sarmiento).
