martes, 1 de julio de 2025
O obxectivo é fomentar o desenvolvemento e o uso da IA en España para “modernizar o noso sistema produtivo”, alén de contemplar a creación dunha rede de centros de excelencia especializados neste eido. O acto foi presidido polo reitor Antonio López e moderado polo director cientÃfico do CiTIUS, Senén Barro.
O reitor da USC aproveitou a súa intervención para subliñar que a IA constitúe “un reto transversal de futuro que vai afectar a todos os sectores, dende o tecido empresarial, ás administracións, ou mesmo na resolución de retos sociais”. “Na Universidade temos un papel que xogar na formación das persoas que ocuparán os perfiles profesionais do futuro, alén de aportar novo coñecemento e ser quen de transferilo”, engadiu. “Non queremos ser meros espectadores, queremos permanecer activos, ser lÃderes neste cambio transcendental”, concluÃu. Pola súa parte, Senén Barro puxo o foco en que a IA é moito máis que “a electricidade do século XXI”, xa que non é só “unha forza bruta”, trátase do “principal recurso das tecnoloxÃas intelixentes”. Barro destacou que no conxunto de España radica unha moi relevante comunidade cientÃfica centrada neste ámbito, sendo Galicia e o CiTIUS un claro exemplo desta especialización de vangarda.
A economÃa do dato
Cun investimento público de 600 millóns de euros para o perÃodo 2021-2023, a ENIA constitúe unha das propostas fundamentais do Plan España Dixital 2025, lanzado o pasado mes de xullo. Concretamente, a estratexia presentada este mércores desenvolve o eixo número nove do Plan relativo a “transitar cara a unha economÃa do dato, garantindo a seguridade e privacidade e aproveitando as oportunidades que ofrece a Intelixencia Artificial co obxectivo de que, polo menos, o 25% de empresas usen Intelixencia Artificial e Big Data dentro de cinco anos”.
Carme Artigas destacou na súa intervención por videoconferencia que a “IA é xa presente e debemos explotala nos sectores tradicionais, asà como noutros novos”. Esta nova folla de ruta, a diferenza da de 2019, adquire “unha perspectiva holÃstica”, afirmou, xa que amplÃa toda a transformación aos eidos industrial, produtivo e social. A secretaria de Estado sinalou que o 33% dos fondos do Plan de Recuperación, Transformación e Resiliencia da EconomÃa irán destinados á dixitalización, inxección que ao seu xuÃzo permitirá impulsar asemade a inversión privada. Neste senso, a secretaria de Estado avanzou o futuro nacemento dun fondo público-privado para impulsar a creación e desenvolvemento de startups neste eido de actuación.
Excelencia investigadora
Catro son os retos que se formula a ENIA: tecnolóxico, ético, normativo e social. “Poñer á persoa no centro da transformación tecnolóxica” é a meta que se persegue con esta estratexia que se nutrirá fundamentalmente da investigación cientÃfica. “Fomentar a investigación pública de excelencia e fomentar sinerxÃas”, apuntou Artigas, é unha das bases desta folla de ruta. Alén da creación da rede de centros de excelencia especializados en IA, a ENIA contempla promover a creación de novos centros, fomentar a retención e a captación do talento investigador, asà como flexibilizar a carreira cientÃfica.
A nova estratexia que conta cun consello asesor integrado por dezaoito especialistas, pretende ser un punto de encontro entre as demandas de todas as partes interesadas, conciliando as inquietudes da comunidade cientÃfica, a industria, a sociedade civil e as comunidades máis vulnerables, pero sobre todo busca comprender e previr as implicacións que expón a rápida introdución da Intelixencia Artificial en ámbitos sociais básicos. “Cerrar brechas para que ninguén se quede atrás e deseñar un futuro con piares máis robustos”, sinalou Artigas, é o horizonte desta folla de ruta.
A primeira fase do piloto do proxecto Xenoma Galicia permitiu detectar, entre os máis de 1.000 participantes aos que se lle recolleu unha mostra de sangue, 14 novos casos de alto risco para as patoloxÃas investigadas de cancro de mama e ovario hereditario, sÃndrome de Lynch e hipercolesterolemia familiar. A ConsellerÃa de Sanidade presentou esta mañá ante o Consello da Xunta un informe de situación do piloto do proxecto Xenoma Galicia. Cun investimento de 20 millóns de euros, o Goberno galego márcase o obxectivo de recompilar o ADN de 400.000 persoas. Pola porcentaxe de poboación incluÃda, Xenoma Galicia é un dos proxectos de maior envergadura do mundo. Permitirá ofrecer tratamentos farmacolóxicos individualizados, predicir o risco de enfermidades antes de apareceren para poder anticiparse a elas e evitalas grazas ao estudo do xenoma e da historia clÃnica.
No marco do Plan de Actuacións fronte aos posibles efectos das altas temperaturas sobre a saúde, a Xunta de Galicia vén de rebaixar a alerta por altas temperaturas aos niveis 1 e 2. Deste xeito, a vaga de calor iniciada pasado venres, que na xornada de onte acadou o nivel 3 de alerta en diversas áreas de Galicia, agora queda establecida nos dous primeiros niveis de alerta. En concreto, as zonas que ficarán no nivel 2 son o noroeste de Ourense, o interior de Pontevedra, asà como o Centro e a Montaña da provincia de Lugo. Pola súa banda, defÃnese o nivel de alerta 1 por vaga e calor as zonas do interior de Coruña, o sur de Lugo, Miño de Ourense, montaña de Ourense, sur de Ourense, Valdeorras, litoral de Pontevedra e a zona Miño de Pontevedra.
