martes, 28 de octubre de 2025
O vicepresidente económico e conselleiro de EconomÃa, Empresa e Innovación, Francisco Conde, puxo de relevo hoxe na cerimonia de entrega dos Premios ArtesanÃa de Galicia 2020 que estes galardóns enxalzan os valores dun sector clave da identidade colectiva da Comunidade e unha das vÃas de preservación do patrimonio cultural e etnográfico. Neste sentido, destacou tamén a súa dimensión económica, pois conta con máis de 3000 artesáns rexistrados e preto de 700 obradoiros que traballan baixo a marca ArtesanÃa de Galicia.
Na súa intervención, Conde subliñou como un dos valores que mellor define este sector na actualidade a aposta pola innovación, xunto co compromiso polo traballo ben feito, apuntando que a Xunta busca impulsar a súa competitividade para favorecer o crecemento e a sustentabilidade das empresas que o conforman e o seu posicionamento en novos mercados.
Con estes galardóns, a Xunta recoñece o talento dun sector que supón un importante motor ecónomico e cultural para a Comunidade. O Premio ArtesanÃa de Galicia, que é a máxima categorÃa e está dotado con 9.000 euros, recaeu no obradoiro de tecido Traxandaina Traxe Tradicional (Lugo) pola súa obra Tesouro Aldeán, unha capa baseada nunha lensa antiga do traxe galego e seguindo as técnicas de elaboración das costureiras tradicionais. Os obradoiros Laura Delgado Cerámica (Cambre), Santiago Besteiro Design (Monterroso) e Jatafarta (Santiago de Compostela) resultaron finalistas neste apartado dos premios.
Por outra banda, o Premio Traxectoria, de carácter honorÃfico, foi para o ourive Ricardo Rivas Casal (Santiago de Compostela), pola súa destacada traxectoria profesional e divulgativa da ouriverÃa compostelá. Ademais, a Loaira Pérez, do obradoiro Raposiñas. Cerámica feita de vagar (A Pobra do Caramiñal), correspondeulle a Bolsa Eloy Gesto, dotada con 4000 euros que investirá na continuación da súa formación artÃstica e empresarial.
Os Premios ArtesanÃa de Galicia 2020 serven para visibilizar un ano máis a mellora continua no labor dos artesáns galegos. Este certame busca contribuÃr a poñer en valor o sector, asà como a divulgar o traballo dos profesionais entre a sociedade; potenciar a creatividade; promover a captación do talento, facendo fincapé na incorporación dos artesáns máis novos a través do apoio á súa formación especializada; e a impulsar a remuda xeracional ao tempo que se aposta pola introdución da innovación e do deseño nos procesos de produción. Os trofeos das categorÃas Premio Traxectoria e Premio ArtesanÃa de Galicia están elaborados en madeira e prata polo obradoiro de xoierÃa Maysil (A Estrada).
Traxandaina Traxe Tradicional
O obradoiro Traxandaina (Lugo) gañou o Premio ArtesanÃa de Galicia 2020, que recoñece unha obra que representa as liñas desexadas para unha artesanÃa competitiva no mercado actual como son o deseño, a adaptación ou a conservación das técnicas e valores tradicionais máis caracterÃsticos da artesanÃa galega, a incorporación ás tendencias actuais, a innovación, a boa presentación e a calidade da obra. O xurado por unanimidade destacou o valor de Tesouro Aldeán como unha peza contemporánea cunha manufactura tradicional e unha manifestación contundente do oficio.
Antón Sanjurjo e Teresa Astorgano son os responsables de Traxandaina Traxe Tradicional, un obradoiro artesán dedicado á localización, ao estudo e á reprodución do traxe aldeán de garda –da roupa de homes e mulleres que lucÃan os domingos ou nas feiras ata comezos do século XX– principalmente da provincia de Lugo. O obradoiro naceu co obxectivo de se converter nun referente na conservación da cultura tradicional e do xeito de vestir das zonas do rural e da montaña de Lugo.
A peza gañadora Tesouro Aldeán é unha capa contemporánea inspirada nas mantelas ou lensas recollidas na provincia de Lugo, en concreto nunha lensa antiga atopada en PortomarÃn. O obxectivo é amosar as posibilidades cualitativas e estéticas de determinadas técnicas tradicionais de costura e de decoración aplicadas á vestimenta moderna, mediante a confección dunha prenda de abrigo acorde ás tendencias actuais.
Ricardo Rivas, Premio Traxectoria 2020
O Premio Traxectoria, concedido este ano ao ourive Ricardo Rivas Casal (Santiago de Compostela), ten carácter honorÃfico e trátase dun premio outorgado polo propio sector para recoñecer a traxectoria profesional consolidada dun profesional da artesanÃa galega, a contribución á súa posta en valor e promoción, a calidade do seu traballo, asà como o seu compromiso coa divulgación e coa transmisión pedagóxica dos principais valores positivos do sector. A súa candidatura foi proposta pola Asociación Ourives de Compostela.
Ricardo Rivas, dotado dunha destacada destreza e capacidade artÃstica, dedica a súa vida á artesanÃa. Aprendeu o oficio de ourive no obradoiro familiar, na zona vella compostelá, ao tempo que se formou na Escola de Artes e Oficios ArtÃsticos Mestre Mateo. Membro da Comisión Galega da ArtesanÃa durante 10 anos e membro fundador da Asociación de Ourives de Santiago, no ano 2018 foi agasallado coa Medalla de Prata na Gala de San Eloi, organizada polo Colexio Oficial de XoiarÃa de Galicia e a Federación Galega de Xoieiros.
O obradoiro de Ricardo Rivas é o único que perdura do cento que existÃan a primeiros do século XX no corazón acibecheiro de Galicia, na rúa da AcibecherÃa de Santiago de Compostela, e o único tamén que aÃnda permite aprender o oficio máis antigo nesta cidade, posto que compatibiliza o traballo como artesán co seu labor de docente.
Bolsa Eloy Gesto
Loaira Pérez Pérez, do obradoiro Raposiñas. Cerámica feita de vagar (A Pobra do Caramiñal), gañou a Bolsa Eloy Gesto 2020, dotada con 4000 euros para investir en formación especializada nun centro de prestixio. Con esta bolsa a Xunta busca potenciar a remuda xeracional no sector, o acceso de novos talentos á artesanÃa e a súa profesionalización.
Cunha ampla formación artÃstica en Belas Artes, restauración e xoiarÃa, Loaira Pérez crea en xullo de 2019 Raposiñas, que define como un obradoiro cerámico rural no que os conceptos marcan os deseños. Coa Bolsa Eloy Gesto terá a oportunidade de formarse no Cencal, Centro de Formación Profesional para a Industria Cerámica, en Caldas da RaÃnha (Portugal), asà como na fábrica de cerámica portuguesa Bordallo Pinheiro, un referente internacional.
O Centro Dramático Galego colgará de novo o cartel de “entradas esgotadas” nas tres últimas funcións do seu espectáculo A serie clopen esta fin de semana no Salón Teatro de Santiago de Compostela, onde terá sido visto por arredor de 5500 persoas desde a súa estrea o pasado 11 de setembro. Tras os 33 pases ofrecidos na sede da compañÃa da Xunta, tamén completando as butacas dispoñibles en varias ocasións, o espectáculo iniciará a finais de mes unha xira que o levará a outros cinco escenarios de Galicia e Portugal. AsÃ, a proposta dirixida por Pablo Reboleiro representarase o 30 de outubro no Teatro Académico de Gil Vicente de CoÃmbra como parte da programación da Mostra Galiza Coimbra 2025, organizada polos colectivos Cena Lusófona e A Escola da Noite e que conta co apoio económico da ConsellerÃa de Cultura, Lingua e Xuventude para ofrecer unha escolma de producións escénicas galegas, entre outras moitas actividades artÃsticas e formativas.
As empresas galegas que empregan Intelixencia artificial son xa o 15,7%, tras experimentar un crecemento do 51,1% no último ano. Crece tamén o uso do Cloud Computing, que pasou do 31,5% ao 38,2% no mesmo perÃodo de tempo. Son datos da enquisa sobre o uso das TIC e do comercio electrónico nas empresas 2024/2025, publicada hoxe polo Instituto Nacional de EstatÃstica (INE) e que constatan o crecemento sostido das tecnoloxÃas innovadoras no tecido produtivo galego. Outro dos indicadores do grao de dixitalización das empresas galegas é a incorporación dos especialistas TIC. O 13,1% das empresas de máis de 10 empregados conta con este perfil profesional, un 4% máis no último ano, o que a converte a Galicia na novena Comunidade Autónoma con máis proporción de especialistas TIC no tecido empresarial.
