miércoles, 2 de julio de 2025
O vicepresidente económico e conselleiro de EconomÃa, Empresa e Innovación, Francisco Conde, puxo de relevo hoxe na cerimonia de entrega dos Premios ArtesanÃa de Galicia 2020 que estes galardóns enxalzan os valores dun sector clave da identidade colectiva da Comunidade e unha das vÃas de preservación do patrimonio cultural e etnográfico. Neste sentido, destacou tamén a súa dimensión económica, pois conta con máis de 3000 artesáns rexistrados e preto de 700 obradoiros que traballan baixo a marca ArtesanÃa de Galicia.
Na súa intervención, Conde subliñou como un dos valores que mellor define este sector na actualidade a aposta pola innovación, xunto co compromiso polo traballo ben feito, apuntando que a Xunta busca impulsar a súa competitividade para favorecer o crecemento e a sustentabilidade das empresas que o conforman e o seu posicionamento en novos mercados.
Con estes galardóns, a Xunta recoñece o talento dun sector que supón un importante motor ecónomico e cultural para a Comunidade. O Premio ArtesanÃa de Galicia, que é a máxima categorÃa e está dotado con 9.000 euros, recaeu no obradoiro de tecido Traxandaina Traxe Tradicional (Lugo) pola súa obra Tesouro Aldeán, unha capa baseada nunha lensa antiga do traxe galego e seguindo as técnicas de elaboración das costureiras tradicionais. Os obradoiros Laura Delgado Cerámica (Cambre), Santiago Besteiro Design (Monterroso) e Jatafarta (Santiago de Compostela) resultaron finalistas neste apartado dos premios.
Por outra banda, o Premio Traxectoria, de carácter honorÃfico, foi para o ourive Ricardo Rivas Casal (Santiago de Compostela), pola súa destacada traxectoria profesional e divulgativa da ouriverÃa compostelá. Ademais, a Loaira Pérez, do obradoiro Raposiñas. Cerámica feita de vagar (A Pobra do Caramiñal), correspondeulle a Bolsa Eloy Gesto, dotada con 4000 euros que investirá na continuación da súa formación artÃstica e empresarial.
Os Premios ArtesanÃa de Galicia 2020 serven para visibilizar un ano máis a mellora continua no labor dos artesáns galegos. Este certame busca contribuÃr a poñer en valor o sector, asà como a divulgar o traballo dos profesionais entre a sociedade; potenciar a creatividade; promover a captación do talento, facendo fincapé na incorporación dos artesáns máis novos a través do apoio á súa formación especializada; e a impulsar a remuda xeracional ao tempo que se aposta pola introdución da innovación e do deseño nos procesos de produción. Os trofeos das categorÃas Premio Traxectoria e Premio ArtesanÃa de Galicia están elaborados en madeira e prata polo obradoiro de xoierÃa Maysil (A Estrada).
Traxandaina Traxe Tradicional
O obradoiro Traxandaina (Lugo) gañou o Premio ArtesanÃa de Galicia 2020, que recoñece unha obra que representa as liñas desexadas para unha artesanÃa competitiva no mercado actual como son o deseño, a adaptación ou a conservación das técnicas e valores tradicionais máis caracterÃsticos da artesanÃa galega, a incorporación ás tendencias actuais, a innovación, a boa presentación e a calidade da obra. O xurado por unanimidade destacou o valor de Tesouro Aldeán como unha peza contemporánea cunha manufactura tradicional e unha manifestación contundente do oficio.
Antón Sanjurjo e Teresa Astorgano son os responsables de Traxandaina Traxe Tradicional, un obradoiro artesán dedicado á localización, ao estudo e á reprodución do traxe aldeán de garda –da roupa de homes e mulleres que lucÃan os domingos ou nas feiras ata comezos do século XX– principalmente da provincia de Lugo. O obradoiro naceu co obxectivo de se converter nun referente na conservación da cultura tradicional e do xeito de vestir das zonas do rural e da montaña de Lugo.
A peza gañadora Tesouro Aldeán é unha capa contemporánea inspirada nas mantelas ou lensas recollidas na provincia de Lugo, en concreto nunha lensa antiga atopada en PortomarÃn. O obxectivo é amosar as posibilidades cualitativas e estéticas de determinadas técnicas tradicionais de costura e de decoración aplicadas á vestimenta moderna, mediante a confección dunha prenda de abrigo acorde ás tendencias actuais.
Ricardo Rivas, Premio Traxectoria 2020
O Premio Traxectoria, concedido este ano ao ourive Ricardo Rivas Casal (Santiago de Compostela), ten carácter honorÃfico e trátase dun premio outorgado polo propio sector para recoñecer a traxectoria profesional consolidada dun profesional da artesanÃa galega, a contribución á súa posta en valor e promoción, a calidade do seu traballo, asà como o seu compromiso coa divulgación e coa transmisión pedagóxica dos principais valores positivos do sector. A súa candidatura foi proposta pola Asociación Ourives de Compostela.
Ricardo Rivas, dotado dunha destacada destreza e capacidade artÃstica, dedica a súa vida á artesanÃa. Aprendeu o oficio de ourive no obradoiro familiar, na zona vella compostelá, ao tempo que se formou na Escola de Artes e Oficios ArtÃsticos Mestre Mateo. Membro da Comisión Galega da ArtesanÃa durante 10 anos e membro fundador da Asociación de Ourives de Santiago, no ano 2018 foi agasallado coa Medalla de Prata na Gala de San Eloi, organizada polo Colexio Oficial de XoiarÃa de Galicia e a Federación Galega de Xoieiros.
O obradoiro de Ricardo Rivas é o único que perdura do cento que existÃan a primeiros do século XX no corazón acibecheiro de Galicia, na rúa da AcibecherÃa de Santiago de Compostela, e o único tamén que aÃnda permite aprender o oficio máis antigo nesta cidade, posto que compatibiliza o traballo como artesán co seu labor de docente.
Bolsa Eloy Gesto
Loaira Pérez Pérez, do obradoiro Raposiñas. Cerámica feita de vagar (A Pobra do Caramiñal), gañou a Bolsa Eloy Gesto 2020, dotada con 4000 euros para investir en formación especializada nun centro de prestixio. Con esta bolsa a Xunta busca potenciar a remuda xeracional no sector, o acceso de novos talentos á artesanÃa e a súa profesionalización.
Cunha ampla formación artÃstica en Belas Artes, restauración e xoiarÃa, Loaira Pérez crea en xullo de 2019 Raposiñas, que define como un obradoiro cerámico rural no que os conceptos marcan os deseños. Coa Bolsa Eloy Gesto terá a oportunidade de formarse no Cencal, Centro de Formación Profesional para a Industria Cerámica, en Caldas da RaÃnha (Portugal), asà como na fábrica de cerámica portuguesa Bordallo Pinheiro, un referente internacional.
O presidente da Xunta, Alfonso Rueda, resaltou hoxe que Galicia asumirá desde mañá 'a plena xestión sobre o seu litoral', un 'feito histórico desde o punto de vista do autogoberno' que virá acompañado da posta en marcha de xeito inmediato de dous novos servizos, unha nova canle de información á cidadanÃa e a posibilidade de unificar nun só formulario calquera trámite ou solicitude sobre o litoral. Deste xeito, o Goberno autonómico prepárase para asumir o autogoberno pleno do litoral co traspaso efectivo a Galicia a partir de mañá das funcións, medios e servizos en materia de ordenación costeira.
A primeira fase do piloto do proxecto Xenoma Galicia permitiu detectar, entre os máis de 1.000 participantes aos que se lle recolleu unha mostra de sangue, 14 novos casos de alto risco para as patoloxÃas investigadas de cancro de mama e ovario hereditario, sÃndrome de Lynch e hipercolesterolemia familiar. A ConsellerÃa de Sanidade presentou esta mañá ante o Consello da Xunta un informe de situación do piloto do proxecto Xenoma Galicia. Cun investimento de 20 millóns de euros, o Goberno galego márcase o obxectivo de recompilar o ADN de 400.000 persoas. Pola porcentaxe de poboación incluÃda, Xenoma Galicia é un dos proxectos de maior envergadura do mundo. Permitirá ofrecer tratamentos farmacolóxicos individualizados, predicir o risco de enfermidades antes de apareceren para poder anticiparse a elas e evitalas grazas ao estudo do xenoma e da historia clÃnica.
