domingo, 19 de mayo de 2024
A súa posta en marcha permitirá realizar experimentos de precisión aproveitando as vantaxes dos primeiros feixes de ións acelerados en FAIR. Con eles estudarase a estrutura e dinámica de núcleos atómicos inestables ou exóticos a partir de 2020.
No deseño e construción da estrutura mecánica do detector participaron, xunto coa USC, investigadores da Universidade de Vigo asà como varias empresas galegas. Califa (CALorimeter for In-Flight detection of gamma- rays and high energy charged pArticles) permitirá a detección simultánea de partÃculas cargadas e radiación gamma nun rango enerxético que oscila entre os dous kiloelectrónvoltios (KeV) e as centenas de megaelectrónvoltios (MeV). A tecnoloxÃa de detección utilizada neste tipo de detectores asà como as técnicas de reconstrución da información que se recada son comúns coas que se desenvolven en imaxe médica e son útiles para a diagnose de enfermidades.
R3B (Reactions with Relativistic Radioactive Beams) utilizará ións radioactivos a velocidades próximas ás da luz e permitirá desenvolver un amplo programa de investigación que abordará cuestións cruciais para a fÃsica nuclear, como o estudo de propiedades fundamentais dos núcleos atómicos e da forza responsable de unir os protóns e neutróns que os forman, ademais de reproducir as reaccións que teñen lugar nas estrelas, responsables de xerar a súa enerxÃa e crear os elementos visibles no Universo.
Un ‘Califa’ moi galego
Na construción de CALIFA, cuxo custo supera os 3,5 millóns de euros na súa primeira fase (22% dos cales foron financiados con fondos captados por este equipo) e máis de 5 millóns de euros en total, participou persoal investigador de Alemaña, Suecia e Rusia. Dentro de España, a contribución galega foi notable . Desde 2005, o IGFAE colabora co grupo CIMA de enxeñerÃa mecánica da Universidade de Vigo, quen foi artÃfice do deseño da estrutura mecánica do detector xunto co Instituto de Estrutura de la Materia (IEM-CSIC). Ademais, empresas galegas especializadas encargáronse da fabricación de fibra de carbono, mecanizado de precisión e metroloxÃa.
FAIR
FAIR (Facility for Antiproton and Ion Research) é un novo centro de investigación internacional prioritario para a Comisión Europea, incluÃdo na folla de ruta ESFRI 2018 que identifica as instalacións cientÃficas prioritarias de interese paneuropeo. Un consorcio internacional contribúe a financiar os 1.500 millóns de euros que custará este laboratorio equipado cos máis potentes aceleradores de antiprotóns e ións pesados do mundo. AlÃ, máis de 3.000 persoas de 50 paÃses estudarán a estrutura e propiedades da materia visible que forma o Universo, desenvolvendo labores de investigación básica e aplicada no campo da fÃsica nuclear. En España, participan máis de 50 investigadores do CSIC, o CIEMAT e as universidades Complutense de Madrid, Granada, Huelva, Politécnica de Barcelona, Sevilla, Santiago de Compostela e Vigo.
Cada galego reciclou o ano pasado unha media de 30,3 quilos de envases domésticos lixeiros e de papel-cartón, case un 3% respecto máis que o ano anterior. Estes datos enmárcanse no traballo desenvolvido pola Xunta e Ecoembes (organización sen ánimo de lucro que coordina a reciclaxe dos envases domésticos en todo o paÃs) para mellorar o depósito, recollida e posterior recuperación deste tipo de residuos no conxunto da comunidade galega. En 2023 en Galicia recuperáronse 73.687 toneladas (Tn) de envases de orixe doméstica (37.640 Tn de envases plásticos, 23.781 Tn de papel-cartón, 11.566 Tn de envases metálicos e 700 Tn de recipientes de madeira).
A directora da Axencia Galega de Doazón de Sangue, Órganos e Tecidos, ADOS, Marisa López, salientou que o pasado ano se rexistraron en Galicia 103.525 doazóns de sangue, das que 9.564 se corresponden a persoas que doaron por primeira vez. Estes bos resultados, que foron expostos pola directora na Comisión 5ª de Sanidade do Parlamento de Galicia, sitúan Galicia entre as comunidades máis solidarias. Este número de doazóns permitiu dar resposta e garantir o abastecemento de hemoderivados de todos os centros hospitalarios de Galicia, en todo momento, e de xeito ininterrompido.
