viernes, 26 de abril de 2024
Na súa intervención, Goretti Sanmartín lanzou a pregunta: Por que as mulleres usamos menos o idioma galego cós homes?. Afirmou a vicepresidenta que de maneira sistemática, aínda que sexa nunha porcentaxe pequena, os estudos cuantitativos así o reflicten. Pasan os anos e sigue habendo esa diferenza, afondando en que esa preocupación está focalizada desde principios do século pasado nas mulleres das clases medias e altas porque as das clases populares xa falaban galego.
Así, cos exemplos daquelas mulleres contemporáneas ás Irmandades da Fala e a Xeración Nós, Goretti Sanmartin serviuse dun documento de 1929 para amosar que esa preocupación non é nova: O sector galeguista da época xa analiza o motivo polo cal as mulleres falaban menos o galego. Desgranou algúns dos motivos, como que as mulleres usamos máis a lingua de prestixio, tendemos ao estándar e somos as que máis abandonamos a lingua a causa da nosa subordinación social. Ao homes se lles permite saírse da norma, ás mulleres non.
Desterrar a galegofobia
Neste sentido, a vicepresidenta avogou por aproveitar que é un orgullo ser feministas agora para que as mulleres recuperemos a lingua e continuemos creando unha lingua inclusiva. Pola súa banda, a coordinadora das xornadas Malas Linguas, Olalha Barro, tomou a palabra para facer fincapé nese aspecto: Quixemos contribuír a unha onda de galeguización aproveitando a onda do feminismo.
A técnica explicou que o obxectivo último das xornadas non é outro que reverter a desterrar a galegofobia, ese neofranquismo lingüístico; falar de violencias naturalizadas que estamos a sufrir as persoas galegofalantes poñendo exemplos na crianza, no ámbito laboral ou na vida veciñal: Ás veces, vémonos na obriga de ter que renunciar a algo tan íntimo como a lingua. Por iso, sinalou, necesitamos lugares onde estar seguras para usar a lingua e contar con equipas transdisciplinares con filólogas, si, mais tamén con sociólogas, politólogas... que contribuan a activar o galego e vencer unha violencia máis.
Relatoras
Participaron nesta cuarta xornada de Malas Linguas: a educadora social e experta en xénero Patricia Porto Paderne, da Libraría Lila de Lilith (Argumentos para o galego); a xornalista, traductora e doutora en Estudos de Tradución pola Universidade de Vigo, Olga Castro, ademais da filóloga Noemi Basanta, licenciada en Filoloxía Galega e Portuguesa pola USC, e Iria Vázquez Silva, doutora en Socioloxía e mestrada en Estudos de Xénero (O galego, unha lingua inclusiva?); a profesora de Socioloxía da UDC, Antía P. Caramés, a activista feminista e editora do fanzine Galiza Nación Cuir, Ximena González (Políticas lingüísticas e de xénero: unha complementariedade necesaria) e Zinthia Álvares Palomino, Mar Lugo e Jeane Costa, activistas afrodescendentes (Argumentos para o galego).
Quinta xornada en Ponteceso
Malas linguas terán o seu feche de ouro o vindeiro martes 14 de maio en Ponteceso coincidindo co Festiletras. Será un espazo colectivo artellado polas propias personas participantes, unha posta en común para seren capaces de trasladaro todo o aprendido ao seu lugar de traballo.
A Cidade da Cultura reunirá estes días as persoas representantes dunha vintena de linguas minoritarias de Europa. Será durante a asemblea xeral e a conferencia anual da Network to Promote Linguistic Diversity (NPLD), unha organización de ámbito europeo cuxa finalidade é promover a diversidade lingüística na UE. Entre os seus membros figura, desde a súa creación, a Xunta de Galicia, que, a través da Consellería de Cultura actúa como anfitrioa nos eventos de 2024. Na xornada trataranse os asuntos que atinxen á administración da organización e presentaranse varios informes.
A Xunta vai solicitar de xeito inmediato ao Goberno central o traspaso dos medios materiais e persoais para xestionar a súa costa trala sentenza do Tribunal Constitucional que avala a Lei de ordenación e xestión integrada do litoral de Galicia. A conselleira de Medio Ambiente e Cambio Climático, Ángeles Vázquez, respondeu unha pregunta no pleno do Parlamento sobre esta materia na que salientou que o Alto Tribunal certifica que a norma galega é plenamente constitucional. Ademais, subliñou, confirma o que sempre defendeu a comunidade, que non é necesario reformar o Estatuto de Autonomía para que Galicia poida exercer plenamente as súas lexítimas competencias sobre o litoral.
