jueves, 15 de mayo de 2025
O proxecto AAMA (Arquivo Aberto da Memoria Arquitectónica) vén de ser elixido gañador da V Convocatoria de Intervencións Artísticas nas Torres Hejduk, certame organizado pola Fundación Cidade da Cultura de Galicia e aberto a todos os participantes no VII Encontro de Artistas Novos (EAN7), entre os que se atopaba Francisco Ramallo, titular da proposta galardoada.
Este doutor en Historia da Arte e licenciado en dereito pola Universidade de Granada procura co seu proxecto que as Torres Hejduk se convertan nun arquivo que sirva de ferramenta para loitar contra o esquecemento da arquitectura galega desaparecida, á vez que suporían un espazo para a investigación e reflexión, ao recoller pequenos relatos sonoros dos galegos e galegas que experimentaron nestes edificios agora xa non existentes.
Tales voces serán recompiladas polos artistas galegos que pasaron polo EAN7, que exercerán de intermediarios entre as testemuñas e os seus lugares de orixe e o seu novo arquivo, levando a cabo un labor de selección de experiencias relativas aos edificios desaparecidos no territorio galego.
Edificios icónicos desaparecidos
Entre as posibles arquitecturas desaparecidas nas que versará o proxecto, o artista apunta ao Edificio Castromil, en Santiago de Compostela, construído en 1922 e derrubado en 1974; Fábrica de lapis de Ferrol Vello, construída en 1933 e derrubada en 2012; Atlántico Hotel, na Coruña, construído en 1923 e derrubado en 1967; o Convento das Adoratrices, en Ourense; ou o Hotel Continental, en Vigo.
O resultado, segundo Francisco Ramallo, conformará un arquivo sonoro aberto de arquitectura galega desaparecida, coa posibilidade constante de incorporar voces novas coas que continuar a engrosar un patrimonio inmaterial, elaborado a partir de pequenas historias dos e das que tiveron contacto cos edificios galegos desaparecidos.
O artista explica que a orixe deste proxecto está na consideración da Cidade da Cultura (e as Torres Hejduk) como un lugar de encontro de grandes relatos arquitectónicos, entre a posmodernidade urbana, representada por Peter Eisenman e John Hejduk, e o Santiago de Histórico: A Cidade da Cultura ‒afirmou‒ mira á antiga cidade de Santiago e as Torres Hejduk --consideradas polo propio creador das mesmas como a igrexa sen corpo-- miran ás torres da Catedral de Santiago.
Deste xeito, a intención do proxecto de Francisco Ramallo é que as Torres Hejduk se convertan nun novo recipiente arquivístico a medio camiño entre o metafórico e o documental, que rescatará tales edificios (os desaparecidos) e se sumará á tarefa de conservación e difusión do conxunto da Cidade da Cultura, representado nas institucións da Biblioteca e Arquivo de Galicia, que custodian algún dos máis representativos legados culturais galegos (Isaac Díaz Pardo, a biblioteca de Basilio Losada, etc).
A intervención de Francisco Ramallo inaugurarase, como é costume, o derradeiro día dos VIII Encontros de Artistas Novos, que se celebrará no verán de 2018 e estará aberta tres meses, con entrada de balde.
Na actualidade, aínda está activa, e ata o 26 de novembro, a intervención gañadora do ano pasado, A través dun horizonte sen corpo, de Fredy Solano, que fai emerxer entre as Torres Hejduk unha terceira non existente, grazas a unha malla de fío de rede tinguida de cores.
Investigador, autor, docente e deseñador
Francisco Ramallo é Doutor en Historia da arte pola UGR. Realizou másteres en Linguaxes e poéticas da arte contemporánea, en Investigación e produción en arte, en Xestión cultural e en Estudos literarios nas universidades de Granada e Madrid.
Tamén levou a cabo diferentes estancias de investigación na City of New York University (NYC), que concluíron coa publicación de El espacio como categoría surrealista en la producción artística contemporánea.
Ademais, é autor de publicacións como: Espacio hostil y género en 1931: una novela de Miquel Llor y una fotografía de Claude Cahun; Ciudad postmoderna, ciudad surreal; ou La superposición de ciudades como característica surreal del urbanismo postmoderno.
Actualmente é profesor de Arte contemporánea en Boston University Madrid e na University of California (Davis) de Madrid, actividade que compaxina co seu labor de comisario independente (proxecto Ut pictura en 2017, proxectos para Photoespaña durante os anos 2015, 2016 e 2017, Creadores. La Térmica 2016, proxectos performáticos #nodrama na Galería No estudio 2015, etc.), así como a titorización de artistas (La Térmica). Deseñou o módulo de arte contemporánea do Máster en Mercado, Axentes e tendencias da arte actual da UMH, onde tamén é docente, e desempeñou nos últimos anos o labor de asesor e documentalista en diferentes institucións (SECC, Fundación Lorca, etc.).
A cidade da Coruña acolle do 16 ao 24 de maio o Galicia Design Week, festival dedicado ao deseño e de referencia neste ámbito para todo o noroeste peninsular, que desenvolve a súa sexta edición para promover e difundir a creación galega e internacional do sector. O encontro, codirixido por Marta González Rivas e Álex Rico Caramés, e que forma parte da prestixiosa organización World Design Weeks, ofrece unha ampla programación con acceso gratuíto a un total de 21 actividades. Coloquios, exposicións, sesións musicais e gastronomía conforman unha proposta na que o obxectivo é poñer en valor un eido creativo de gran potencial e transversalidade, entre a creación cultural e a produción industrial.
As 105.378 doazóns de sangue do ano pasado supoñen 1.853 máis que no 2023, representando un incremento de preto dun 2 %. O incremento producido nas doazóns de sangue permite elevar un punto máis a taxa global galega, pasando de 38 a 39 doazóns por cada 1.000 habitantes e ano, situando á nosa comunidade entre as que contan cun nivel máis alto de participación en todo o Estado, manténdose ao redor dos tres puntos por riba da media nacional. Outro dato moi positivo é o feito de que o pasado ano 8.931 persoas doaron sangue por primeira vez.
