lunes, 22 de diciembre de 2025
Se a converxencia dixital das institucións da memoria constituÃu o tema arredor do cal os profesionais dos arquivos, as bibliotecas e os museos compartimos reflexións, convocados pola Sección de Patrimonio e Bens Culturais do Consello da Cultura Galega, en maio de 2015, o mundo das tecnoloxÃas da información e a comunicación convócanos agora para explorarmos o territorio do Crowdsourcing, abastecemento participativo ou colaboración aberta.
Nestas xornadas tentaremos abordar algunhas das cuestións esenciais que esta modalidade de traballo voluntario, habitualmente gratuÃto, masivo, comunitario e anónimo suscita para a xestión futura das nosas institucións e do patrimonio cultural que custodian.
AsÃ, se, por unha banda, a colaboración aberta (con todas as súas variantes e modalidades) constitúe a oportunidade que agardabamos para sensibilizar e abrir os nosos centros á participación e ao gozo activo da cidadanÃa, por outra, ao esvaecer aÃnda máis as fronteiras existentes entre institucións e paÃses, e entre ambos os dous e aqueles no nome dos cales nominalmente existen, non deixa de formular algúns interrogantes.
Un deles pode ser a perda do poder de control que supón o monopolio da custodia e da interpretación dos bens culturais. Algo que pode provocar temor entre os seus intermediarios custodios. Outro serÃa o do lÃmite entre o traballo remunerado, exercido por profesionais, e o gratuÃto, desenvolvido polo voluntariado. A colaboración aberta non constitúe unha arma en poder das administracións para aparcar as súas responsabilidades con respecto a uns centros que subsisten en precario?
Naturalmente, hai moitos máis. Ao seu carón, existen numerosas cuestións técnicas, estratéxicas e de enfoque. Cuestións como a dos lindes entre a iniciativa pública e a privada ou, tamén, a das formas de involucrar os centros culturais de pequeno tamaño e reducidos orzamentos en grandes proxectos de carácter transversal. Isto atinxe tamén á creación de proxectos sustentables.
Hai tamén experiencias e casos de éxito que convén analizar e debater. Queremos exploralos nunhas xornadas que conciten non soamente o interese e o debate entre os especialistas senón tamén a opinión dos responsables de calquera iniciativa, por cativa que sexa, que estea a agromar ou a consolidarse tanto no territorio real coma no virtual da web 2.0.
O programa Radio na Biblio, que vai polo noveno ano en funcionamento, chega este curso a 245 centros de ensino que contan cun laboratorio de radio no que traballan as competencias vencelladas á alfabetización mediática, lingüÃsticas ou de expresión escrita e oral, entre outros. Con nove cursos en marcha, trátase dun programa consolidado que aproveita a posta en marcha dunha emisora de radio na biblioteca para traballar habilidades e destrezas e que permite o tratamento de contidos curriculares mediante metodoloxÃas activas e innovadoras que facilitan a aprendizaxe. Ademais, as actuais tecnoloxÃas da información e da comunicación facilitan o uso da radio como ferramenta pedagóxica de gran alcance para a difusión dos proxectos e iniciativas do centro educativo.
Tivo lugar a na cerimonia de entrega dos XVIII Premios Nacionais de ArtesanÃa 2025, na que resultaron premiadas dúas candidaturas galegas. O artesán Aitor MartÃnez López de Arbina (Tomiño), especializado en tornerÃa de madeira, resultou gañador na categorÃa Produto e a Fundación ArtesanÃa de Galicia obtivo o recoñecemento na categorÃa Promociona para Entidades Públicas polo seu proxecto 'ArtesanÃa no Prato'.
