jueves, 18 de abril de 2024
El 65% de los gallegos acude por lo menos una vez al año a los conciertos que las orquestas de baile ofrecen en las verbenas y fiestas populares de la Comunidad, lo que convierte esta actividad en el hábito cultural preferido, casi 20 puntos por encima del cine, al que asisten anualmente el 47,5% de los gallegos. Así lo evidencian los datos recogidos en el Anuario de Estadísticas Culturales 2007 editado por el Observatorio da Cultura Galega y basado en una encuesta de las condiciones de vida de las familias gallegas realizada por el Observatorio da Cultura Galega, que ha desgranado este miércoles la Consellería de Cultura.
En concreto, esta afición a las orquestas de baile, ha apuntado la Xunta, es un fenómeno "único" que "no se da en el resto de España y Europa". En concreto, según el antropólogo Marcos Lorenzo, "no existen datos para comparar con otras comunidades porque este sector ni se menciona en los estudios que elabora el Ministerio de Cultura". "Tan solo en Canarias hay una tradición importante de orquestas, pero el fenómeno no es comparable al gallego", ha indicado el experto, al tiempo que ha asegurado que en Galicia existen "cerca de medio millar de orquestas".
El mayor porcentaje de seguidores de esta actividad se encuentra entre la gente joven, ya que el 78,6 por ciento de las personas entre 5 y 29 años acude a estas verbenas, lo mismo que el 74,2 por ciento de los gallegos entre 30 y 49 años.
En consonancia con este fenómeno, la localidad ourensana de Cea acoge entre los días 3 y 5 de septiembre la celebración del I Festival Internacional de Orquestas de Galicia (Fiou), organizado por el Xacobeo 2010 y en el que participarán 12 formaciones musicales de distintos puntos del mundo. Este evento, que el conselleiro de Cultura, Roberto Varela, calificó de "netamente innovador" y "de marcado carácter gallego", tendrá "vocación de permanencia" y tratará de convertirse en "referente" en este ámbito. Así, será una "fiesta de alto voltaje" y aglutinará orquestas de distintos tipos y procedencias, hasta un total de 12, entre las que se encuentran la Orchestre National de Barbès (Francia), la Billo's Caracas Boys (Venezuela) y las gallegas Sintonía de Vigo y Olympus.
Durante los tres días, la programación se iniciará a las 13.30 horas con la sesión vermú, que dará paso, a las 20.00 horas, a los 'Clásicos Latinos' y a las 23.00 horas a las 'Orquestas del mundo'. Asimismo, a la 1.00 horas tendrá lugar una sesión verbena con las orquestas gallegas y, a partir de las 3.00 horas, una fiesta con DJ bajo carpa. Paralelamente, el evento acogerá otras actividades como una exposición sobre la historia de las orquestas de baile en Galicia que estará distribuida por la localidad de Cea, un mercado popular y coloquios, así como zonas de acampada y aparcamiento. Los organizadores realizarán también un documental que ilustrará sus mejores momentos y servirá como "elemento de promoción" del festival y de la localidad de Cea.
Nota de prensa remitida por el Gabinete de Comunicación de la Xunta de Galicia:
O Festival Internacional de Orquestras de Galicia, FIOU, incluído na programación do Xacobeo 2010 e que se celebrará na localidade ourensá de Cea no fin de semana do 3 ao 5 de setembro, nace co obxectivo de poñer en valor e reivindicar unha especificidade da cultura galega: o gusto popular polas orquestras de baile. Os concertos de orquestras en verbenas son o espectáculo ou evento cultural no que unha maior porcentaxe de galegos participa cando menos unha vez ao ano: un 65 por cento dos residentes na comunidade galega acode a este tipo de espectáculos, que avantaxan en case vinte puntos ao cine, ao que asisten un 47,5 por cento cando menos unha vez ao ano. En terceiro lugar situaríanse as visitas a museos e exposicións de arte, cun 39,1 por cento, segundo os datos recollidos no Anuario de Estatísticas Culturais 2007 editado polo Observatorio da Cultura Galega e baseado na Enquisa de condicións de vida das familias 2006 do Instituto Galego de Estatística.
Esta afección ás orquestras de baile en Galicia é, segundo distintos expertos, un fenómeno único que non se dá no resto de España e Europa. Segundo o antropólogo e economista Marcos Lorenzo, director de FIOU, non existen datos para comparar con outras comunidades porque este sector nin se menciona nos estudos que elabora o Ministerio de Cultura, como o Anuario de Estatísticas Culturais ou a Enquisa de Hábitos e Prácticas Culturais, se cadra precisamente por esta singularidade galega. Tan só en Canarias hai unha tradición importante de orquestras, pero o fenómeno non é comparable ao galego di o experto, que sinala que se calcula que existen en Galicia preto de medio milleiro de orquestras, e o negocio move anualmente varios millóns de euros, o que o converte nun dos sectores da cultura máis activos, sendo a organización colectiva das festas, a través das comisións de festas, un fenómeno antropolóxico que non se dá noutros lugares. Segundo Marcos Lorenzo, FIOU quere aproveitar este fenómeno específico da nosa cultura para converter Galicia nun centro de referencia na promoción das orquestras de baile, sendo un festival pioneiro en Europa, xa que non temos constancia doutros semellantes, aínda que en América Latina si que contan con máis tradición este tipo de eventos.
As orquestras, consideradas tesoureiras do legado musical popular galego, no que se mestura o folclore co repertorio latino como pegada da emigración galega, viven un momento de gran vitalidade e contan con milleiros de seguidores entre a xente nova. Segundo o Anuario de Estatísticas Culturais 2007 do Observatorio da Cultura Galega é nos mozos onde se dá unha maior porcentaxe de persoas que asisten polo menos algunha vez ao ano ás verbenas, cun 78,6 por cento nas persoas de 5 a 29 anos. No tramo de 30 a 49 anos esta porcentaxe acada o 74,2 por cento, mentres que nos maiores de 50 anos ou máis a porcentaxe baixa ata o 49,1. Contra algúns tópicos -sinala Marcos Lorenzo- obsérvase nos datos do Anuario de Estatísticas Culturais 2007 que a porcentaxe de asistentes a estes eventos é lixeiramente superior en persoas de menor idade, máis estudos e maior renda.
O Festival Internacional de Orquestras de Galicia quere ofrecer unha visión libre de estereotipos deste fenómeno da cultura popular, e mesturará o formato tradicional das festas populares galegas co dos grandes eventos musicais, con servizos como zonas de acampada ou transporte público. Queremos ser o Ortigueira das orquestras de baile, sinala Lorenzo, para quen esta iniciativa ofrece impulso ao momento de renacemento que está a vivir o sector, froito da incorporación de postas en escena espectaculares e da calidade musical. En total saltarán aos palcos de Cea un total de once conxuntos en tres días, desde orquestras espectáculo consolidadas no panorama galego ata os sons máis innovadores chegados de Estados Unidos, Sicilia ou Francia, así como as grandes orquestras latinas que congregan a milleiros de seguidores nos seus espectáculos.
A Secretaría de Estado de Turismo vén de emitir a resolución pola que se concede a declaración de Interese Turístico Nacional á Festa da Filloa de Lestedo, en Boqueixón. Con este recoñecemento, Galicia suma xa 10 festividades con este recoñecemento. A Festa da Filloa de Lestedo súmase así ás outras nove que xa contan con este recoñecemento: a Romaría de Nosa Señora da Barca (Muxía), as Carrilanas de Esteiro (Muros), as festas do San Froilán (Lugo), a Feira do Bonito (Burela), a Festa da Historia (Ribadavia), o Entroido de Verín. Tamén a Festa do Marisco do Grove, as Festas de San Roque (Vilagarcía de Arousa) e a Festa da Reconquista (Vigo).
Baixo o título 'Horizontes dos Estudos Galegos e /na Lusofonía', esta nova edición do congreso da AIEG parte do tradicional vínculo entre Galicia e os países lusófonos para promover o debate, a crítica e novas propostas sobre as relacións no espazo cultural, académico e institucional. Farao a través de relatorios, paneis, mesas e sesións plenarias nas que participarán especialistas das tres universidades galegas, pero tamén do ámbito nacional e internacional, que discutirán sobre os campos lingüístico, literario, histórico, económico, antropolóxico, filosófico, sociolóxico e artístico. No marco do congreso tamén terán cabida as actividades culturais, como excursións ou exposicións, especialmente dirixidas á mocidade investigadora; ou a presentación de produtos académicos e proxectos, como o Proxecto Nós, impulsado polo Goberno galego para incorporar a lingua propia de Galicia á vangarda da Intelixencia Artificial.
