martes, 30 de diciembre de 2025
Román Rodríguez puxo en valor a estabilidade financeira da que gozan as universidades públicas galegas, inédita en practicamente a totalidade do Estado, debido á existencia de plans de financiamento plurianuais, que blindan os fondos autonómicos. Nos próximos anos seguiremos incrementando os seus recursos ao abeiro do pulo que estamos a dar á ciencia, con iniciativas como o Plan galego de I+D+i 2025-2027.
Tal e como explicou o conselleiro, para o cálculo deste 1% do PIB tómase como referencia o ano 2023, o último do que dispoñemos do dato liquidado do PIB de Galicia e das contas pechadas das universidades. En canto á metodoloxía, séguese a fixada polo Ministerio de Educación para o cálculo do gasto público no ensino, e o establecido na propia LOSU.
Obxectivo común das administracións
Tomamos estes criterios oficiais para saber onde estamos no camiño de conseguir ese obxectivo común, para ter unha comparativa do esforzo realizado pola propia Xunta coas universidades públicas galegas en función do PIB, para ver o que realizan as outras administracións (Estado e administracións locais) e para medir a capacidade de captación de recursos públicos adicionais por parte das propias universidades, detallou.
Seguindo a metodoloxía do Ministerio, estamos en disposición de dicir que Galicia acada xa o 1% do PIB en gasto en universidade pública, reiterou, detallando que o cálculo se basea na división dos gastos das universidades públicas (as súas obrigas recoñecidas netas) en relación ao PIB galego de 2023.
Metodoloxía máis axustada
O conselleiro foi crítico respecto desta metodoloxía do Ministerio que, malia ser favorable para Galicia, contabiliza, por exemplo, o que pagan as familias pola matrícula dos seus fillos, que son claramente ingresos cunha orixe privada, puntualizou. Así as cousas, decidimos facer outro cálculo, máis axustado ao que entendemos é o correcto, contabilizando só ingresos públicos das universidades, procedentes de todas as administracións, excluíndo as taxas universitarias, precisou o conselleiro.
Segundo esta metodoloxía, o resultado para o ano 2023 é do 0,98%. É dicir, que incluso facendo este segundo cálculo máis axustado, en 2023 xa rozabamos o 1% do PIB, salientou Román Rodríguez.
Evitar penalizacións
O conselleiro fixo fincapé na necesidades de que o Ministerio de Universidades poña dunha vez por todas as cartas enriba da mesa e peche xa un plan para acadar ese 1% do PIB en toda España. En calquera caso, advertiu que a Xunta non vai permitir que ese plan prexudique a nosa Comunidade, como ocorreu con convocatorias como a do programa María Goyri. Non imos permitir que Galicia sexa penalizada con menos financiamento estatal por ter xa cumprido co obxectivo con varios anos de antelación, incidiu.
Se hai un plan de financiamento estatal para acadar ese 1% en España, Galicia debe recibir o que lle corresponde, consonte ao esforzo realizado e que nos permite estar hoxe onde estamos, abondou, sinalando que nos próximos anos as universidades públicas galegas mellorarán esa porcentaxe grazas a novas medidas como a matrícula gratuíta, a incorporación de novo persoal ou o Plan de infraestruturas universitarias.
A obra A arte de non morrer. Antropoloxía da lonxevidade galega, do médico Roberto Fernández Álvarez, resultou gañadora do Premio Ramón Piñeiro de Ensaio 2025, que organizan conxuntamente a Consellería de Cultura, Lingua e Xuventude e a Editorial Galaxia, co patrocinio de Caixa Rural Galega. Roberto Fernández Álvarez (Ourense, 1967) é un médico e escritor galego. Como autor literario foi distinguido no ano 2022 co Premio Blanco Amor pola súa novela A inmoral doutora Cons. Como ensaísta, recibiu o Premio Vicente Risco de Ciencias Sociais no 2017 pola súa monografía Enfermos pobres, médicos tristes.
O uso de internet é practicamente universal no rural de Galicia entre as persoas de entre 16 e 54 anos, e máis do 91% dos fogares destas áreas teñen contratados servizos de internet de banda larga, de acordo cos datos do informe Galicia Dixital: A modernización tecnolóxica no rural Edición 2024 que hoxe publica o Observatorio da Sociedade da Información e a Modernización de Galicia. A conectividade e os usos dixitais seguen avanzando de forma sostida, reducindo a fenda coas áreas urbanas. A publicación analiza o equipamento informático nos fogares, a contratación de internet e banda larga, os usos de internet e o comercio electrónico, así como a interacción en liña coa Administración pública.
