O Parlamento de Galicia vén de aprobar a nova Lei de Galeguidade, que substituirá á vixente desde 1983 e que foi pioneira na súa materia en toda España, e cuxo proxecto naceu do amplÃsimo consenso emanado da última xuntanza do Consello das Comunidades Galegas, que tivo lugar o pasado verán en Compostela.
Durante o seu debate no hemiciclo autonómico, o grupo maioritario aceptou a transacción de máis de medio centenar de emendas, redactadas no texto definitivo. Entre as melloras introducidas no trámite parlamentario, cabe salientar o engadido da regulación da figura do retornado, a iniciativa do Grupo Parlamentario Popular.
AsÃ, o texto clarexa con exactitude quen pode acollerse a esta denominación, ata o de agora sen definición legal concreta, e asimila en dereitos a cónxuxes e descendentes en primeira orde, sempre e cando se reúnan os requisitos establecidos na propia lei.
Entre os eixos da nova lei, cabe destacar a incorporación ao seu articulado da importancia das comunidades galegas no exterior como axuda á proxección económica de Galicia. Tamén cómpre salientar, como outro dos aspectos clave do novo texto legal, a preservación do patrimonio material e inmaterial das entidades galegas.
Unión e mellora
Faise fincapé asemade na conveniente unión dos centros da diáspora, para poderen seguir garantindo as súas prestacións, sobre todo as socioasistenciais, que son as máis relevantes para os galegos da diáspora, e tamén para as entidades galegas no exterior. Neste senso, o fomento da unión entre entidades, que recolle o texto, persegue a mellora dos servizos que prestan as entidades e a eficiencia no investimento dos recursos.
O texto reflicte e fomenta o papel histórico e do presente das mulleres na Emigración galega, e a necesidade da súa participación plena no ámbito da Galeguidade. Igualmente, fai un recoñecemento ás mozas e mozos, garantes da permanencia da chama da galeguidade en moitos lugares do planeta, e necesarios para a renovación xeracional.
Plásmanse ademais no proxecto as novas posibilidades de relación que abren as novas tecnoloxÃas entre a Xunta e os seus administrados, vivan estes onde vivan. Estipúlase a necesidade de afondar nesa vÃa para fortalecer a relación entre as moitas Comunidades Galegas do Exterior e a Galicia territorial.
Máis do 15% dos galegos
Segundo os datos do INE, preto de 450.000 galegos viven fóra da Galicia territorial, espallados polos cinco continentes, sen contar cos residentes noutras Comunidades Autónomas españolas. Daquela, a nova lei atinxe a máis do 15 por cento do total de cidadás galegas e cidadáns galegos, que residen fóra de España.
Desta ampla diáspora, o 93 por cento concéntrase en once paÃses, sete americanos (Arxentina, Venezuela, Brasil, Uruguai, Cuba, Estados Unidos e México) e catro europeos (SuÃza, Francia, Alemaña, e Reino Unido). Estatisticamente falando, cómpre salientar que preto da terceira parte da diáspora galega reside na cidade autónoma arxentina, e provincia, de Bos Aires.
A conselleira do Medio Rural, acompañada polo director xeral da PAC e do Control da Cadea Alimentaria, Juan José Cerviño, presidiu este mediodÃa a constitución do Observatorio do sector lácteo de Galicia, órgano colexiado de seguimento, asesoramento, consulta e análise deste eido produtivo. Esta reunión ten lugar trala entrada en vigor do decreto que actualizou a regulación deste órgano e que, entre outros obxectivos, persegue facer un seguimento continuado do sector e mellorar o seu funcionamento. O Observatorio vén funcionando dende a súa creación no ano 2007
En concreto, o programa do Calendario do Libro e da Lectura inaugurará as súas 35 efemérides para o longo de todo o ano o 11 de xaneiro, co DÃa do usuario/a da Biblioteca e terá como unha das súas datas significativas desde mes, o DÃa da Ilustración, que se celebra o 30 e está dedicado ao humorista gráfico Siro López. Complétanse as datas significativas coa celebración, o 1 de abril, do DÃa das artes galegas, que se centra neste 2026 nun dos nosos fotógrafos máis vangardistas e internacionais, o ourensán José Suárez. En todo caso, este festexo estenderase todo o ano cunha ampla oferta de accións, do mesmo xeito que sucederá co DÃa das letras galegas (17 de maio) que nas bibliotecas xirará ao redor da escritora Begoña Caamaño.