martes, 15 de octubre de 2024
“Hoxe como presidente da Xunta, constitúe para min unha obriga polÃtica e moral facer un chamamento ao conxunto da sociedade, e moi particularmente ás forzas polÃticas, para que entre todos consigamos o Estatuto que lle dea a Galicia a posibilidade de seguir desenvolvendo as súas capacidades. Un Estatuto de todos e para todos, que deberá ser froito do diálogo aberto e franco, da vontade de acordo e do máis amplo consenso polÃtico e social”. Este é o chamamento que o titular do Goberno galego realizou a toda a sociedade galega durante o acto de entrega das Medallas Castelao 2006, que este ano recaeron no médico Ãngel Carracedo, na arquiveira e membro da Real Academia Galega Olga Gallego DomÃnguez, e no presidente da Fundación Castelao, Avelino Pousa Antelo.
Emilio Pérez Touriño considerou que o proceso de reforma estatutaria aberto na Comunidade galega constitúe “un deses momentos históricos no que Galicia ten que volver dar o mellor de si mesma”, posto que está diante dun momento “decisivo” no que “non pode permitirse o luxo de quedar atrás, dependendo do que fagan ou deixen de facer os demais”.
Deixar de lado os intereses partidistas
O titular do Goberno galego apelou á figura de Castelao como referente para abordar o traballo “que temos por diante”, un traballo “difÃcil”. Por iso fixo un chamamento a deixar de lado os intereses partidistas e actuar en base aos intereses xerais de Galicia: “É un traballo difÃcil no que todos deberemos actuar con xenerosidade e mirar máis alá dos nosos intereses polÃticos particulares, moi pequenos, se os comparamos cos intereses xerais de Galicia e da súa cidadanÃa”, sinalou.
A figura de Castelao
Nesta liña sinalou que, cando se cumpren setenta anos do plebiscito do Estatuto de AutonomÃa de 1936, “polo que tanto traballou Castelao e ao que con tanto entusiasmo contribuÃu”, é “máis necesario ca nunca lembrar esta dimensión unitaria da súa figura” e recordar que se Castelao chegou a converterse nun sÃmbolo da ética democrática e galeguista foi, a xuÃzo de Pérez Touriño, porque nos momentos claves “soubo sempre poñer Galicia por riba dos seus intereses polÃticos e persoais”.
O titular do Goberno galego tamén sinalou que probablemente non existe ningunha outra figura histórica da vida pública galega como Castelao –exceptuando a RosalÃa de Castro- coa que “o noso pobo chega a establecer tan alto grao de identificación”. Neste sentido lembrou que Castelao tiña “a capacidade de entrar nos corazóns da xente, no tecido social” dunha maneira “tan masiva e aceptada” que só lle está reservada “aos máis bos entre os bos, aos máis xenerosos entre os xenerosos”.
Por iso avogou por “valorar axeitadamente” a “extraordinaria dimensión popular” de Castelao que o converteu nun “sÃmbolo” que, ao seu entender, reúne catro caracterÃsticas fundamentais: a bonhomÃa que transmitiu a través de toda a súa obra; a dignidade democrática e humana da vÃtima da persecución e a intolerancia; o compromiso inquebrantable coa lingua e a cultura de Galicia; e, finalmente, a unidade de todos os galegos, por riba de diferenzas partidarias.
As medallas, merecido colofón aos esforzos dos premiados
Por último, Emilio Pérez Touriño felicitou ás tres persoas galardoadas nesta edición coas Medallas Castelao 2006: Ãngel Carracedo, Olga Gallego e Avelino Pousa Antelo, salientando que a distinción constitúe “o merecido colofón aos seus esforzos, á súa entrega e á súa excelencia”.
A Avelino Pousa Antelo, presidente da Fundación Castelao, o titular da Xunta cualificouno como “decano do galeguismo, home bo, amigo que aÃnda hoxe mantén vivo o espÃrito xovial e esperanzado no futuro de Galicia”.
A Ãngel Carracedo, Pérez Touriño deulle a noraboa lembrando que a medalla que recibe personaliza “o pulo, a calidade e os éxitos de Galicia nas investigacións médicas e cientÃficas máis avanzadas” nun campo tan “fascinante e cheo de futuro” como é o da xenética.
Finalmente, de Olga Gallego o máximo mandatario autonómico salientou que foi “a primeira e, durante moito tempo, única muller membro da Real Academia Galega, arquiveira, documentalista e figura fundamental ao longo de moitos anos de traballo diario para a conservación do noso patrimonio documental, bibliográfico e arqueolóxico”.
“Vós os tres, queridos amigos –sinalou Pérez Touriño dirixÃndose aos galardoados- representades, cada un de vós por distintas razóns, unha maneira de facer paÃs, un xeito de construÃr Galicia do que Castelao se sentirÃa orgulloso”, concluÃu.
CurrÃculo de Ãngel Carracedo Ãlvarez
Nacido en 1955 en Santa Comba, Ãngel Carracedo Ãlvarez licenciouse en Medicina no ano 1978, obtendo o premio extraordinario de licenciatura e acadando o doutoramento no ano 1982. Ãngel Carracedo completou a súa formación en Suecia, Estados Unidos e noutros paÃses de América, Asia e Europa.
Na actualidade é catedrático de Medicina Legal na Facultade de Medicina de Santiago. Foi director do Instituto de Medicina Legal de Santiago de Compostela, do servizo de Xenética Forense e desde 1999 da Unidade de Medicina Molecular da Fundación Ingo.
CurrÃculo de Olga Gallego DomÃnguez
Olga Gallego DomÃnguez é licenciada en FilosofÃa e Letras, na sección de Historia, e pertence ao corpo facultativo de arquiveiros, bibliotecarios e arqueólogos. Ao longo da súa vida desempeñou diferentes cargos como directora do arquivo da Delegación de Facenda e da Biblioteca Pública de Vigo, directora do Arquivo Histórico Provincial de Ourense, presidenta do grupo de colaboradores Marcelo MacÃas do Museo Arqueolóxico de Ourense e académica de número da Real Academia desde 1985.
Gallego DomÃnguez é asemade autora de diferentes obras e estudos entre as que destacan GuÃa de fuentes documentales sobre montes de la provincia de Ourense; Archivo histórico provincial de Ourense. Catálogo de textos y disposiciones legales impresas; ou El archivo del monasterio de Celanova, entre outras.
CurrÃculo de Avelino Pousa Antelo
Avelino Pousa Antelo naceu en San Xoán de Barcala (A Baña-A Coruña), no ano 1914. Cursou seis anos na Universidade Pontificia Compostelá, Maxisterio en Santiago, dous cursos de Comercio en Lugo e Xerente de Cooperativas en Zaragoza. Afiliado ás Mocedades Galeguistas, tomou parte na propaganda do Estatuto de AutonomÃa de 1936.
Foi ademais agrarista e cooperativista, director da Escola AgrÃcola da Granxa Barreiros de Sarria e técnico de laboratorio do Cabildo Insular de Tenerife. Autor de numerosos artigos e libros, na actualidade é presidente da Fundación Castelao.
O seu labor foi recoñecido en 2023 cunha das Medallas Castelao, que distinguen as galegas e galegos polas súas contribucións singulares e por levar o nome de Galicia máis aló das nosas fronteiras. A esta distinción súmaselle a dos Premios da Cultura Galega na categorÃa de Letras en 2020. Tamén conta entre os seus recoñecementos co Premio Nacional de Literatura Infantil e Xuvenil, outorgado polo Ministerio de Cultura a Escarlatina, a cociñeira defunta, gañadora anteriormente do Premio MerlÃn e que, en 2016, pasarÃa a formar parte da Lista de Honra da Organización Internacional para o Libro Xuvenil (IBBY). Ademais, tamén foi a obra coa que se levou o Premio Lazarillo de Literatura infantil, que volveu repetir con outros dous libros, converténdose na única autora na historia deste galardón que logrou este triplete.
Do 21 ao 25 de outubro, o Teatro Principal de Santiago de Compostela acollerá a vixésimo segunda edición desta cita, baixo o lema Existir é resistir. Ao longo da semana, o público poderá gozar de filmes como The teacher, da directora nomeada aos Óscar e gañadora do BAFTA, Farah Nabulsi; Insahallah Wallad, estreada mundialmente no Festival de Cannes de 2023 e primeira longametraxe do xordano Amjad Al Rasheddd; To a land unknow, do cineasta palestino Mahdi Fleifel, multipremiado con galardóns como o Premio da Paz da Berlinae, e The Old Oak, do prestixioso director británico Ken Loach que conta con varias filmacións premiadas internacionalmente, nas que predominan os temas sociais e polÃticos.
