Notas de prensa

O proxecto da UVigo Airis afonda na dixitalización do mantemento das vías de ferrocarril de alta velocidade

O grupo de Sistemas Aeroespaciais e de Transporte (Aerolab) da Universidade de Vigo e a empresa Copasa están a levar a cabo o proxecto estatal Airis. Nel traballan no desenvolvemento de sistemas para a dixitalización da información do mantemento das vías de ferrocarril de alta velocidade. Trátase de, aplicando as últimas tecnoloxías, dixitalizar e automatizar a inspección destas vías e contribuír así a mellorar tanto a súa rendibilidade como a súa seguridade.

No marco da súa actividade, este martes o campus acolleu a celebración dunha mesa redonda sobre presente e futuro da dixitalización no mantemento ferroviario.

A xornada de difusión foi presentada por Nieves Lorenzo, directora da Escola de Enxeñaría Aeronáutica e do Espazo da UVigo, e moderada por Santiago García, xerente da Ãrea Territorial Norte-Renfe. Contou coas intervencións de Héctor Arguelles, técnico de enxeñaría de produción de ancho métrico (base de mantemento O Berrón) de Renfe; Juan Manuel Silva, técnico de enxeñaría de produción de alta velocidade (base de mantemento de Redondela) de Renfe; Luis Manuel Díaz, responsable de maquinaria de mantemento ferroviario, de Copasa; e Eduardo Ríos, investigador do grupo Aerolab.

O proxecto Airis (Adaptative and intelligent railway inspection system) está financiado cun total de 568.906,62 euros pola convocatoria de colaboración público-privada 2023 da Agencia Estatal de Investigación, do Ministerio de Ciencia, Innovación y Universidades, e fondos da Unión Europea NextGeneration. Nel participa por parte da Universidade de Vigo o citado grupo Aerolab, con sede na Escola de Enxeñaría Aeronáutica e do Espazo do campus de Ourense e pertencente ao Instituto de Física e Ciencias Aeroespaciais (Ifcae). Coordina a iniciativa por parte da UVigo o profesor e investigador Higinio González. O socio do proxecto, Copasa, Sociedad Anónima de Obras y Servicios, é unha empresa multinacional de construción de orixe ourensá que conta cunha dilatada traxectoria no desenvolvemento de infraestruturas de todo tipo.

Prototipo listo para validación

Un dos desafíos cruciais do sector ferroviario, lembran desde o proxecto, é mellorar a rendibilidade dos ferrocarrís de alta velocidade, xa que as súas vías presentan maiores requisitos técnicos que as convencionais, o que incrementa os custos de construción, inspección e mantemento, sendo estes tres veces superiores aos da rede ferroviaria convencional. Este feito, detallan, remata afectando ao custo para o usuario final e, polo tanto, á taxa de utilización. Neste contexto, Airis quere contribuír ao “necesario cambio no transporte ferroviario” mediante o desenvolvemento de novas solucións e métodos para reducir os custos das tarefas de inspección e mantemento mediante a aplicación de tecnoloxías como a intelixencia artificial, a dixitalización e as técnicas de mantemento preditivo.

O proxecto céntrase en desenvolver tanto sistemas de inspección de vías como algoritmos de procesamento de datos “sen precedentes no mercado” e que permitan realizar estas inspeccións de maneira automática, reducindo a dependencia do factor humano e aumentando a frecuencia de recolección de datos. Concretamente, o equipo de Airis busca desenvolver para o ano 2026 un sistema centralizado de inspección que reciba información, a través dunha rede inalámbrica 5G, de sistemas ópticos instalados en dresinas das vías férreas. “Esta ferramenta permitirá detectar diversas deficiencias de mantemento, como gretas en distintos tipos de travesas, ausencia de parafusos ou clips de fixación, cambios indesexados na xeometría do balastro ou a presenza de elementos como area en seccións de vía en placa”, afirman. O sistema de inspección será deseñado para instalarse nunha soa dresina pero podendo escalarse a un número maior, que traballarían de forma sincronizada cun sistema de alarma central. Entre as características de Airis, comentan os seus responsables, están que ten en conta a variabilidade dos diferentes elementos da vía, o que posibilita un mantemento predictivo eficiente.

“Neste proxecto estamos a desenvolver un sistema de inspección baseado en cámaras dixitais e sistemas Lidar para detectar diversas patoloxías no mantemento de vías ferroviarias, como son a deformación ou movemento do balastro ou dos parafusos de suxeición do carril e tamén gretas nas travesas”, resume Higinio González. O investigador sinala que cando falta un ano e medio para a finalización de Airis teñen xa desenvolvido un prototipo que no que resta de proxecto se someterá a un proceso de validación, primeiro en vías de ferrocarril de Galicia e logo na vía de A Meca-Medina de Arabia Saudí, onde Copasa é a empresa que leva a conservación desta infraestrutura.

Universidade de Vigo (UVigo), 2025-06-10

Actualidad

Foto del resto de noticias (gozo-festival-2026.jpg) Os Concertos do Xacobeo da Xunta de Galicia achegarán a mellor música internacional do momento a Santiago de Compostela cunha nova edición de O Gozo Festival. Maroon 5, Martin Garrix, Danny Ocean, Rita Ora e Miriam Rodríguez son as primeiras confirmacións do festival, que presentarán os seus directos no Monte do Gozo compostelán o sábado 11 de xullo de 2026. O Gozo Fest conta co apoio da Xunta de Galicia a través da Axencia Turismo de Galicia, no marco dos Concertos do Xacobeo. En 2026, O Gozo Festival celebrará a súa cuarta edición cun line-up de luxo. O proxecto O Gozo Festival, que naceu en 2023 co apoio da Xunta de Galicia a través da Axencia Turismo de Galicia, no marco de Concertos do Xacobeo, consolidouse na súa terceira edición, celebrada en 2025, cun éxito rotundo de crítica e público.
Foto de la tercera plana (20251210-rueda.jpg) O presidente da Xunta, Alfonso Rueda, defendeu esta mañá, na súa condición de presidente da delegación española do Comité Europeo das Rexións (CdR), unha maior cogobernanza das rexións na planificación e xestión dos fondos europeos e máis recursos para o sector primario. Así o destacou logo dunha reunión organizada polo Executivo galego entre os representantes españois tanto das comunidades autónomas como das entidades locais do CdR con eurodeputados españois e o embaixador representante permanente de España ante a Unión Europea, Marcos Alonso, 'para poñer en común as intencións e o noso plantexamento' de cara á negociación do novo Marco Financieiro Plurianual 2028-2034.

Notas

A mostra 'Alfredo Brañas Menéndez XIX-XXI. 125 anos do seu pasamento' chega ao Claustro Alto do Colexio de Fonseca para, en palabras da comisaria, Belén Trigo, 'buscar e descubrir os aspectos menos tratados' da figura deste intelectual rexionalista e 'establecer un diálogo entre dúas épocas', o século XIX e as primeiras décadas do século XXI. A exposición, que pode visitarse ata o 15 de xaneiro, conta cunha mostra bibliográfica con obras do autor e sobre o autor, documentos que obran no poder da USC, e 16 paneis.
Organizada polo Concello de Pontevedra e a Facultade de Belas Artes, a exposición Do final e do comezo reúne as creacións que 25 novos tituladas e titulados deste centro desenvolveron como parte dos seus traballos de fin de grao . As obras de 21 egresadas e catro egresados foron seleccionadas para unha mostra que busca achegar á cidadanía o proceso de 'construción e reconstrución' como artistas que implicou a súa formación, á vez que reúne un conxunto de pezas que representen as múltiples disciplinas traballadas.
PUBLICIDAD
ACTUALIDAD GALICIADIGITAL
Blog de GaliciaDigital
HOMENAXES EGERIA
PUBLICACIONES