domingo, 6 de julio de 2025
Tras a súa rodaxe nas últimas semanas, estas pezas inseriranse nunha serie de unidades didácticas dirixidas a que o profesorado de secundaria poida traballar estes contidos nas aulas, que estarán a súa disposición no repositorio Procomún, do Instituto Nacional de TecnologÃas Educativas de Formación del Profesorado (Intef).
Esta iniciativa insÃrese nas actividades do proxecto de investigación Narrativas digitales contra la desinformación. Estudio de redes, temas y formatos en los fact-checkers iberoamericanos, financiado polo Ministerio de Ciencia e Innovación, que tiña entre os seus obxectivos o desenvolvemento de recursos para a alfabetización mediática da cidadanÃa. Cos investigadores principais do proxecto, Dafonte e Mabel MÃguez, como responsables da supervisión dos guións e dos contidos das pezas, e o tamén integrante do grupo Sepcom Oswaldo GarcÃa como encargado da produción e realización, esta serie de vÃdeos buscaban combinar un “discurso próximo e atractivo” para o alumnado de secundaria cuns contidos “consistentes desde o punto de vista cientÃfico”.
De aà que, como explica GarcÃa, optasen por trasladar esta mensaxe a través “dun formato recoñecible” para este público, como serÃa a retransmisión dun ou dunha streamer, valéndose do tipo de planos, dos recursos audiovisuais e visuais e do ritmo que caracteriza este tipo de contidos. Coa participación de David Hernández, de Adarme Visual, como director de fotografÃa; Iria Pinheiro, como directora de arte; e Marcos Mosquera, como responsable dos motion graphics, animación dixitais que “complementan o discurso e aclaran conceptos”, asà como de Carlota Mosquera, buscábase xerar un contido que fose á vez “atractivo e crible” e que ofrecese “unha visión máis accesible” sobre o que representa a problemática da desinformación.
Un perfil de poboación exposto aos riscos da desinformación
Ainda que, como sinala Dafonte, “traballar sobre pensamento crÃtico é interesante a calquera idade”, estes vÃdeos e o recurso educativo no que se insiren oriéntanse a unha franxa de idade na que combÃnase “un certo inicio da madurez co auxe do consumo de redes sociais”. Isto, lembra Dafonte, fai que sexa “máis fácil que estean expostos a contidos nesgados ou parcialmente falsos”, tendo en conta ademais os seus “patróns de consumo de noticias”, baseados no uso destas redes.
Co obxectivo de contribuÃr á súa alfabetización mediática, estes vÃdeos buscan pór o foco en “por que é importante” coñecer a incidencia e os efectos da desinformación, asà como amosarlles as diferentes tipoloxÃas de contidos que se engloban nesta problemática. “É moi importante deixarlles claro que a desinformación non é só mentir”, sinala Dafonte, que incide que alén das fake news, contidos con aparencia de noticia pero que non o son, existen “outras moitas maneiras de intentar manipular e de enganar”. Nese senso, as pezas tratan tamén outras tipoloxÃas de desinformación, desde o “contido inventado”, ao chamado “contido impostor”, a suplantación da identidade dunha persoa ou institución nas redes, pasando por aqueles que implican contar "só unha parte da realidade” co obxectivo de xerar confusión. Do mesmo xeito, esta proposta busca amosar aos mozos e mozas que facer “se lles chegan contidos dos que sospeiten”, e mostrarlles que “recursos tecnolóxicos básicos” teñen a súa disposición para verificar esa información.
Un recurso educativo aberto
AÃnda que estes vÃdeos poidan usarse de xeito independente e se difundan a través da rede, trátase duns materiais dirixidos a completar un recurso aberto de aprendizaxe, que estará dispoñible no repositorio Procomún. Dirixido a que o profesorado de secundaria dispoña de ferramentas para traballar esta problemática nas aulas, este recurso englobará unidades didácticas sobre as temáticas que centran os vÃdeos, “unha guÃa docente e unha proposta de tarefas que poden realizar os estudantes”, explica Dafonte, asà como o acceso a outra serie de recursos e documentos de referencia que permitan profundar en diferentes aspectos.
EuroPCom, a Conferencia Europea de Comunicación Pública, é a maior reunión anual de expertos en comunicación pública de Europa organizada polo Comité Europeo das Rexións en colaboración coa Comisión Europea, o Parlamento Europeo, o Consello, o Banco Europeo de Investimentos, o Comité Económico e Social Europeo e a Organización para a Cooperación e o Desenvolvemento Económicos. O evento ofrece unha plataforma para explorar as últimas tendencias, iniciativas e ideas no ámbito da comunicación pública. O director xeral de Relacións Exteriores e coa Unión Europea, Jesús Gamallo, participou nesta Conferencia organizada polo Comité Europeo das Rexións, e celebrada baixo o lema 'Máis alá das palabras. Unha historia de confianza'.
O Diario Oficial de Galicia publica hoxe a declaración de Ben de Interese Cultural da Rapa das Bestas de Sabucedo por considerar acreditado o seu valor sobranceiro como patrimonio inmaterial do pobo galego, ao tratarse dunha das festas máis antigas de Galicia que conta, como mÃnimo, con tres séculos de historia. Este recoñecemento supón a aplicación de inmediato do réxime de tutela da Lei de Patrimonio Cultural e, polo tanto, o maior nivel de protección. Esta distinción, que se suma á de Festa de Interese TurÃstico Internacional acadada en 2007, chega tras o visto e prace a este decreto por parte do Consello da Xunta este pasado luns, 30 de xullo, e logo de completarse o expediente administrativo, no que constan os dous informes preceptivos dos órganos consultivos favorables.
