martes, 1 de julio de 2025
Autor de máis de 60 publicacións cientÃficas en distintos eidos (como óptica, fÃsica teórica, cosmoloxÃa e modelización de sistemas) ten dirixido proxectos de investigación en convocatorias estatais e autonómicas e realizado estadÃas en institucións académicas, como a École Polytechnique de ParÃs. Como secretaria comisaria do instituto foi elixida a profesora da Escola de EnxeñarÃa Aeronáutica e do Espazo Elena MartÃn. Doutora en EnxeñarÃa Aeronáutica, é premio internacional de posdoutoramento David Crighton, da Universidad de Cambridge, outorgado a novos investigadores polos seus avances no campo da mecánica de fluÃdos. É profesora titular de Mecánica de FluÃdos, onde lidera diversos proxectos de ámbito autonómico, estatal e europeo, cunha captación de recursos superior a 1,5 millóns de euros. Ten participado en proxectos da Nasa e actualmente lidera na UVigo proxectos de investigación coa Axencia Espacial Europea (ESA).
Segundo explica o novo director comisario do Ifcae, “a tendencia é aglutinar os grupos de investigación en estruturas máis grandes, coma centros ou institutos de investigación, de xeito que a creación deste instituto era unha oportunidade que non podiamos deixar escapar”. Este instituto, engade, será ademais o primeiro que se pon en marcha na UVigo ao abeiro da nova normativa que posibilita a súa creación. Por estes motivos, comenta Ãngel Paredes, afrontan con “moita ilusión e con gañas de traballar, pero tamén con respecto pola responsabilidade que supón”, o reto da posta en marcha deste centro, reto que será compartido con “todos os compañeiros e compañeiras que formarán parte do Ifcae”.
Un marcado carácter interdisciplinar
A UVigo, lembra Ãngel Paredes, “aprobou en decembro de 2011 un regulamento para a creación de institutos de investigación e aproveitando esta oportunidade, un grupo de 19 profesores e profesoras da Universidade de Vigo elaboramos a proposta do Ifcae, que foi tramitada e aprobada ao longo de 2022 polos órganos de dirección da Universidade (Claustro e Consello de Goberno) e polo Consello Social”. Agora, sinala, “constitúese a xunta directiva, o que se pode considerar como a posta en marcha das actividades do instituto” e nas vindeiras semanas teremos un proceso aberto de adscrición de persoal. Por outra banda, engade, “o regulamento que rexerá o seu funcionamento deberá ser aprobado polo Consello de Goberno da UVigo e unha vez concluÃdos estes pasos deberemos enviar toda a información á Xunta de Galicia para que recoñeza a creación do instituto, e con iso rematará este proceso inicial de creación”.
O Instituto de FÃsica e Ciencias Aeroespaciais, comenta Ãngel Paredes, estará formado por persoal investigador dos campus de Ourense e Vigo. A súa investigación centrarase en certas áreas da fÃsica e das ciencias aeroespaciais, e en especial na busca de sinerxÃas entre elas e con outras disciplinas relacionadas, como poden ser as matemáticas e a enxeñarÃa informática. AsÃ, a axenda cientÃfica do instituto estrutúrase arredor de cinco grandes áreas de investigación interrelacionadas entre si, como son a fluidodinámica e termodinámica; os sistemas ópticos; as aeronaves non tripuladas; as ciencias do espazo e a modelización, simulación e software. Polo tanto, engade o director comisario do centro, “a nosa actividade terá un marcado carácter interdisciplinar e buscará ademais un equilibrio entre investigación básica, investigación aplicada e transferencia de coñecemento”.
Promovido por preto dunha vintena de investigadoras e investigadores cun volume de publicacións e proxectos cientÃficos importantes, máis de 50 sexenios, máis de 40 teses de doutoramento, máis de 1000 artigos e dúas EBts, o instituto nace co obxectivo de ser “impulsor do ecosistema galego aeronáutico e aeroespacial asà como das súas sinerxÃas coa investigación emerxente baseada na fÃsica”. Ademais, márcase como eixos prioritarios fomentar unha investigación excelente e recoñecida no seu ámbito; facer unha transferencia de coñecemento á sociedade relevante; captar talento reforzado e divulgar e comunicar. Ubicado no campus de Ourense, onde está a Escola de EnxeñarÃa Aeronáutica e do Espazo, o centro contempla como valores transversais a excelencia, a internacionalización, a responsabilidade social e sostibilidade e a cooperación e integración.
No campus de Ourense, indÃcase desde o Ifcae, desenvólvese hai máis de 20 anos liñas de traballo en diversos campos da fÃsica, que van desde a fotónica á fluidodinámica ou as simulacións numéricas avanzadas, entre outros. Estas investigacións, detallan, teñen un potencial impacto tecnolóxico en numerosas áreas, e en particular no sector aeroespacial, destacando a creación no ano 2016 da Escola de EnxeñarÃa Aeronáutica e do Espazo neste campus. Neste contexto, o novo instituto presenta “a oportunidade de dar un novo paso e salto cualitativo, consolidando a exitosa actividade investigadora e de transferencia dos grupos de investigación asociados mediante a creación dunha estrutura institucional no seo da UVigo que permita fomentar e potenciar ditas actividades, creando "unha contorna propicia para a posta en funcionamento de novos proxectos, de maior alcance e impacto".
A primeira fase do piloto do proxecto Xenoma Galicia permitiu detectar, entre os máis de 1.000 participantes aos que se lle recolleu unha mostra de sangue, 14 novos casos de alto risco para as patoloxÃas investigadas de cancro de mama e ovario hereditario, sÃndrome de Lynch e hipercolesterolemia familiar. A ConsellerÃa de Sanidade presentou esta mañá ante o Consello da Xunta un informe de situación do piloto do proxecto Xenoma Galicia. Cun investimento de 20 millóns de euros, o Goberno galego márcase o obxectivo de recompilar o ADN de 400.000 persoas. Pola porcentaxe de poboación incluÃda, Xenoma Galicia é un dos proxectos de maior envergadura do mundo. Permitirá ofrecer tratamentos farmacolóxicos individualizados, predicir o risco de enfermidades antes de apareceren para poder anticiparse a elas e evitalas grazas ao estudo do xenoma e da historia clÃnica.
No marco do Plan de Actuacións fronte aos posibles efectos das altas temperaturas sobre a saúde, a Xunta de Galicia vén de rebaixar a alerta por altas temperaturas aos niveis 1 e 2. Deste xeito, a vaga de calor iniciada pasado venres, que na xornada de onte acadou o nivel 3 de alerta en diversas áreas de Galicia, agora queda establecida nos dous primeiros niveis de alerta. En concreto, as zonas que ficarán no nivel 2 son o noroeste de Ourense, o interior de Pontevedra, asà como o Centro e a Montaña da provincia de Lugo. Pola súa banda, defÃnese o nivel de alerta 1 por vaga e calor as zonas do interior de Coruña, o sur de Lugo, Miño de Ourense, montaña de Ourense, sur de Ourense, Valdeorras, litoral de Pontevedra e a zona Miño de Pontevedra.
