Notas de prensa

Produciriamos menos lixo se o pagamos 'ao peso'?

Un sistema de tarifas variables podería servir para que a cidadanía tome conciencia e se responsabilice dos problemas ambientais derivados dos residuos que produce? A investigación desenvolvida na USC por Ãlvaro Fernández Braña profunda nesta cuestión ao abordar o coñecido como ‘pay-as-you-throwÂ’ (PAYT) —paga só polo que botas ao lixo— instaurado dende hai décadas en países da Europa Central.

O estudo da USC enmárcase no proxecto europeo LIFE PAYT que analiza o desenvolvemento experimental deste sistema en cinco localidades do sur da Europa pertencentes a Chipre, Grecia e Portugal. A investigación, froito da tese de doutoramento de Fernández Braña, conclúe que a medida que os prezos na tarifa do lixo se ven incrementados en función da cantidade de residuo producida, máis habitantes deciden adoptar prácticas sustentables.

O catedrático da USC Gumersindo Feijoo Costa dirixiu esta investigación xunto coa profesora da Universidade Aberta de Portugal, Célia Dias Ferreira. O estudo tomou como punto de partida os sistemas de pagamento do servizo de xestión de residuos desligados da súa xeración –caso das taxas de valor fixo, habituais en Galicia, ou vinculadas a unha variable allea á produción de residuos–, nos cales non existe recompensa para quen menos lixo produce. “Proba diso é que as porcentaxes de recolla selectiva de materiais reciclables tenden a ficar invariables nos últimos anos. Vólvese preciso, pois, atopar unha maneira efectiva de responsabilizar a cidadanía dos problemas ambientais derivados dos residuos que producen, e iso podería lograrse por medio das tarifas variables”, apunta Fernández Braña. “Porén, non está claro cales son as razóns de fondo que explican o éxito (ou fracaso) deste tipo de tarifas, nin en que medida poden incidir no medio ambiente as súas consecuencias”, engade o investigador.

Análise novidosa

Para dar resposta a estas cuestións, a tese valeuse principalmente da metodoloxía de Análise de Ciclo de Vida (ACV), para estudar os resultados prácticos obtidos nunha das localizacións experimentais, correspondente a un barrio específico da cidade portuguesa de Aveiro. O investigador fixo uso da ACV para modelar os efectos derivados da mudanza de comportamento da xente como resultado da adopción da nova tarifa. Esta pretensión obrigou a asociar unha técnica de análise ambiental como é a ACV cunha análise sociolóxica dos comportamentos desta poboación. Esta análise foi realizada desenvolvendo un Modelo Baseado en Axentes, que permitiu simular a reacción da comunidade á nova situación. “Esta ligazón entre dúas metodoloxías analíticas de ámbitos diferentes é novidosa na análise da xestión de residuos e abre un novo campo de posibilidades para novos traballos na materia”, apunta Fernández Braña.

Os resultados da simulación, baseada nos datos de campo obtidos, amosan que a medida que os prezos a pagar na tarifa do lixo aumentan, máis habitantes deciden adoptar prácticas sustentables. “O resultado confirma que non é unicamente o valor pagado na tarifa o factor que induce á mudanza de hábitos, senón a percepción que se ten, tanto de sometemento a un control externo, como do control interno da persoa sobre ese mesmo prezo por medio das súas accións”, aclara o investigador. Outros factores relevantes son a propia conciencia persoal no relativo á sensibilidade co medio ambiente, así como a concienciación exercida pola presión social da veciñanza. O grao de compromiso da cidadanía ten o seu reflexo no resultado ambiental: canto máis sustentable é o comportamento das persoas fronte ao lixo, menores son os impactos ambientais que este xera. Con todo, esta mellora é limitada. “A medida que o aumento do prezo da tarifa se incrementa, máis difícil se volve reducir aínda máis o impacto ambiental dos residuos, dado que a marxe de mellora dispoñible vai sendo cada vez menor”, matiza.

Tribunal e cualificación

Como resultado da tese, publicáronse diversos artigos en revistas científicas, así como contribucións a congresos internacionais especializados na temática da xestión de residuos. O tribunal encargado da súa avaliación e cualificación estivo presidido pola profesora da USC Sara González García, acompañada de Giuseppe Mancini, profesor da Universidade de Catania (Sicilia) e presidente da Asociación Italiana de Enxeñaría Ambiental e do Territorio; e o doutor Konstantinos Moustakas, investigador da Universidade Técnica Nacional de Atenas (Grecia). Este tribunal acordou por unanimidade conceder a cualificación de sobresaínte cum laude a esta investigación de doutoramento. Fernández Braña pertence ao Centro Interdisciplinario de Investigación en Tecnoloxías Ambientais da USC (CRETUS).

Universidade de Santiago de Compostela (USC), 2022-12-09

Actualidad

Foto del resto de noticias (festival-abanea-2025.jpg) O Festival Abanea celebrará entre o 16 e o 20 de xullo a súa cuarta edición cun programa de danza contemporánea de distintos estilos que distribuirá 15 funcións de nove compañías entre os concellos de Ames, Outes, Marín, Foz e Celanova. ISMO Cultura, colectivo organizador do encontro, estenderá así a súa actividade de exhibición e dinamización ás catro provincias. A bailarina Andrea Castro presentou a primeira fase do espectáculo Lola y los lamentos, como artista seleccionada para o acompañamento bienal 2025–2026 co que o festival apoia procesos de creación de artistas emerxentes e que nesta edición terá como resultado a estrea de 'A mona de seda'.
Foto de la tercera plana (trensturisticos.jpg) A campaña de Trens Turísticos da Xunta de Galicia sigue o seu percorrido este mes de xullo de xullo con varios dos traxectos practicamente vendidos, o que da mostra da excepcional acollida deste produto turístico deseñado por Turismo de Galicia en colaboración con Renfe e o Instituto Ourensán de Desenvolvemento Económico – INORDE, dependente da Deputación de Ourense. Cun nivel xeral de ocupación do 71,4%, aínda quedan billetes sobre todo para as saídas de agosto, setembro e outubro. Están á venda a totalidade dos traxectos que compoñen o programa de Trens Turísticos de Galicia. As persoas que queiran gozar desta experiencia singular, que une o desprazamento en tren con visitas a lugares senlleiros da comunidade, teñen aínda oportunidade de comprar o seu billete para os traxectos nos que quedan prazas.

Notas

O 23 de novembro de 2023, despois de millóns de anos de viaxe a través do universo, unha sinal en forma de ondas gravitacionais chegou á Terra. Foi detectada ao mesmo tempo polos observatorios de Hanford e Livingston, separados por máis de 3.000 quilómetros nos Estados Unidos. Pero esta sinal, bautizada como GW231123, non era unha máis: foi causada pola colisión de buracos negros máis brutal que a humanidade puido observar ata agora.
O investigador galego Rafael Carballeira Coego, membro do Grupo de Investigación en Cambio Ambiental e Paleobioloxía (GRICA) do Centro de Investigacións Científicas Avanzadas (CICA) da Universidade da Coruña, participa nun destacado proxecto internacional que busca reconstruír a historia do fenómeno climático El Niño ao longo de milleiros de anos. A investigación desenvolverase na lagoa La Niña, situada na costa norte do Perú, un enclave estratéxico para o estudo do sistema climático do Pacífico.
PUBLICIDAD
ACTUALIDAD GALICIADIGITAL
Blog de GaliciaDigital
HOMENAXES EGERIA
PUBLICACIONES