martes, 30 de diciembre de 2025
Estes son algúns dos datos que manexa e xustifican o proxecto Coperia, posto en marcha o pasado ano para apoiar a estes pacientes mediante a creación dunha plataforma baseada en intelixencia artificial. A iniciativa, na que participan varios grupos de investigación da Universidade de Vigo, foi presentada este mércores no Complexo Hospitalario Universitario de Ourense.
Coperia está orientado ao desenvolvemento e validación clínica dunha plataforma multidisciplinar e integral baseada en intelixencia artificial para o diagnóstico, empoderamento, rehabilitación holística e personalizada, así como a xestión clínica de doentes afectados por covid persistente. O consorcio do proxecto está formado por Bahía Software, 10 METS, Imaxin Software, a Fundación Biomédica Galicia Sur e, por parte da Universidade de Vigo, o Grupo de Tecnoloxías Multimedia (GTM), do campus de Vigo, e o Laboratorio de Informática Aplicada (LIA2), do campus de Ourense, liderando esta participación académica Carmen García Mateo, Laura Docío e Xosé Antón Vila. Na presentación da iniciativa, Julio García Comesaña, conselleiro de Sanidade, explicou que a iniciativa conta cun orzamento de máis de 700.000 euros, coa implicación da Axencia Galega de Innovación, co cofinanciamento do programa operativo Feder Galicia 2014-2020, no eixo REACT-UE, como parte da resposta da Unión Europea á pandemia da covid-19.
O conselleiro remarcou na presentación do proxecto que se trata dunha iniciativa moi potente a nivel sanitario, pero tamén tecnolóxico, xa que reflicte a implicación de diversas empresas do sector, que contribúen a xerar retorno no tecido empresarial. Para o máximo responsable do Sergas, é un traballo novidoso, pioneiro en Galicia, e que pon ao servizo da cidadanía as ferramentas máis punteiras. Segundo remarcou o conselleiro no acto, ao que tamén asistiu o xerente da área sanitaria ourensá, Félix Rubial, as secuelas da covid supoñen un desafío ao que temos que facer fronte, e este proxecto servirá de estímulo para seguir avanzando na súa abordaxe.
Retos sanitarios e tecnolóxicos
As pemes e organismos de investigación implicados en Coperia, cuxo investigador principal é o doutor Alejando García, traballan para desenvolver unha plataforma que permita o cribado de pacientes con covid persistente; axudar aos pacientes a anticipar brotes de síntomas incapacitantes; potenciar e desenvolver novas ferramentas de rehabilitación personalizadas, e facilitar a xestión diaria dos pacientes por parte das e dos profesionais. O proxecto foi presentado a nivel de servizos centrais do Sergas e desenvolvido en colaboración cos profesionais do Complexo Hospitalario Universitario de Ourense, onde xa está en marcha o recrutamento de pacientes a través da súa unidade de covid persistente.
A nivel tecnolóxico, Coperia, sinalan os seus promotores, combina varias tecnoloxías prioritarias para o desenvolvemento de Galicia asociadas ao sector TIC e biotecnolóxico. Así, recóllese no proxecto, impúlsase un enfoque multidisciplinar e innovador, no que se traballará con pacientes reais para combinar datos proteómicos, datos de voz, datos de factores cardíacos, condutividade cutánea e avaliación cognitiva. É unha hipótese de traballo holística, completamente disruptiva e baseada na intelixencia artificial. Nesta iniciativa, a I+D céntrase en modelos de algoritmos de aprendizaxe automática e modelos probabilísticos de pequenos conxuntos de datos. Debido á complexidade dos datos, as técnicas de hiperintelixencia artificial tamén serán necesarias para predicir, recomendar e axudar aos pacientes.
Segundo recalcou o conselleiro, Coperia promove o empoderamento dos pacientes con covid persistente a través de ferramentas que lles resulten útiles no seu día a día. Entre estas ferramentas destacou o uso de xogos que maximizan o seu adestramento, no tocante á rehabilitación cognitiva. Tamén subliñou un sistema innovador que contribúe á monitoraxe en remoto, de cara á rehabilitación física, evitando en moitas ocasións desprazamentos ao centro hospitalario.
A obra A arte de non morrer. Antropoloxía da lonxevidade galega, do médico Roberto Fernández Álvarez, resultou gañadora do Premio Ramón Piñeiro de Ensaio 2025, que organizan conxuntamente a Consellería de Cultura, Lingua e Xuventude e a Editorial Galaxia, co patrocinio de Caixa Rural Galega. Roberto Fernández Álvarez (Ourense, 1967) é un médico e escritor galego. Como autor literario foi distinguido no ano 2022 co Premio Blanco Amor pola súa novela A inmoral doutora Cons. Como ensaísta, recibiu o Premio Vicente Risco de Ciencias Sociais no 2017 pola súa monografía Enfermos pobres, médicos tristes.
O uso de internet é practicamente universal no rural de Galicia entre as persoas de entre 16 e 54 anos, e máis do 91% dos fogares destas áreas teñen contratados servizos de internet de banda larga, de acordo cos datos do informe Galicia Dixital: A modernización tecnolóxica no rural Edición 2024 que hoxe publica o Observatorio da Sociedade da Información e a Modernización de Galicia. A conectividade e os usos dixitais seguen avanzando de forma sostida, reducindo a fenda coas áreas urbanas. A publicación analiza o equipamento informático nos fogares, a contratación de internet e banda larga, os usos de internet e o comercio electrónico, así como a interacción en liña coa Administración pública.
