
Un equipo investigador conformado por Zaira GarcÃa López, Antonio MartÃnez Cortizas, Noemi Ãlvarez Fernández e Olalla López Costas, analizou dende unha perspectiva multidimensional o chan desta coñecida necrópole situada no concello de Sanxenxo para dar a coñecer as caracterÃsticas que singularizan o lugar e tamén o valor que este tipo de solos ofrecen cara á investigación arqueolóxica, antropolóxica e edafoxénica.
Os resultados da súa investigación, que conta con financiamento das deputacións de Pontevedra e A Coruña, foron recollidos no último número da revista Scientific Reports. AsÃ, o artigo Understanding Necrosol pedogenetical processes in post-Roman burials developed on dunes sands (Comprender os procesos pedoxenéticos do necrosol nos enterramentos posromanos desenvolvidos en áreas dunares) dá conta dos traballos efectuados en dous dos enterramentos da Lanzada e amplÃa a información sobre os procedementos útiles para a identificación de foxas. Canda a detección no incremento de fósforo, unha das técnicas máis habituais na localización de enterramentos, as autoras apuntan que “hai catro procedementos máis nos que se deberÃa poñer un foco de atención. Un deles, –a descalcificación–, serÃa especÃfico de solos dunares como o que se atopa na Lanzada, pero os outros procesos –melanización, acidificación e neoformación de minerais secundarios– serÃan comúns co resto de 'necrosois' do mundo. Tendo en conta que, en Galicia, debido á acidez do solo non se conservan moitos restos óseos das necrópoles descubertas, este tipo de traballo intenta abrir unha liña de investigación que nos permita achegarnos á realidade dos nosos antepasados”. Cara a este fin encamÃñase a tese doutoral da investigadora Zaira GarcÃa López, primeira asinante do artigo.
Ao afondar nas transformacións que o solo experimenta por mor do contacto secular cos ósos soterrados, a investigación interdisciplinaria desenvolvida polo grupo EcoPast permite aplicar os resultados a casos forenses para saber se nalgunha área se depositou un corpo en descomposición e mesmo describir o ritual de inhumación que seguiron os habitantes da Lanzada no século VI d. C
No artigo, as autoras apuntan que “malia que os nosos resultados son prometedores e proporcionan unha explicación axeitada para outras observacións, necesÃtanse máis estudos que consideren diferentes marcos cronolóxicos e materiais parentais para entender mellor a formación do necrosol”.
O recente estudo supón unha actualización dos traballos cientÃficos promovidos pola Deputación de Pontevedra na necrópole da Lanzada, obxecto de escavacións en 2010, 2017 e 2021, que permitiron detectar 17 esqueletos e máis de 15.000 pezas arqueolóxicas, identificar restos de vivendas e instalacións produtivas, alén de coñecer a extensión do asentamento humano no lugar.
O Centro Dramático Galego colgará de novo o cartel de “entradas esgotadas” nas tres últimas funcións do seu espectáculo A serie clopen esta fin de semana no Salón Teatro de Santiago de Compostela, onde terá sido visto por arredor de 5500 persoas desde a súa estrea o pasado 11 de setembro. Tras os 33 pases ofrecidos na sede da compañÃa da Xunta, tamén completando as butacas dispoñibles en varias ocasións, o espectáculo iniciará a finais de mes unha xira que o levará a outros cinco escenarios de Galicia e Portugal. AsÃ, a proposta dirixida por Pablo Reboleiro representarase o 30 de outubro no Teatro Académico de Gil Vicente de CoÃmbra como parte da programación da Mostra Galiza Coimbra 2025, organizada polos colectivos Cena Lusófona e A Escola da Noite e que conta co apoio económico da ConsellerÃa de Cultura, Lingua e Xuventude para ofrecer unha escolma de producións escénicas galegas, entre outras moitas actividades artÃsticas e formativas.
As empresas galegas que empregan Intelixencia artificial son xa o 15,7%, tras experimentar un crecemento do 51,1% no último ano. Crece tamén o uso do Cloud Computing, que pasou do 31,5% ao 38,2% no mesmo perÃodo de tempo. Son datos da enquisa sobre o uso das TIC e do comercio electrónico nas empresas 2024/2025, publicada hoxe polo Instituto Nacional de EstatÃstica (INE) e que constatan o crecemento sostido das tecnoloxÃas innovadoras no tecido produtivo galego. Outro dos indicadores do grao de dixitalización das empresas galegas é a incorporación dos especialistas TIC. O 13,1% das empresas de máis de 10 empregados conta con este perfil profesional, un 4% máis no último ano, o que a converte a Galicia na novena Comunidade Autónoma con máis proporción de especialistas TIC no tecido empresarial.