martes, 23 de diciembre de 2025
O tema AI-LALELO participará no AI Song Contest, un festival impulsado en 2020 pola radio e televisión pública neerlandesa VPRO, coa supervisión da Unión Europea de Radiodifusión, o organismo encargado do Festival de Eurovisión. Esta será a primeira vez que unha canción galega participe no concurso. No caso de superar a semifinal, na que só se conta co voto do xurado, AI-LALELO competirÃa nunha hipotética final na que a cidadanÃa poderá votar.
A canción, creada por este equipo a través da intelixencia artificial, pretende ser unha homenaxe ás mulleres que impulsaron Galicia e a súa tradición, lingua e cultura. O tema mestura raÃz e modernidade, cunha base nas cantigas medievais galegas pero cun toque futurista grazas ao uso da intelixencia artificial na súa composición. Ademais, a canción busca transmitir a responsabilidade da cidadanÃa para que a identidade e a tradición galega continúen vivas.
A letra da canción, coas voces de Camille Hédouin (Mounqup), Mónica de Nut e Eva e Xandre Outeiro, narra a historia dunha costureira, unha muller galega de finais do século XIX quen, por mor da situación socioeconómica da época, compaxina o seu oficio artesanal con labores domésticos e do campo. O tema explica a situación da muller nas distintas estacións do ano, cunha personaxe cada vez máis escura, ata chegar a unha especie de aquelarre.
Ademais, o equipo leva o nome de “Ana MarÃa Prieto”, unha homenaxe á primeira muller programadora informática galega. O grupo de traballo está formado por profesionais como Juan Alonso, tecnólogo en machine learning e redes neuronais; SofÃa Oriana, doutora en Composición en IA e compositora de Elisa y Marcela (2019) de Isabel Coixet; Xandre Outeiro, produtor de bandas sonoras e músico no Projeto Trépia; David Santos, doutor en Telecomunicacións e músico, arranxista e compositor; Marta Verde, artista dixital responsable dos visuais de Tanxugueiras no Benidorm Fest e profesora asociada no Berklee College of Music de València; e Joel Cava, responsable creativo de Cecubo Group.
Proceso creativo
O proceso para compoñer a canción durou catro meses, comezando por lograr que a computadora aprendese a falar galego e a compoñer unha copla, a partir dunha achega de 400 cantigas do arquivo dixital Volai-vai. No relativo á letra, a propia máquina xerou os primeiros versos, cunha temática como fÃo argumental: a costureira nas distintas estacións do ano. Neste aspecto só foi necesario corrixir algunha falta de ortografÃa e adaptar algunha frase.
A melodÃa está feita a partir da copla popular A Costureira, a partir da cal, o propio ordenador xerou diferentes liñas melódicas con Google Magenta. No relativo á música, graváronse instrumentos e utensilios de labranza que se procesaron polo sistema DDSP, conseguindo unha zanfona, pandeireta, bombo, sacho, prato, tixola e lata de xeito artificial.
Xa na fase final, engadÃronse as voces, un baixo e unha arpa de boca ao natural, ademais de realizarse procesamento de audio con algoritmos. Por último, elaborouse o videoclip da canción con intelixencia artificial, reinterpretando unha escolma de escenas tÃpicas galegas.
Co resultado final, o grupo de traballo concluÃu que a dispoñibilidade dunha ferramenta adestrada en IA poderÃa supoñer un seguro cultural para a música tradicional galega. Tamén descubrÃronse, coa obtención de liñas melódicas moi próximas ao estilo trobadoresco, fortes vÃnculos históricos entre a música de raÃz conservada nas aldeas e o corpus musical altomedieval galego-portugués.
Sobre o AI Song Contest 2022
O AI Song Contest naceu en 2020 impulsado pola radio e televisión pública neerlandesa VPRO, coa supervisión da Unión Europea de Radiodifusión, o organismo encargado do Festival de Eurovisión. Despois de dous anos en marcha, Galicia estréase nesta terceira edición do certame, organizado pola comunidade cientÃfica á marxe da grande pantalla. Se o paÃs supera co beneplácito do xurado a semifinal interna de máis de 100 propostas este próximo 15 de xuño, vaise chamar á cidadanÃa a votar en masa pola canción galega.
Só 15 candidaturas clasificaranse na gala final que terá lugar o seguinte 6 de xullo na Wallifornia Music & Innovation Summit de Liège (Bélxica), a feira da música escrita por intelixencia artificial por excelencia. Un panel de expertos en IA e o televoto decidirán o gañador. Australia venceu o concurso inaugural con Beautiful The World, oda eurovisiva adicada á fauna e flora autóctonas tras sufrir o continente oceánico en 2019 os seus peores incendios, mentres Estados Unidos triunfou o ano pasado con Listen To Your Body Choir.
A conselleira do Medio Rural, acompañada polo director xeral da PAC e do Control da Cadea Alimentaria, Juan José Cerviño, presidiu este mediodÃa a constitución do Observatorio do sector lácteo de Galicia, órgano colexiado de seguimento, asesoramento, consulta e análise deste eido produtivo. Esta reunión ten lugar trala entrada en vigor do decreto que actualizou a regulación deste órgano e que, entre outros obxectivos, persegue facer un seguimento continuado do sector e mellorar o seu funcionamento. O Observatorio vén funcionando dende a súa creación no ano 2007
En concreto, o programa do Calendario do Libro e da Lectura inaugurará as súas 35 efemérides para o longo de todo o ano o 11 de xaneiro, co DÃa do usuario/a da Biblioteca e terá como unha das súas datas significativas desde mes, o DÃa da Ilustración, que se celebra o 30 e está dedicado ao humorista gráfico Siro López. Complétanse as datas significativas coa celebración, o 1 de abril, do DÃa das artes galegas, que se centra neste 2026 nun dos nosos fotógrafos máis vangardistas e internacionais, o ourensán José Suárez. En todo caso, este festexo estenderase todo o ano cunha ampla oferta de accións, do mesmo xeito que sucederá co DÃa das letras galegas (17 de maio) que nas bibliotecas xirará ao redor da escritora Begoña Caamaño.
