viernes, 3 de mayo de 2024
“Pontevedra e Vigo son dúas cidades moi familiares para o artista, a primeira por ser sede da Facultade de Belas Artes, a onde chegou no 1995, dous anos antes de realizar o primeiro dos seus Vieiros e, pola outra, Vigo e, máis concretamente, a praza da Princesa, escenario dos primeiros pasos do grupo Atlántica, do que Moldes formou parte e que a dÃa de hoxe é imprescindible, tanto para coñecer a traxectoria do desenvolvemento da cultura galega, como para ollar o papel deste autor como docente”, tal e como explicou a comisaria da exposición, Sara Donoso, na presentación aos medios de comunicación da exposición. Xunto a Donoso, participaron neste acto o decano da Facultade de Belas Artes, Xosé Manuel Buxán, quen se referiu a este proxecto como “unha lembranza á memoria artÃstica e vital de Manolo Moldes”; a viúva e o fillo do artista, e o concelleiro-delegado da Ãrea de Cultura, Emprego e Participación Cidadá do Concello de Vigo, Abel Losada.
O retorno á praza da Princesa e aos inicios do grupo Atlántica
“Para nós é un orgullo e un pracer amosar un proxecto expositivo que nace da man dunha exalumna da facultade, do propio Moldes, que agora exerce como xestora e comisaria independente”, salientou o decano, ao tempo que agradeceu a constante colaboración do Concello de Vigo coa Facultade de Belas Artes, “sobre todo, cun proxecto tan querido no noso centro como é Afinidades Selectivas, traballo expositivo do que xa se levan publicados 13 catálogos”. Na boa sintonÃa entre ambas institucións, fixo tamén fincapé Abel Losada, quen non dubidou en afirmar que este autor é unha peza clave do movemento pictórico contemporáneo galego. “Nestes tempos tan complexos por moitas razóns convén máis que nunca ter claro o camiño, o vieiro, neste caso da liberdade creativa, pero tamén da liberdade individual en xeral e, desde logo, tamén da memoria, e esta exposición recolle mellor que nunca estes dous sÃmbolos”, recalcou o concelleiro vigués.
En representación da súa familia, interveu a súa viúva, May DÃaz Cacheda, quen admitiu que para ela a visita a Vigo “é unha especie de viaxe cara atrás no tempo que me recorda aos anos 80 e ás primeiras exposicións nesta mesma praza da Princesa, na que lle compraron a súa primeira obra, un debuxo sobre a guerra de Vietnam, e onde coñeceu a toda a xente coa que adoitaba participar e que logo se conglomerou no grupo Atlántica”.
Vieiros que teñen o debuxo como nexo de unión
Resultado dun “diálogo continuo” coa familia do artista, a exposición desenvolvida coa colaboración da Fundación Manuel Moldes non buscaba reunir “as obras icónicas” do pintor, senón unha serie de pezas que, “ademais coinciden en datas coa súa entrada como profesor na Universidade”, como salientou Donoso. A comisaria lembrou de feito a súa etapa como alumna de Moldes, “que sempre nos incitaba a aprender facendo, a experimentar, a loitar pola arte...”, para incidir en que esta mostra buscaba tamén "reivindicar" o labor de Moldes como profesor de debuxo. Académico da Real Academia Galega de Belas Artes e un dos fundadores do colectivo Atlántica, Moldes realizou en 1997 o primeiro dos seus Vieiros, un conxunto de obras que teñen precisamente o seu nexo de unión no debuxo, “como disciplina autónoma, pero tamén como bosquexo e como parte dun proceso preparatorio”.
Vieiros na memoria, explicou Donoso, reúne unha serie de obras que “desenvolveu na súa maior parte entre finais dos anos 90 e principios da década do 2000”, e agrupa “imaxes ao óleo sobre lenzo e cartolina con obras en papel milimetrado e debuxos realizados sobre follas de caderno”, nun diálogo “que reivindica a expresión artÃstica máis aló do soporte o do seu formato”. O papel do debuxo, dos trazos e liñas como punto de partida para “dotar de vida ás ideas” cobran nese senso un papel central nestes conxunto de obras abstractas, de "espÃrito labirÃntico" e que levan tamén “a pensar na natureza”, engadiu Donoso.
A vindeira escala da exposición será na sala Alterarte
Nesta segunda parada da exposición quitáronse algunhas pezas e incluÃronse outras novas, concretamente seis, dándolle, a pesar de ser unha exposición itinerante, “unha maior especificidade e axustándoa a este espazo tan caracterÃstico”, recalcou a comisaria. A vindeira escala será, segundo adiantou no acto o decano da Facultade de Belas Artes, Xosé Manuel Buxán, a Sala Alterarte do campus de Ourense.
A Cidade da Cultura súmase en maio á celebración do DÃa das Letras Galegas, dedicado este ano á música, profesora e poeta LuÃsa Villalta, cunha variada programación divulgativa destinada a dar a coñecer a súa figura e a súa obra a toda a cidadanÃa. Ao longo do mes das Letras, o Gaiás organiza propostas como unha lectura participativa de poemas, un encontro con rapazada de centros de ensino, unha exposición bibliográfica ou dúas propostas teatrais —para público adulto e público familiar—. A primeira destas actividades será o mércores 8 de maio, e consistirá nun encontro entre alumnado de dous dos institutos nos que LuÃsa Villalta se desempeñou como profesora e activista cultural.
De pais galegos, nace en Toledo, aos sete anos volve a Galicia e instálase coa familia en Ferrol. Na súa adolescencia séntese atraÃdo pola pintura e recibe clases do pintor ferrolán Felipe Bello Piñeiro, cursa estudos de maxisterio e exerce como mestre nacional en varias escolas. Máis tarde, en 1947 trasládase a Madrid para estudar belas artes na Escola de San Fernando, e licénciase en 1951. É nesta época cando abandona a pintura realista e entra en contacto coa corrente expresionista europea coa que sente afinidade non só no aspecto formal senón tamén polos seus contidos sociais. É tamén a época en que empeza a escribir as súas primeiras novelas e a interesarse pola filosofÃa, o ensaio e a literatura.
