lunes, 22 de diciembre de 2025
Esta Comisión, que obedece ao compromiso da Xunta de aprobar nesta lexislatura a normativa necesaria para facilitar a incorporación destas tecnoloxías, terá diversas funcións entre as que destacan o asesoramento para o impulso de accións formativas e de sensibilización en IA, dirixidas a empresas, administración pública e cidadanía; a elaboración de recomendacións sobre o desenvolvemento e uso ético da IA na nosa comunidade; a formulación de propostas sobre a Estratexia Galega de Intelixencia Artificial 2030 para adaptar as súas medidas aos novos escenarios; e o apoio na avaliación do impacto da IA nos sectores produtivos de Galicia, a Administración Pública e a sociedade en xeral.
Lei IA
O Consello da Xunta, respondendo ao mandato do Parlamento de Galicia, autorizou o inicio da tramitación do Anteproxecto de Lei para o desenvolvemento e impulso da IA, que fará que Galicia sexa a primeira rexión europea en dispoñer dunha regulación única, sistemática e coherente cos principios comunitarios.
A nova Lei terá como obxectivo o establecemento de principios éticos para o deseño, adquisición, implementación e uso de sistemas de IA por parte da Administración, baixo criterios de dilixencia, auditabilidade, explicabilidade, transparencia, imparcialidade, ausencia de rumbos, seguridade ou privacidade. Entre ditos principios cómpre destacar o principio de reserva da humanidade e de revisión humana, o principio de fiabilidade e de responsabilidade e o principio de avaliación de impacto nas persoas, na sociedade e no medio ambiente.
Ademais, a Lei deberá garantir os dereitos de liberdade, igualdade e reacción fronte ao deseño, adquisición, implementación e uso de sistemas de IA, e tamén o exercicio dos dereitos da cidadanía.
A lei, cuxo borrador podería ser remitido ao Parlamento para a súa tramitación no primeiro período de sesións de 2024, busca aumentar a confianza da cidadanía na IA e garantir que os sistemas sexan fiables e respectuosos cos dereitos fundamentais das persoas, a través de catro elementos fundamentais:
- Gobernanza e Planificación: Competencias das persoas, dos órganos de xestión pública, e dos órganos de fiscalización e avaliación. Áreas de colaboración e aspectos relacionados coa planificación e a xestión.
- Identificación e Avaliación: Procedemento para a identificación, avaliación, adquisición, desenvolvemento e implantación de sistemas de IA.
- Uso da IA polo sector público: Regulación do uso destes sistemas pola Administración Xeral e o Sistema Público Autonómico de Galicia, incluíndo códigos de conduta, guías ou ferramentas de autodiagnose.
- Medidas para o impulso da IA en Galicia: Formación de empregados públicos e profesionais universitarios e establecemento de medidas de loita contra os riscos da IA. Promoción do uso da IA ética e fiable nas empresas por medio de incentivos económicos, fiscais e á innovación, e colaboración entre administracións a través dos ecosistemas Gobtech.
A lei garantirá a incorporación á Administración Xeral e ao Sector Público Autonómico de Galicia de sistemas de IA que promovan a eficacia e a eficiencia na prestación dos servizos públicos, facendo de Galicia un lugar idóneo para o investimento empresarial no sector. Tamén impulsará a implantación de sistemas seguros, eficientes e de calidade nas empresas galegas. Por último, garante o uso normal da lingua galega no desenvolvemento de sistemas de intelixencia artificial.
Composición da Comisión
A Comisión de expertos para o asesoramento sobre o desenvolvemento e uso ético da IA en Galicia estará integrada por:
Economía
- Andrés Pedreño. Catedrático de Economía Aplicada, Universidad de Alicante.
- Ana José Varela. Directora Financeira, OCDE Organización para a Cooperación e o Desenvolvemento Económico.
Filosofía e evolución humana
- Felipe Criado. Director do Instituto de Ciencias del Patrimonio do CSIC e Premio Nacional de Investigación 2023.
- José María Lasalle, Director do Foro de Humanismo Tecnológico de ESADE.
Tecnoloxía aplicada
- Ana María Freire. Directora Departamento de Operaciones, Tecnología y Ciencia da Barcelona School of Management.
- Verónica Bolón. Profesora da Área de Ciencia da Computación e Intelixencia Artificial, Universidade da Coruña.
Ética e normativa
- Patricia Valcárcel. Profesora Catedrática de Dereito Administrativo, Universidade de Vigo.
- Marcos Almeida. Profesor Titular de Dereito Administrativo, Universidade de Santiago de Compostela.
- Moisés Barrio. Letrado do Consejo de Estado.
Política Pública
- Cristina Pombo. Asesora del Sector Social, Banco Interamericano de Desarrollo (BID).
O programa Radio na Biblio, que vai polo noveno ano en funcionamento, chega este curso a 245 centros de ensino que contan cun laboratorio de radio no que traballan as competencias vencelladas á alfabetización mediática, lingüísticas ou de expresión escrita e oral, entre outros. Con nove cursos en marcha, trátase dun programa consolidado que aproveita a posta en marcha dunha emisora de radio na biblioteca para traballar habilidades e destrezas e que permite o tratamento de contidos curriculares mediante metodoloxías activas e innovadoras que facilitan a aprendizaxe. Ademais, as actuais tecnoloxías da información e da comunicación facilitan o uso da radio como ferramenta pedagóxica de gran alcance para a difusión dos proxectos e iniciativas do centro educativo.
Tivo lugar a na cerimonia de entrega dos XVIII Premios Nacionais de Artesanía 2025, na que resultaron premiadas dúas candidaturas galegas. O artesán Aitor Martínez López de Arbina (Tomiño), especializado en tornería de madeira, resultou gañador na categoría Produto e a Fundación Artesanía de Galicia obtivo o recoñecemento na categoría Promociona para Entidades Públicas polo seu proxecto 'Artesanía no Prato'.
