O Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades (CRPIH), dependente da SecretarÃa Xeral de PolÃtica LingüÃstica da ConsellerÃa de Cultura e Educación, fai 20 anos. Foi creado co nome de Centro de Investigacións LingüÃsticas e Literarias Ramón Piñeiro polo Decreto 25/1993 do 11 de febreiro coa finalidade de impulsar a investigación da lingua galega e completar, deste xeito, a que se viña facendo dende a Real Academia Galega e dende as tres universidades da nosa comunidade autónoma, nomeadamente a do Instituto da Lingua Galega. As súas áreas de pescuda fundacionais son lingua, literatura e antropoloxÃa, aÃnda que desenvolveu fundamentalmente as dúas primeiras.
Referente internacional en investigación
Nos seus 20 anos de andaina, o CRPIH deu a lume 211 produtos cientÃficos: 9 recursos en liña de libre acceso, 96 libros e 106 publicacións que se poden consultar tanto en soporte papel coma na web.
Algúns dos seus proxectos convertérono nunha referencia internacional. Tal é o caso do Arquivo Galicia Medieval, con 5 bases de datos imprescindibles para quen queira achegarse ao estudo da nosa literatura antiga, ou o proxecto Literatura Infantil e Xuvenil, a partir do que naceu a Rede Ibérica de Literatura Infantil e Xuvenil.
Na área de lingua, O Piñeiro, como familiarmente se coñece este centro de investigación nos medios académicos, creou ferramentas orientadas cara ás novas tecnoloxÃas que a sociedade utiliza amplamente sen coñecer a súa orixe. Asà sucede, por exemplo, co tradutor ES/GL, de uso estendido na Administración autonómica e tamén accesible para toda a cidadanÃa, ou co sintetizador de voz CoToVÃa, produto de uso público que, ademais dunha magnÃfica execución fonética, conseguiu tamén unha boa realización prosódica mercé a un equipo multidisciplinar integrado por enxeñeiros superiores de Telecomunicacións da Universidade de Vigo e lingüistas da de Santiago.
Tamén no seo do CRPIH desenvolve o seu labor o Servizo de TerminoloxÃa Galega (TERMIGAL), un proxecto no que colaboran a SecretarÃa Xeral de PolÃtica LingüÃstica e a Real Academia Galega para garantir a actualización léxica do galego e asegurar a viabilidade do seu uso en todas as áreas da vida pública.
Actualmente, o Centro Ramón Piñeiro ten en marcha arredor dunha vintena de proxectos de investigación. Na área de lingua, avánzase no Corpus de Referencia do Galego Actual (CORGA), no mencionado CoToVÃa, na BibliografÃa Informatizada da Lingua Galega (BILEGA), no Corpus Documentale Latinum Gallaeciae (CODOLGA) ou na liña de investigación de fraseoloxÃa galega.
Na área de literatura, hai proxectos orientados á literatura medieval, coma o xa sinalado Arquivo Galicia Medieval, e outros dirixidos ao estudo da literatura galega contemporánea, coma o de BibliografÃa da literatura galega, o Dicionario xeral de termos literarios, os Informes de literatura, os proxectos de recuperación de narrativa, de poesÃa ou de revistas dos séculos XIX e XX ou os Cadernos Ramón Piñeiro. Ademais, prodúcense obras de filosofÃa, de socioloxÃa, de cine ou de ciencia polÃtica.
Formación de investigadores
Unha faceta fundamental do Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades é a súa contribución á formación de investigadores. Nestes 20 anos, pasaron polo CRPIH 427 investigadores diferentes: 290 bolseiros galegos que se formaron participando nos proxectos do Piñeiro e outros 137 bolseiros dos máis diversos paÃses do mundo que estiveron un semestre desenvolvendo traballos de investigación propios asesorados polos directores de proxectos semellantes aos seus do centro de investigación que hoxe cumpre dúas décadas. Moitos destes bolseiros son hoxe doutores, profesores universitarios ou docentes no ensino medio e, dende os seus postos actuais, continúan a ofrecer importantes contribucións ao coñecemento sobre a lingua e a literatura galegas.
Máis información sobre o CRPIH e os proxectos que se desenvolven nel no web http://www.cirp.es.