martes, 20 de mayo de 2025
No caso das vagas de frÃo, tanto a intensidade como a extensión espacial diminuirán. O cambio medio na intensidade máxima será do -16% e a extensión máxima diminuirá moito máis que a extensión media, con descensos que oscilan entre -0.7%/década e -3.2%/década, o que implicará unha menor exposición. AÃnda que a diminución da intensidade e da extensión espacial será considerable, o escenario RCP 8.5 rexistrará unha maior intensidade máxima das olas de frÃo na PenÃnsula Ibérica e Baleares (PIB) que o escenario RCP 4.5, o que demostra que estes fenómenos seguirán existindo na segunda metade do século, mesmo cun forzamento radiactivo elevado.
Esta é a proxección que acaba de realizar un equipo integrado por USC (Alejandro DÃaz-Poso, do Departamento de XeografÃa), UVigo e a Misión Biolóxica de Galicia do Consello Superior de Investigacións CientÃficas (MBG-CSIC) no estudo Heat and cold wave intensity and spatial extent on the Iberian Peninsula: future climate projections (2050–2095) que acaba de ver a luz en Climate Dynamics. O traballo é a continuación das análises de intensidade e extensión espacial das ondas de calor (Lorenzo et al., 2021) e das de frÃo (DÃaz-Poso et al., 2023) para a primeira metade de século (2021-2050) no ámbito da PIB.
Importantes contrastes rexionais
Estes eventos de temperaturas extremas pódense caracterizar por catro dimensións: frecuencia, duración, intensidade e extensión espacial, sendo estas dúas últimas dimensións menos estudadas no contexto espacial da PIB. Ambas analizáronse mediante a utilización dos Ãndices Excess Heat Factor (EHF) e Excess Cold Factor (ECF). Estes Ãndices biometeorolóxicos incorporan directamente o aspecto da intensidade e o proceso de aclimatación do corpo humano, o que posibilita o seu uso na avaliación dos efectos das vagas na saúde a nivel da poboación. “Ademais, a súa sensibilidade respecto ás variacións locais de temperatura permite detectar condicións de vaga de calor/frÃo con antelación, o que converte a ambos os Ãndices nunha ferramenta moi útil na toma de decisións en sectores como agricultura ou enerxÃa”, explican dende o equipo investigador.
A investigación tamén revela importantes contrastes rexionais. No caso das ondas de calor, as maiores intensidades rexÃstranse na parte occidental da penÃnsula e nas zonas montañosas. A metade este da penÃnsula, e concretamente a costa mediterránea, rexistrarán intensidades máis baixas. Tanto a maior tendencia como os maiores cambios porcentuais na intensidade máxima rexistraranse na rexión este e nordés peninsular, onde se alcanzarán cambios porcentuais do 300%, duplicando os cambios porcentuais previstos para 2021-2050.
No caso vas vagas de frÃo, as maiores intensidades rexistráronse no norte e nordés da penÃnsula e nas rexións montañosas, mentres que no oeste e suroeste da penÃnsula asà como en zonas costeiras as intensidades serán menores. A diminución da intensidade máxima das ondas de frÃo con respecto a 1971-2000 será menor no escenario RCP 8.5 (-10.1%) que no escenario RCP 4.5 (-21.6%) e a súa variabilidade será maior. Por outra banda, a súa extensión máxima diminuirá moito máis que a extensión media, con descensos que oscilan entre a -0.7%/década (RCP 4.5) e -3.2%/década (RCP 8.5).
O equipo investigador sinala ademais como cuestión importante que “na segunda metade de século a diferenza entre escenarios RCP 4.5 e 8.5 (menor ou maior concentración de gases de efecto invernadoiro) se acentuará”. “A intensidade máxima das ondas de calor (EHFmax) e das ondas de frÃo (ECFmin) no escenario RCP 8.5, de maior forzamento radiativo, será superior á rexistrada en ambos os casos para 2021-2050”, aventuran.
Foi presentada a 16ª edición da (S8) Mostra de Cinema Periférico, que se celebrará do 3 ao 8 de xuño en diferentes espazos da Coruña, entre eles a Filmoteca de Galicia. Cun total de 112 obras en proxección e a participación de 60 cineastas procedentes de 15 paÃses, a cita converterá a cidade no centro mundial do cinema experimental e de vangarda. Nesta edición, a programación inclúe máis tÃtulos realizados por mulleres, máis cinema en directo, retrospectivas inéditas e unha homenaxe ao formato Súper 8, que neste 2025 cumpre 60 anos de historia. Unha das novidades desta vindeira edición da (S8) é a ampliación de Sinais, sección onde se reúne o mellor da creación cinematográfica contemporánea da penÃnsula ibérica, con 21 pelÃculas galegas e españolas.
O ciclo de concertos Orballo Cultural vén de presentar a súa edición 2025, que se celebrará entre os meses de maio a setembro. Este ciclo propón levar ata distintas localidades da xeografÃa galega, concretamente aos concellos de Estrada, Tomiño, O Porriño, Ribadavia, MuxÃa, Noia, Ferrol e Sanxenxo, a artistas da escena musical galega. Entre os nomes xa confirmados están Xabier DÃaz & Adufeiras de Salitre, Su Garrido Pombo, Herdeiros da Crus ou The Limboos. O ciclo Orballo Cultural busca unir a variada oferta musical de Galicia co patrimonio cultural e natural de distintas localidades, de tal modo que se pon en valor a rica variedade de opcións turÃsticas da comunidade. Ademais, integra a gastronomÃa e a artesanÃa como valores engadidos, nunha proposta que quere apostar pola sostibilidade e a igualdade.
