miércoles, 30 de abril de 2025
Na categoría de Ciencias Básicas a galardoada foi Beatriz Pelaz, que traballa no desenvolvemento de nanomateriais para lograr fármacos máis eficientes; en Ciencias Técnicas distinguiuse a Belén Riveiro, polo seu labor na avaliación de estruturas de enxeñaría civil para previr colapsos en pontes, estradas e vías férreas; e en Ciencias Sociais o recoñecemento correspondeu a Cristina Gómez, dedicada a estudar o comportamento das persoas en contextos de crises sociais e políticas. Cunha dotación de 5000 euros para cada un dos tres premios, concedéronse ademais varios accésits.
No evento participaron o reitor da UIE, Miguel Ángel Escotet; e o presidente da RAGC, Juan Lema, xunto a outros membros dos dous organismos. Asistiron ademais o conselleiro de Educación, Ciencia, Universidades e Formación Profesional, Román Rodríguez; o director xeral de Cultura, Anxo Lorenzo; a directora xeral de Formación Profesional, María Eugenia Pérez; a directora xeral de Promoción da Igualdade, María Quintiana; o secretario xeral de Universidades, José Alberto Díez; o director da ACSUG, Eduardo López; e representantes doutras entidades políticas, culturais e académicas galegas.
O presidente da Academia manifestou o seu optimismo en canto á evolución da investigación en Galicia, xunto á forza da ciencia en feminino
Na súa intervención, Juan Lema declarou que con estes premios tratamos de visualizar e impulsar a carreira das investigadoras e investigadores con maior proxección e que liderarán a investigación nos vindeiros anos en Galicia. Nesta liña, salientou que os currículos das máis das 60 candidaturas presentadas son realmente brillantes e permiten ser moi optimistas en canto á evolución da investigación na nosa comunidade. Ademais, o resultado desta primeira convocatoria é unha proba evidente da forza da ciencia en feminino.
Pola súa parte, Miguel Ángel Escotet declarou que estes premios constrúense coa intención de recoñecer e fomentar o traballo das persoas investigadoras máis novas, promovendo o coñecemento científico. Dirixiuse así ás premiadas: Queremos darvos ás para a viaxe da vida e estimular a vosa postura de acción transformadora, que é inherente á propia investigación e implica un fondo talante de actitude de cambio e de mellora. No voso traballo hai unha boa dose de ética, de xenerosidade, de achega ao ben de todos, de ilusión, de resiliencia e de cooperación. Douvos por todo iso os meus máis sinceros parabéns e desexo que non cedades no voso empeño de continuar investigando e soñando. En relación á necesidade de visibilizar as mulleres investigadoras, fixo énfase no feito de que nesta edición concorreron 63 candidaturas, das cales 24 foron investigadores e 39 investigadoras, e o xurado resolveu recoñecer o traballo de sete mulleres. Parece que algo comeza a xirar nesta segunda década do século XXI-remarcou-.
Beatriz Pelaz procura nanomedicinas máis eficientes
No campo das Ciencias Básicas recoñeceuse a Beatriz Pelaz (Valladolid, 1982), profesora da Universidade de Santiago e investigadora do Centro Singular de Investigación en Química Biolóxica e Materiais Moleculares (CiQUS). O seu traballo céntrase no desenvolvemento de nanomateriais funcionais para a súa aplicación en modelos biolóxicos, co obxectivo de crear unha nova xeración de nanomedicinas máis eficientes. Este premio supón o recoñecemento a unha traxectoria investigadora, así como ao traballo que realizamos no grupo Bionanotools do CiQUS. Serve ademais para dar visibilidade á importancia da investigación e pon en valor a ciencia realizada polos mozos científicos, aquí, en Galicia -salientou-.
Pola súa parte, Susana Ladra (Santiago, 1984), profesora da facultade de informática da Universidade da Coruña e membro do grupo de investigación Laboratorio de Bases de Datos, recibiu un accésit. Enfoca o seu traballo ao deseño de algoritmos e estruturas de datos aplicados á recuperación de información e en aplicacións multidisciplinares no campo da bioinformática. É unha honra recibir este premio en nome de todos os mozos que traballamos pola ciencia en Galicia. É un incentivo para seguir investigando para resolver problemas relevantes, multidisciplinares e complexos -declarou a investigadora-.
Outro dos accésit nesta área foi para Iria Gómez (Santiago, 1982), directora do grupo de investigación Xenomas e Inmunidade no Centro Singular de Investigación en Medicina Molecular e Enfermidades Crónicas da USC -CiMUS-. Entre os seus traballos, destacan os relacionados coa diabetes tipo 1, en particular un proxecto financiado cun millón de dólares pola Fundación americana para o estudo da diabetes xuvenil. Como investigadora galega que tivo a posibilidade de retornar a Galicia e establecer o meu grupo en Santiago, este premio axudarame a reforzar o meu perfil e o do meu grupo en convocatorias de proxectos, así como a aumentar a nosa rede de contactos -remarcou-.
Belén Riveiro usa a IA para evitar o colapso das estruturas de enxeñaría civil
En Ciencias Técnicas distinguiuse a Belén Riveiro (Cotobade, 1983), profesora na Escola de Enxeñaría Industrial da UVigo e investigadora do CINTECX -Centro de Investigación en Tecnoloxías, Enerxía e Procesos Industriais-. Lidera novidosas liñas de investigación que combinan a enxeñaría estrutural, a teledetección e a intelixencia artificial para a avaliación de estruturas de enxeñaría civil como pontes, estradas e vías férreas. As súas tecnoloxías permiten diagnosticar a saúde destas estruturas e poder así anticipar a aparición de posibles colapsos. É moi importante que se visibilice o talento e a excelencia dos investigadores durante a etapa na que, quizais, se realizan os maiores esforzos por chegar a consolidar unha carreira. Como muller que trata de compatibilizar a investigación coa maternidade, recibo este premio como un impulso para seguir apostando pola ciencia -manifestou-.
Concedeuse un accésit á enxeñeira Sara González (Mondoñedo, 1982), profesora de Enxeñaría Química na USC e investigadora do Centro de Investigación Interdisciplinar en Tecnoloxías Ambientais -CRETUS-. As súas liñas de investigación inclúen a economía circular, o estudo das pegadas ambientais e a análise da sustentabilidade; empregando a metodoloxía da análise do ciclo de vida (ACV) en sistemas industriais, agroalimentarios, urbanos e forestais; o que lle ten permitido expoñer estratexias de circularidade e deseñar biorrefinerías nestes sectores. Este recoñecemento é un impulso para seguir traballando por unha ciencia de excelencia e para o desenvolvemento sustentable, xa que esta é a base para fortalecer a sociedade do futuro. Ademais, recoñécese a área de Ciencias Técnicas, con escaseza de referentes femininos -destacou-.
Cristina Gómez avalía o comportamento das persoas en contextos de crise
En Ciencias Sociais premiouse a Cristina Gómez (Vilalba, 1985), profesora de Psicoloxía da USC. Desenvolve o seu labor no campo da psicoloxía política, a acción colectiva e o comportamento das persoas en contextos de crises sociais e políticas. Investiga ademais sobre problemas ambientais no CRETUS. Este logro non é só meu; é o reflexo do apoio de moitas persoas e das oportunidades que recibín ao longo do camiño. Supón un impulso para seguir contribuíndo ao coñecemento e á investigación en Galicia -declarou-.
O accésit foi para Ariadna Monje (A Coruña, 1990), profesora da Universidade da Coruña. Lidera diferentes grupos de traballo relacionados co emprendemento -en colaboración cos proxectos GEM en España- e co turismo, realizando tanto investigacións científicas como asesoría para distintas administracións. Este premio é un estímulo para avanzar en áreas clave como a organización de empresas e o ecosistema emprendedor, ao tempo que reforza a relevancia da transferencia do coñecemento científico cara á sociedade e o tecido empresarial, fomentando o progreso e a innovación -salientou-.
O conselleiro do Mar, Alfonso Villares, defendeu unha reforma da Política Pesqueira Común (PPC) para que esta se adapte ás necesidades da cadea mar-industria galega. Esta reforma debe incluír unha rexionalización da normativa europea e, por tanto, ter en conta as propostas e participación proactiva das autoridades rexionais na futura toma de decisións que se leven a cabo en Bruxelas neste senso. Así o expuxo este martes na reunión mantida ao máis alto nivel polo Comisario de Pesca e Océanos, Costas Kadis, co ministro de Agricultura, Pesca e Alimentación, Luis Planas, os responsables das comunidades autónomas do ramo, e as entidades representantes do sector pesqueiro, acuícola e das mulleres.
O presidente da Xunta, Alfonso Rueda, informou de que o Executivo autonómico aprobou hoxe 'solicitar formalmente un informe ao Consello Consultivo de Galicia' sobre 'as posibilidades legais' do traspaso das competencias para xestionar os permisos de traballo das persoas doutros países. O obxectivo é avaliar a posibilidade de asumir esta función en tres áreas concretas: as autorizacións iniciais para que unha persoa estranxeira poida traballar na comunidade, os permisos para traballos de tempada e os de larga estancia por motivos de estudos ou formación.
