martes, 1 de julio de 2025
A xornada centrarase en como a Inteligencia Artificial pode contribuÃr positivamente á saúde mental. Impartiraa a enxeñeira informática galega Ana Freire Veiga, profesora titular e vicedecana de Impacto Social e Innovación Académica da UPF Barcelona School of Management, da Universitat Pompeu Fabra. Poderá seguirse en liña -o enlace obtense unha vez rexistrados na web da Deputación-.
O notable incremento da demanda de atención en saúde mental fai que o acceso a estes servizos e a calidade dos mesmos empeorase nos últimos tempos. As dificultades no acceso a consultas psicolóxicas, asà como o estigma que rodea os problemas de saúde mental, conleva que moitas persoas non cheguen a recibir un diagnóstico. Con todo, na era da dixitalización nacen novas vÃas para estudar as enfermidades mentais, adaptadas ás novas formas de comunicación da nosa sociedade. Nesta liña, as redes sociais estanse a amosar como un medio eficaz para detectar problemas mentais.
Depresión, tendencias suicidas e trastornos da conduta alimentaria
Ana Freire coordina o proxecto STOP (Suicide prevenTion in social Platforms), que analiza as redes sociais en busca de patróns asociados a diversas enfermidades mentais, prestando especial atención ao suicidio. Dirixido desde a UPF Barcelona School of Management da Universitat Pompeu Fabra, involucra a diversos organismos cataláns, xunto á Universidade de Lyon e á Universidade da SuÃza Italiana.
No marco deste proxecto, investigadores, psicólogos e psiquiatras estudan a expresión en redes sociais da depresión, as tendencias suicidas e os trastornos da conduta alimentaria. “Mediante a análise de texto, imaxe e actividade, observamos factores que habitualmente o persoal especializado pregunta directamente aos seus pacientes nas consultas: se teñen apoio social, a súa calidade de sono, posibles factores de risco, preocupacións recorrentesÂ… Estas preguntas resólvense na contorna das redes sociais analizando se un usuario ten moitas conexións, se ten actividade durante as horas de sono ou se comenta ou demostra interese por certos temas. Estas e outras moitas caracterÃsticas constitúen a entrada a algoritmos de Intelixencia Artificial que se adestran para poder extraer patróns comúns en usuarios de alto risco” -explica a experta-.
“Este traballo permitiu aprender caracterÃsticas diferenciais entre os grupos de alto risco e libre de risco para cada un dos casos estudados (depresión, suicidio e trastornos da conduta alimentaria). Algunhas destas caracterÃsticas son demográficas (rango de idade e sexo máis común en usuarios de alto risco) e outras relacionadas coas preferencias dos usuarios (por exemplo, aqueles con trastornos da conduta alimentaria adoitan amosar interese por dietas estritas de adelgazamento, dietas veganas ou exercicios intensos para alcanzar unha rápida perda de peso)” -salienta a investigadora galega-.
Ana Freire sinala que esta información foi a base para lanzar campañas en Instagram e Facebook dirixidas aos colectivos identificados en cada un dos tres grupos estudados. “Como resultado, conseguiuse aumentar nun 60% o número de chamadas provenientes de redes sociais ao Teléfono de Prevención do Suicidio” -destaca-.
“Este é un claro exemplo de que a Intelixencia Artificial, utilizada de xeito responsable, pode repercutir moi positivamente na sociedade. Esta responsabilidade implica que o tratamento de datos se faga de maneira completamente anónima, é dicir, non é posible identificar, cos datos recompilados, a ningunha conta empregada para adestrar os algoritmos desenvoltos” -manifesta a investigadora-.
A primeira fase do piloto do proxecto Xenoma Galicia permitiu detectar, entre os máis de 1.000 participantes aos que se lle recolleu unha mostra de sangue, 14 novos casos de alto risco para as patoloxÃas investigadas de cancro de mama e ovario hereditario, sÃndrome de Lynch e hipercolesterolemia familiar. A ConsellerÃa de Sanidade presentou esta mañá ante o Consello da Xunta un informe de situación do piloto do proxecto Xenoma Galicia. Cun investimento de 20 millóns de euros, o Goberno galego márcase o obxectivo de recompilar o ADN de 400.000 persoas. Pola porcentaxe de poboación incluÃda, Xenoma Galicia é un dos proxectos de maior envergadura do mundo. Permitirá ofrecer tratamentos farmacolóxicos individualizados, predicir o risco de enfermidades antes de apareceren para poder anticiparse a elas e evitalas grazas ao estudo do xenoma e da historia clÃnica.
No marco do Plan de Actuacións fronte aos posibles efectos das altas temperaturas sobre a saúde, a Xunta de Galicia vén de rebaixar a alerta por altas temperaturas aos niveis 1 e 2. Deste xeito, a vaga de calor iniciada pasado venres, que na xornada de onte acadou o nivel 3 de alerta en diversas áreas de Galicia, agora queda establecida nos dous primeiros niveis de alerta. En concreto, as zonas que ficarán no nivel 2 son o noroeste de Ourense, o interior de Pontevedra, asà como o Centro e a Montaña da provincia de Lugo. Pola súa banda, defÃnese o nivel de alerta 1 por vaga e calor as zonas do interior de Coruña, o sur de Lugo, Miño de Ourense, montaña de Ourense, sur de Ourense, Valdeorras, litoral de Pontevedra e a zona Miño de Pontevedra.
