martes, 1 de julio de 2025
Aínda que existen moitas causas que poden provocala (lesións ou desenvolvemento cerebral anormal, enfermidades
), a día de hoxe non existe ningunha forma de previr as crises, que no 70-80% das e dos pacientes se tratan con fármacos antiepilépticos.
Aínda que a maioría das crises epilépticas non ocasionan accidentes graves ás persoas que as padecen, a posibilidade de detectalas antes de que se produzan contribuiría de xeito significativo a mellorar a súa calidade de vida. A nosa proposta busca desenvolver un dispositivo que permita predicir crises epilépticas con varios minutos de antelación. O dispositivo rexistrará sinais de electroencefalograma (EEG) para analizalas con intelixencia artificial (IA) e buscará patróns que permitan a predición dunha crise, explica Carlos Riveiro Cedeira, investigador do grupo CIMA da UVigo, que está a desenvolver o dispositivo ao abeiro do proxecto PredictEPI, financiado pola multinacional Indra e a Fundación Universia. O obxectivo principal é demostrar que é posible predicir as crises epilépticas en tempo real e en pacientes que realicen unha vida normal, fóra da clínica, e buscar o límite ata o cal a tecnoloxía pode chegar en termos de fiabilidade e tempo de predición, sinala o investigador, que destaca que CIMA xa traballara no pasado en proxectos enmarcados no ámbito da biomedicina, ademais de ter experiencia no uso de intelixencias artificiais. Non obstante, a idea de xuntar IA para detectar ou anticipar sucesos a nivel neurolóxico é unha liña na que nos embarcamos agora con este proxecto, e que esperamos que nos leve a facer moitos máis.
Así mesmo, o dispositivo no que traballan os investigadores rexistrará as ondas eléctricas cerebrais co obxectivo de apoiar o seguimento de enfermidade e axustar o tratamento por parte do equipo médico a cargo dos pacientes.
Un dispositivo que traslade o coñecemento científico a pacientes reais
Que as persoas que sofren crises epilépticas poidan ser alertadas delas con varios minutos de antelación, permitiríalles adoptar medidas de seguridade que eviten golpes ou lesións, e mesmo, nalgún caso, a morte. Isto, ademais do indubidable efecto sobre a seguridade, ten consecuencias a nivel de inclusión social e laboral, pois aumentaría a liberdade das persoas epilépticas e a súa capacidade de realizar certas tarefas sen riscos e de forma autónoma, argumenta Carlos Riveiro, que lembra que ao grupo de investigación, á hora de volver a traballar en temas relacionados coa medicina, se lles ocorreron varias ideas, pero á que máis futuro lle viron e tamén, máis os motivaba, foi a de predicir episodios epilépticos.
Riveiro confirma que na actualidade, só existe un dispositivo comercializado no mundo, o MJN-seras, e que aínda que hai bastante literatura científica sobre algoritmos matemáticos para analizar EEGs clínicos e predicir crises epilépticas, falta o paso final de incorporalo todo nun mesmo dispositivo e estudalo en pacientes reais.
Primeiros pasos
PredictEPI comezará a desenvolverse unha vez se concreten os detalles coas entidades financeiras e coa Asociación Coruñesa de Epilepsia e a Federación Española de Epilepsia, coas que CIMA colabora. O proxecto do grupo de investigación da UVigo foi unha das tres propostas gañadoras da VI Convocatoria de ayudas a proyectos de investigación aplicada a la creación de nuevas Tecnologías Accesibles Indra-Fundación Universia, á que desde o seu lanzamento concorreron máis dun cento de grupos de investigación de universidades públicas e privadas, que presentaron máis de 300 propostas.
A primeira fase do piloto do proxecto Xenoma Galicia permitiu detectar, entre os máis de 1.000 participantes aos que se lle recolleu unha mostra de sangue, 14 novos casos de alto risco para as patoloxías investigadas de cancro de mama e ovario hereditario, síndrome de Lynch e hipercolesterolemia familiar. A Consellería de Sanidade presentou esta mañá ante o Consello da Xunta un informe de situación do piloto do proxecto Xenoma Galicia. Cun investimento de 20 millóns de euros, o Goberno galego márcase o obxectivo de recompilar o ADN de 400.000 persoas. Pola porcentaxe de poboación incluída, Xenoma Galicia é un dos proxectos de maior envergadura do mundo. Permitirá ofrecer tratamentos farmacolóxicos individualizados, predicir o risco de enfermidades antes de apareceren para poder anticiparse a elas e evitalas grazas ao estudo do xenoma e da historia clínica.
No marco do Plan de Actuacións fronte aos posibles efectos das altas temperaturas sobre a saúde, a Xunta de Galicia vén de rebaixar a alerta por altas temperaturas aos niveis 1 e 2. Deste xeito, a vaga de calor iniciada pasado venres, que na xornada de onte acadou o nivel 3 de alerta en diversas áreas de Galicia, agora queda establecida nos dous primeiros niveis de alerta. En concreto, as zonas que ficarán no nivel 2 son o noroeste de Ourense, o interior de Pontevedra, así como o Centro e a Montaña da provincia de Lugo. Pola súa banda, defínese o nivel de alerta 1 por vaga e calor as zonas do interior de Coruña, o sur de Lugo, Miño de Ourense, montaña de Ourense, sur de Ourense, Valdeorras, litoral de Pontevedra e a zona Miño de Pontevedra.
