viernes, 19 de abril de 2024
Unha publicación recolle agora os principais resultados das investigacións arqueolóxicas desenvolvidas neste xacemento lideradas por Eduardo Méndez-Quintas, arqueólogo do Grupo de Estudos de ArqueoloxÃa, Antigüidade e Territorio da Universidade de Vigo.
O libro, editado polo Servizo de Publicacións da Universidade de Vigo, leva por tÃtulo El poblamiento humano del NW peninsular durante el PaleolÃtico Antiguo. Un yacimiento achelense de finales del Pleistoceno Medio en Arbo (Pontevedra). Consta de seis capÃtulos de autorÃa combinada de Eduardo Méndez-Quintas con outros investigadores e investigadoras, como Martina Demuro e L. J. Arnold (Universidade de Adelaida, Australia); Mathieu Duval e Manuel Santonja (Centro Nacional de Investigación sobre a Evolución Humana-Cenieh), Mikel DÃaz-RodrÃguez (Gepn, Universidade de Santiago), Andrea Serodio DomÃnguez (Data Gestión Cultural), e Alfredo Pérez-González (Instituto de Evolución en Ãfrica). Nas máis de 350 páxinas da publicación recóllese unha sÃntese sobre o primeiro poboamento humano do cuadrante noroeste da penÃnsula; a historia dos traballos e da interpretación xeomorfolóxica e estratigráfica do xacemento; os procedementos de datación e de análise dos procesos de formación e distribución espacial do rexistro arqueolóxico e un estudo detallado dos conxuntos de industria lÃtica, ademais dunha sÃntese e contextualización global do xacemento de Arbo.
Varias tecnoloxÃas, varias especies humanas
O xacemento paleolÃtico de Arbo escavouse ininterrompidamente entre os anos 2010 e 2012 por un equipo de investigación liderado por Eduardo Méndez-Quintas, Manuel Santonja e Alfredo Pérez-González, contando co apoio do Instituto de Estudos Miñoráns, o Concello de Arbo e a Universidade de Vigo. As datacións realizadas, explica Méndez-Quintas, indicaron que os niveis de ocupación humana do xacemento teñen unha cronoloxÃa anterior a 118.000 anos, máis concretamente ao redor dos 130.000-190.000 anos de antigüidade, o que posicionan a Arbo como “uns dos xacemento arqueolóxicos coñecidos máis antigos de Galicia” e “un dos enclaves máis recentes de Europa con tecnoloxÃa acheuliana”.
No sitio recuperouse un abundante conxunto de ferramentas de tipo acheuliano (técnica de manufactura de ferramentas tÃpica do PaleolÃtico antigo baseada na produción de grandes utensilios de pedra, entre os que destacan os bifaces). Segundo comenta o arqueólogo do GEAAT, este conxunto destaca non só pola súa cantidade (máis de 3000 pezas, o que o converte nun dos conxuntos máis numerosos do final deste perÃodo na penÃnsula ibérica procedente dunha escavación), senón tamén pola gran mestrÃa e destreza no acabado das ferramentas, dando como resultado pezas con marcado carácter “estético”. Neste xacemento, e noutros próximos como o sitio de Porto Maior (As Neves), engade Méndez-Quintas, observaron a existencia de ferramentas de tipo acheuliano de estilo africano, as cales son coetáneas noutros xacementos peninsulares e europeos cunha tecnoloxÃa totalmente diferente (PaleolÃtico medio) elaborada por neandertais. Isto reforzarÃa, indica, a hipótese de que no sur de Europa puideron coexistir neste perÃodo varias especies humanas diferentes. “Sitios como o de Arbo xustifican a coexistencia nesta época de varias tecnoloxÃas diferentes (acheuliana e PaleolÃtico medio antigo), producidas á súa vez por especies humanas diferentes e con orixes xeográficas diferentes (unha especie africana indeterminada e os neandertais)”, comenta o arqueólogo da UVigo.
Os resultados das investigacións en Arbo e as desenvolvidas en enclaves próximos do curso baixo do rÃo Miño, comenta Eduardo Méndez-Quintas, converten a esta zona “nun área especialmente significativa para desentrañar e coñecer os procesos culturais destes remotos grupos humanos”. O xacemento pontevedrés, engade, “é un dos poucos xacementos arqueolóxicos escavados en Galicia do PaleolÃtico inferior”, unha época que, indica, “era tradicionalmente a máis descoñecida da Prehistoria galega, pero os resultados das investigacións actuais permiten ampliar o seu coñecemento de xeito notable”. Deste xeito, apunta por último o responsable da publicación, a imaxe que temos actualmente deste perÃodo fuxe da visión tradicional de “atipismo e anacronÃa” e insÃrese nun contexto de “normalidade” con respecto ao acontecido no resto do suroeste de Europa.
O director xeral de Relacións Exteriores e coa UE, Jesús Gamallo, participou na sesión plenaria do Comité Europeo das Rexións (CdR), onde Galicia presentou 21 emendas a catro dos ditames sometidos a aprobación. Un dos máis relevantes para a comunidade foi o ditame sobre a ferramenta de facilitación transfronteiriza. Calcúlase que a eliminación do 20% das barreiras e obstáculos xurÃdicos e administrativos actuais entre rexións de fronteira na UE -entre as que se atopa Galicia, que conforma unha Eurorrexión xunto co Norte de Portugal- permitirÃa aumentar o seu PIB nun 2% e crear nelas ata un millón de empregos.
InnovArt 24, o maior evento en Galicia de promoción e difusión das ensinanzas artÃsticas, de idiomas e deportivas propicia o encontro entre as vocacións e os profesionais, e facilita que o alumnado de diferentes niveis educativos se familiaricen e tomen contacto cos eidos da arte dramática, as artes plásticas e deseño, a conservación e restauración de bens culturais, a danza, as ensinanzas deportivas, os idiomas e a música. A feira conta cunha zona de 4.100 m² no Museo Centro Gaiás, na que os visitantes poden participar en obradoiros de artes plásticas e deseño, traballos de conservación e restauración de bens culturais, actividades deportivas didácticas de música, arte dramática e danza, asà como de idiomas. Tamén se ofrecen mostras e exhibicións das distintas ensinanzas, concertos, conferencias e espectáculos escénicos en directo.
