Ramón Piñeiro, clave na Galicia do século XX

RAMÓN PIÑEIRO, FIGURA CLAVE NA GALICIA DO SÉCULO XX

“A lingua vén ser a alma viva do pobo que a fala”
(Ramón Piñeiro)


Coñecín personalmente a Ramón Piñeiro nos últimos anos da súa vida. O primeiro contacto que tiven con el foi, a través de cartas, en xaneiro de 1986 cando no Seminario Santa Catarina de Mondoñedo se estaba a artellar un número monográfico da revista Amencer sobre a egrexia figura de Alfonso Daniel Rodríguez Castelao.

O 30 de xaneiro daquel ano cumpríanse os cen anos do nacemento do ilustre rianxeiro e ese día viu a luz ese extraordinario de Amencer, que, por certo, mereceu que o xornal La Voz de Galicia lle adicase a derradeira páxina. A Ramón Piñeiro, daquela Presidente do Consello da Cultura Galega, pedíraselle unha colaboración. Axiña nos enviou un breve artigo titulado “O exemplo perenne de Castelao”.

O segundo contacto meu con Ramón Piñeiro foi poucos meses antes do seu pasamento, cando ía de Vegadeo para Santiago. Daquela estivo no Seminario de Mondoñedo e alí tiven a oportunidade de manter unha longa conversa con el. Estaba bastante delicado de saúde. Teño que dicir que impresionou a súa figura. Era unha persoa discreta, cercana, afable, respectuosa; unha persoa culta, cunha grande bagaxe intelectual, que sabía escoitar.

Ramón Piñeiro é un dos homes “bos e xenerosos” dos que fala o noso himno. É unha figura clave, unha figura fundamental e decisiva para comprender a historia e a realidade política, social e cultural da nosa terra no século XX.

O seu labor non queda só nos libros que nos deixou nin nas súas cartas senón no contacto, na súa comunicación e na que poderíamos chamar “dirección espiritual” ó redor da famosa “mesa camilla” con todos aqueles que acudían a visitalo na súa casa de Santiago de Compostela.

Pódese dicir, sen medo a equivocarse, que Ramón Piñeiro foi un mestre, un intelectual de prestixio e un político, pero un político “diferente”, atípico, moi pouco preocupado por acadar cotas de poder.

Ramón Piñeiro foi, sen ningún xénero de dúbida, unha figura central da historia política, social e intelectual da Galicia do século XX.