Profundadas 3.1

E ¿que pode ser a música senón ir máis alá das cousas? (RILKE)
...as voces, dando o que nelas é Dios (SAN JUAN DE LA CRUZ)
PRELUDIO
-A música non existe fora de nós. Nin sequera o son.
-A música procede do canto, o canto do grito, o grito da distancia e a distancia da soidade
-A música pois comunica, inda que dun xeito indicible
-Nada previsible é xa música.


BAGATELAS
-A música é un regato de tempo.
-Dificilmente haxa nada tan desnudo
-Cara atrás, a música nin soa.
-Moitos confunden a música coa súa historia persoal; outros ó revés (o Círculo de Lugo, por exemplo, é para min o primeiro Bartok e o monfortino cine dos Escolapios, os primeiros Schubert e Chopin).
-Se agradece esa música eclesial que mana e restaura, esa música coloquial –sen esmeros nin efusións- que cae dende a alta circunspección gótica das bóvedas e que, sen autor nin melómanos, flúe e colma sosegadamente naves e homes.
-O jazz debátese nunha cárcere de tempo.
-A música é menos abstracta do que coidan algúns curas rumbeiros.
-A contraculura chámalle “concerto” os aquelares e “cancións” a todo o demais.
-A música USA ten as veces unha especie de desgana que roza a desafinación. Sen moito empaque, as súas melodías soen nembargante ser pouco enganosas e, si belas, máis clara e manifestamente así. Pero as veces produce tamén exabruptos louro-tinxidos, demasiado
esmerados eles, demasiado plisados para ser cribles.
-A túa obra acaba en min.
-A miña música é galega por parte de mai.
-Nos concertos o aplauso é humillante, é coma darlle propina a quen non é.
-Coma na literatura, o silencio é as veces a mellor música.
-A música tamén se nos pode morrer.

-O clarinete é manso, dócil, amigo. Non se lle pode escribir nada mediocre.
-O oboe é o marfil do son.
-O home é un instrumento de vento.
-Os feos cantan mellor
-A reverberación é o “pas par tout” da música.
-Entre tantas atencións, a sinxela canción abríase paso traballosamente.
-As frautas reflexan unha luz que non é delas.
-A voz tamén sorrí.

-A música boa soe ser bastante mala.
-Non hai moita música clásica; é a mesma repetida.
-E ¿quén, hoxe en día, non sabe facer unha sinfonía en do mayor?
-Agora, as vangardas se xubilan mozas.
-Coma os bos queixos, o atonalismo cheira a pes.
-¿Cómo fan os comentaristas de jazz para acrecerse tanto, sin parar?
-A música vaticana chirría un pouco.
-As variacións son coma chistes reptidos
-A ópera é un obxecto tan imposible como a “masoquicafetera” de Carelman ou o anagrama da Renault.
-Non é tan doado desafinar.
-Desafinar é o colmo da contradicción.
-Moito remilgo e rebolaina teñen algúns pianistas, moito chicle entre as teclas; moita oficiosidade.
-A graza parva da obra culminou nun pompón pirotécnico.
-Era o Bechstein o que golpeaba ó pianista e non ó revés
-¿Por qué se cabrean tanto os tenorinos?
-Na ópera, inda que se rompa un bombo, nin dios rí.
-Os melómanos, sempre en éxtases, dedícanse a outra cousa.


TAXOMANÍAS
-Máis entidade que os termos música “culta ou popular”, “clásica ou moderna”,”seria ou lixeira”, “boa ou mala” etc., coido que terían os de música “a propósito” (Saroyan), “certa” ou “simplemente música”(Bacarisse).
.Sendo a música un suceso vivo -mutante e selectivo-, facela a propósito -construíla e non parila- está xa fora da súa propia natureza. Neste caso a música sería coma unha especie de Zombi, un aburrido cadáver ambulante ou, máis propiamente, un robot quizá meritísimo pero moi pouco críbel. Porque a música non é para os músicos –coma os pazos non son para os arquitectos, nin os banquetes para os cociñeiros-; a música é basicamente para ó gran laboratorio evolutivo da i-alma colectiva. E isto dicímolo non soamente polo prematuro deceso de certas “vangardas” sobrevidas senón, máis ben, polas interminables “retagardas” que a cobiza comercial promociónalle á estupidez e ó mal gusto.
Pola contra, algunha das músicas chamadas lixeiras que, ademais de boas estean a mercede da transformación darwinián, poderían alcanzar sen propoñerseo ó mellor clasicismo; sen máis. Tal está sucedendo co Jazz e antes xa sucedeu con outras moitas cousas.

.Outra dicotomía de interese podería ser a de “música real e representada”. Porque é importante que a música sexa verdade. Por exemplo, é certa a litúrxica, que fálalle a Dios cara a cara; ou o lied, que tamén vai cara a cara do home. Non acaba de selo en cambio gran parte da ópera decimonónica italiana, que case sempre mira o patio de butacas, nin os himnos patrióticos e rexionales, xeralmente tan ridículos -por non falar xa da música que groseiramente minte-. Porque ¿quén pode crerse, poño por caso, iso de que “yo soy aquel”? Pero tampouco “Da berce a tumba”, unha das máis estúpidas paridas da música “boa”.

.”Clasicismo” e “modernidade” son outros dous presuntos antónimos sen pes nin cabeza.” Clásica” debera ser unha obra con “clase”, sexa contemporánea ou non -e todo o mundo sabe o que a ”clase” é-. “Moderna” é, por unha parte, unha cousa comprendida entre o 1492 e o 1800 -é dicir, bastante antiga-, e por outra, no caso tópico que lle é máis favorable, unha cousa contemporánea. Pero para os melómanos e afíns da música clásica é, impropiamente, un determinado estilo do pasado mentres que outra música calquera, inda que teña clase, xa non pode ser clásica -especialmente se é contemporánea-. Para o común das xentes en cambio a música “moderna” é unha música contemporánea sí pero sen “clase”, e clásica é toda a demais.

O paradóxico é que “melómanos” e “modernos” estean tan de acordo en deshauciar a existencia da música clásica contemporánea e que parte da música ”moderna” sexa estruturalmente bastante máis senil que a verdadeiramente clásica -¡que exquisito olfato para rexeitar a excelencia alí onde estea!-.

.Polo demais a música barroca é gótica –ten arbotantes-; a música clásica é barroca –ten berrugas-; a música lixeira soe ser moi pesada; a música seria resulta ser bastante cómica; a ópera cómica non é “buffa”; o bel canto é unha horterada; o verismo non ten máis realidade que os berros; os concertos “rock” dedícanse a outra cousa. Pero así foi Babel e así chegamos ata aquí. Se sempre faláramos ben inda estaríamos falando latín.

-”Simplemente música” é un “taxón” claro e útil que sobrevoa tódolos ismos.


ALGÚNS DESCONCERTOS

-Un concerto en “Bellas Artes”(Madrid): a pedagóxica voz do locutor R.N.E. chovía sober da sala con inútil esmero. A cousa non daba para tanto: nin usando pretéritos imperfectos, nin pronunciando tódalas consonantes foráneas, nin timbrando fermosamente a voz. Atrapado eu pola cerimonia, o estúpido chuvasco fonético, solemne, sen cornixas nin paraugas, foime
empapando todo, pouco a pouco -inclemencia esta na que ningunha necidade se nos aforrou, ningunha ira, me cago en Beethoven-.
-Un concerto na March: O principio, non sei se é que a guitarra de Leighann Narum non produce música o se é que eu nona oio. Sen embargo, na sala afónica e ben retrepado no meu sillón de dobre brazo, póñome xa dilixentemente en condicións de facer xustiza. A guitarrista pola súa parte, coma un orador, bebe de vez en cando a morro dunha una botella que ten á súa veira, no chan. Cimarosa, tópico ata o aburrimento; Joan K. Mertz, tan magyar íl; Rodrigo, tan adrede, tan pouquiña cousa aquí, tan inoportunamente Tárrega nun homaxe que é a Falla; Frederic Hand, saludador e agarimoso; Domeniconi, repañando inda un pouquiño de pasado pero desapromándose enseguida nunha cárcere folk-minimalista, nunha especie de ballet pra tolleitos; Barrios Mangore, cos seus guapos valses e barcarolas que tanto molan. E por fin, a “propina”: unha coñecida, fermosa e moi ben tocada canción de berce con letra de Guillén o cubano e música de non sei quén: “Drume negrita” dicía claramente a guitarra. O concerto podería haber sido así moi fermoso. Foi unha pena. Un público de cabezas brancas aplaude moderadamente; soamente á hora de pedir unha propina esfórzase un pouquiño. Unha vez obtida e cobrada, o respetable levántase e vaise. E non houbo máis.
-Un concerto no colexio: ¡Padre Ambrosio, Padre Ambrosio! –preguntaballe un pelota ó profesor de Física - pero¿haberá alguén que toque peor / Sí,- contestoulle o Pai sacando un pito con certo elegante desvío- estes mesmos pasado mañán.
-Concerto no Monumental (Madrid): foi xa hai moitos anos. Asistía eu a un concerto coral galego –bastante mediocre, coma case todos - cando, iniciándose a abismal “Negra Sombra” e empezando a crecer xa en min o seu vértigo, ouvíuse de pronto un gran golpe nas butacas seguido dun tremendo berro -non sei se de Alonso Montero-. ¡¡¡ EN PIÉ !!! dixo. O sorprendente foi que a xente toda foise levantando, pouco a pouco, como sobrecollida, e que, desa guisa, dócil e respectuosamente, oíu a canción toda enteira, ata extinguirse. Foi aquel o día en que levei o gran susto de saber definitivamente quen era eu.


GLOSARIO INCOMPLETO
-Como as aguias, Vitoria sostén sober de el altos espazos de son calmo, pregarias e reverberación.
-Albinoni amence, Corelli baila; a Vivaldi seguímoslle a corrente.
-O Arte da Fuga é unha rampa de lanzamento.
-A min sáenme ata sete J.S.Bach, -algúns deles gramáticos e non todos amables-
-As veces, J.S.Bach escribía para instrumentos que non hai.
-Bach tamén resucita de vez en cando de entre os mortos
-Telemann, a graza sinxela, inacabable, coloquial
-Haydn xoga a mariola; Beethoven cabréase; Schubert,o doncel; Chopin, o meteorito;
Brahms, o teso cume; Wagner as veces escampa
-Fauré, impersoal e sin par; Frank, incenso azulado..
-Debussy riela; Ravel trema; Sostakovich, titíla.
-Macdowel, a bonanza
-Messiaen, Le Merle noir; Roussel, o merlo branco .
-Bridge, a dozura mesma.
-Britten, asepsia e bon gusto.
-Albeniz, fumador de puros achulanganado.
-Falla, a gran lúa sanguinolenta.
-Rodrigo suscita reparos de solteirona.
-Ernesto Halfter ten prata.
-Stravinsky, esa multitude.
-Poulenc, ¡que lástima aquelo de Santús, Santús, Saaáantus! Polo demais, moi ben.
-Prokofiev (o Proko de Odriozola):¡diáfana pintura, sempre tan ben perfilada!.
-Bartok, o gran salvaxe
-Barber, sobrecolledor -cando quere-.
-Schonberg, a encrucillada; Webern, a gran xema; Berg, unha tibia brisa de estío.
-Beatles ( Yesterday, Mitchell), toda a nostalxia.
-Bal e Gay, o máis descoñecido dos nosos famosos.
-Montes, o que eu quería ser de maior..