O espello, ferramenta necesaria pero... ¡Ollo con ela!

Lin nalgún sitio algunha vez, que hai seis millóns e un ano, segundo investigacións dun premio nobel que fixo a súa tese de doutoramento sobre o darwinismo, e seis millóns e dos anos segundo outro premio nobel, que a fixo sobre Darwin na súa primeira etapa, e que, como corresponde a científicos que se precen, lévanse a matar entre os dous, nun ideterminado lugar deste planeta, un mono que aínda non tiña nome propio nin soñaba con ser homo bípedus, nin erectus, nin sapiens, comozeba a ter algúns pensamentiños pequerrechos. Pensamentiños de mono cun cerebro inmaduro en lenta evolución. Este mono aínda sen nome, pero catalogado posteriormente polos investigadores cun número de sete guarismos coma os malfadados hóspedes dos campos de concentración de daquela e de agora, atopouse moi sorprendido cando, pasando acarón dunha pichoca de auga limpa viu que alí no fondo da pichoca estábao agardando outro mono.

Quedouse mirando e non daba entendido como aquel mono da pichoca facía exactamente as mesmas monerías ca el, coma se o arremendase, pero coa particularidade de que, se el desde fóra da pichoca erguía o brazo dereito para rascar a cabeza, o da pichoca erguía o brazo do seu lado esquerdo. Nunha destas, deuse conta de que o mono da pichoca tiña un dedo torto, igualiño ca el, que partrira o pulgar da man esquerda, que se cadra daquela aínda no era man, cando sendo pequeno caeu do colo de súa nai, mentres subían os dous a un pexegueiro palentolóxico, e quedoulle retorto para sempre, porque daquela aínda non había hospitais do SERGAS. O que nunca chegou a sabar aquel mono é que, se os houbese, habíalle quedar o dedo igualiño de retorto, ou se cadra peor. Sorte que tivo por non sabelo, que así sufríu menos e aforrou máis.

Diante de tal decubrimento pensou, (con pensamentiños de mono, claro): “A ver se o da pichoca e máis eu imos ser o mesmo…” Deu unha volta por alí para apañar dúas catañas das de daquela que se chamaban ,porque daquela aínda non había quen soubese dicir castaña nin cobraba a SGAE por pronunciar ese nome coma agora, e volveu ao mesmo sitio. Quedouse fitando moi serio para o mono da pichoca e díxolle con cara de parlamentario camiño do paro en debate sobre o estado das autonimías: “A ver, señoría, se vostede é eu e eu son vostede”.

Despois de ceibarlle esta frase lapidaria cabreouse moito cando viu que o do outro lado movía os beizos, pero que el non lle entendía nada do que quería dicir e tomouno por un insulto, porque non coñecía a fondo a linguaxe política, e seguiu pensando en alto: “Está claro que non podemos ser o mesmo, porque ti es moi feo e a miña moniña dime que eu son o mono máis guapiño do Vello Continente”. Díxolle do Vello Continente, debido a que daquela aínda non nacera o Novo ou, se nacera non o escribiran como fillo lexítimo no rexistro civil nin no relixioso. Aquela noite case non durmíu nada cavilando e ao día seguinte moi cediño foi a xunto da súa mona que vivía cos seus pais porque aínda non se emancipara, por ter só un contrato temporal de traballo e berroulle desde fóra. Hai que aclararar que aínda non casaran e por iso non vivían xuntos, que daquela non se coñecían os rexistros de parellas de feito. E mais, mirado doutro xeito, poida que só existisen parellas de feito. A ver se calaquera día se anima algún sociólgo e fai un estudo en profundidade sobre o asunto, que para iso hai vecas da Comunidade Económica Europea, aínda que non as haxa para investigar sobre remedios contra enfermidades de minorías non rendibles para os grandes laboratorios fillos de adúlteras multinacioais.

Entón preguntoulle desde fóra, claro: “Nena, ¿ti non me mintes verdade?” Respondeulle ela: “¡Como che ía mentir. Se che mentise non andaría contigo nin ti comigo!”. Respondeulle así porque daquela aínda non eran tan abundantes o tráfico de influenzas nin o troco de subvencións por votos entre o grupo Prisa e o Goberno Central. Despois desta resposta pensou para os seus adentros o mono que aínda non era home bípedus nin nada parecido: “Logo, está claro que o macaco da pichoca non son eu, porque el é feo coma un corno de rinoceronte e eu son guapiño coma unha garza real. Se me di a miña moza que son guapiño ten que ser certo”. Asi e todo, e debido a que daquela tampouco se inventaran os dogmáticos radicais nin os fundamentalistas nin os talibáns, pedíulle á súa mona: “Ven comigo que che teño que ensinar unha cousa”. Ela non pensou mal coma algún lector maliciopso e levouna consigo á pichoca. Xa alí, díxolle: “Xúrame polo que máis queiras que ese de aí abaixo non son eu”. A mona ceibou unha estrepitosa gargallada que espantou un rabaños de gacelas e moi agarimosa e compasiva díxolle: “O que máis quero es ti. Sodes o mesmo, burriño, sodes o mesno, o que pasa e que ti non te ves tal e como es. A pichoca é o teu espello, pero tes que aprender a mirate tamén nos espellos que che ofrecemos os demais”.
Seis millóns e un ou dous anos despois, dependo do premio nobel que se tome como referencia segundo a militancia política de cada un, segue habendo seres humanos, homes e mulleres probablemente descendentes daquela especie de monos, que teñen necesidade de confrontar a imaxe do propio espello coa imaxe que lle reflicten, ou sexa: “reflexan” en galego de entenderse e non de presumir nin de pedir subvencións, os espellos que lles ofrecen os demais, porque ás veces acontece que no propio espello vense cansos, frustrados, desanimados, con desexos de tirar a toalla e sen gañas nin folgos para frear o camiño de deshumanización polo que roda pendente abaixo boa parte deste mundo. E, en cambio, o espello dos demais pode dicirlles que nin están tan derrotados, nin tan carentes de motivos de esperanza e de ilusión, nin tan acabados…. E ti, lector ou lectora, ¿cantos espellos tes? Eu non son o teu director espiritual nin o teu psiquiatra, pero aconsellaríache que non te conformases só con un, máxime se ese un non é outro máis ca o teu, porque posiblemente teñas máis folgos ca os que che parece ou ca os que che queren facer crer os vendedores de sprais ou de botellas de oxíxeno adulterado. Vaia..., digo eu.