Atópome novamente na Auria de case todos Nós. Na Rúa do Paseo xa non está o Roteiro de A Esmoga mais no seu canto aparece un novo panel publicitario, moi axeitado el e na mesma liña de achegamente e encontro entre cidadáns de vida e morte e fitos literarios da urbe ourensana. Desta vez a súa escrita e os seus debuxos rezan tal que así: Escolma de escritores literarios con narrativa na cidade de Ourense. Un bo feixe deles: os de sempre, os modernos, os posmodernos e actuais, e os do futuro tamén... Cada vez degórame máis abiblioteca esta, aberta ao aire dunha Galicia prometedora dende Ourense con amor. E, moi acougado así, seguín paseando cara o Parque San Lázaro, o Hotel San Martiño e a Rúa Curros Enriquez...e alá... ao pasar o Río, a primeira locomotora do tren, coma ...unha Nosa Señora... de ferro, tan milagrosiña. E dende a evocación, fiquei, xa que logo, longo tempo na Avenida do vate, onde nas súas beirarrúas o verbo do poeta celanovés zurrichaba ardidos zumes de anticlerismos liberal ao tempo que nas ás do vento voaba a lírica pomba da súa relixiosidade telúrica e beata. Telúrica, de limo antropolóxico; beata, do beato Santo Cristo persoal do evanxeo e do entretempo do Novo Comezo.
E non veñamos agora coa típica esquizofrenia do noxento bandolerismo hermenéutico: os peitos nús da nai dona Petra merecen o tremor do noso respeto, porque neles mamou Curros as infindas letanías do elemental da vida: por enriba da estrutura monacal e despótica dos señores do Real Mosteiro de San Salvador, da vila en que nacera, está a bondade natural e eterna da nai filla do Pai e enxendradora dun recendo eterno no sustancioso ovario da concreación cósmica da diosa terra e a muller divina, enxurrada de Deus Pai, Fillo e Espíritu vitalicio. E cando ela morre, o deismo racional do masón de A Habana, ¡ouh, bo Curros!, da paso ao embigo evanxélico e axeonllado que así medradara á calor da bioloxía diversa e única, e chora, e reza, o pobre do home: Eu, tamén rezar quixera agora/ por ti, de tanto amor en xusto pago.../. E faino co mesmo sentimento con que aprendera a facelo daquelos beizos agora fríos. Polos camiñantes,/ polos vellos sin pan e sin abrigo/ polos nenos sin pai...abandonados.../ coma os teus fillos.../. E dende aí, e non de ningures máis, todo o simbolismo do seu universo artístico finca irreparablemente a súa luminosidade plástica e a súa esencia conceptual na terminoloxía relixiosa de quen viviu as súas referencias cabalmente. Miren vostedes, se non, a semente de todo o seu figurismo. Por iso, tamén, todo o seu anticlericalismo non é mais cá fe que bota lume, bota lume e zorrega estalos, cando o que se ama fornica a coherencia ou usa o nome de Deus en van.
Foi naquela hora cando na festa do Parque de San Lázaro queimaban e ardían as madamitas. Homes vellos que dan paso a homes novos. E foi tamén entón cando na beirarúa da esquerda , a carón do Adolfo Domínguez - ao lonxe o tempo que se vai polo ollo de luz da ponte romana ( J. A. Valente ) - si, foi entón, cando xustamente no recordo vin o noso poeta en Tierra Gallega caribeña mirando o monte do Calvario: Creyentes y ateos, materialistas y espiritualistas, caravanas errantes separadas por la duda, como por un río de muertas y profundas corrientes, hacen hoy alto en su camino, y al ver surgir en el lejano horizonte el patíbulo del Gólgota, y sobre él una víctima que agoniza, rodeada de verdugos y huérfana de toda protección, siente conmovidas sus entrañas para marchar juntos al auxilio del que muere y ofrecerle al pie de la sangrienta cruz el holocausto de sus lágrimas, en una explosión universal de sentimiento...Se adelantó a los siglos combatiendo los privilegios y proclamendo la unidad sustancial, al pedir que los hombres se amasen como hermanos...Jesús en el Gólgota es un símbolo al que pueden referirise todas las grandezas y todas las caídas, todos los dolores y catástrofes que aflijen a nuestra flaca especie. E máis foi cando, logo da narrativa, Curros ceiba o axioma e o presentimento:
Ti non podes morrer...¡Eso quixeran
os desleigados que te escarneceron!
mais ti non morrerás, Cristo das lenguas,
non, ti non morrerás, ¡ouh Nazareno!
Para rematar, no remuíño do tempo cara o tempo dos mesmos personaxes que aquela cruz fraterna conqueriu, o rezo do Cristo laiante e crucificado facéndose mesmo rezo e programa do escritor e de todo crente e home no Venres Santo:
Acordeime d´os que fozan
na terra, dos que non comen
d´os que non rin nin gozan.
D´o labrego que traballa
para manter muller e fillos
e dorme en móllos de palla.
Do pobre vello baldado
Sen agarimo n´o inverno
De porta en porta arrastrado.
E así Cristo con Curros chega ao fonda da alma popular... e non semella pequeno o cerne relixioso e cristiano de quen tiña sido excomungado por dicirlle catro verdades a quen, no nome de El, non ousa chamar zorra a quen explota e sacrifica a inocencia ou non morre por servir, non se pon nunca no pelico dos demais e non abre o sulco da esperanza a quen non atoa ren para que xermolen brotes verdes onde queira que haxa unha intelixencia que pensa ou un corazón que desvive.
E daquela botei a andar. Botei a andar polas rúas contiguas de Celso Emilio Ferreiro, Vall-Inclán e Ramón Cabanillas, remoendo o que tiña tanto que romoer, ata que o camiño me levou a entrar na igrexa de San Francisco, onde me esperaba un home moi pobre e sinxelo ergueito cara outro Home que tiña unha man cravada na cruz e coa outra abrazaba e tiraba do pobre Francisco de Asís e de tódolos que estamos na mesma ringleira da vida. Quere entenderse logo, como dixera o mesmo Curros, sen cova nun outeiro nin cadáver no fondo
de nada. Dende aquel Venres Santo
