Burros de Foz

Acábanse os burros. Augura un experto que, de non tomarse medidas, no prazo de tres décadas non quedará un exemprar dos pacientes e sufridos asnos que dende tempos inmemoriais viñeron prestando importante servicio á Humanidade. Tempos houbo nos que en Foz o burro era moi apreciado e considerado; algúns acadaron popularidade e son moitas as anécdotas a que deron lugar. O burro foi, ademais, valioso auxiliar de todo un colectivo de fondas raíces na evolución económica e social do pobo: as pescantinas. A “vendedora” que pregoaba o producto, azuzando a un tempo ó animal, era estampa cotiá polas estradas e corredoiras da bisbarra. O asno, para tal menester, debía de ser de paso curto e miudo, para evitar o deterioro da mercaduría co violento vai-ven da marcha; daí que o burro da pescantina era sempre do xénero feminino.Na memoria gardamos algúns episodios que en certa medida reflicten o medio social, cultural e económico da época. Así se explica, por exemplo, que Emiliano da Cangalla, a quen roubaran o burro que gardaba na cuadra, tivera que desprenderse da prenda para él mais preciada: un fermoso acordeón, artísticamente decorado con diseño de nácar, chegado de alén mar, que coidaba con todo esmero. Ante a dificultade de achegar recursos para mercar un novo burro, vendeo rifas para o sorteo do instrumento nun baile domingueiro no salón de Ramón María de Cao.Un rucio popular fora “Tilín”, de anatomía émula de Platero… Antón de Carballido, o dono, déralle un duro traballo: tirar da vagoneta que da canteira do Rego de Foz levaba a pedra para construir as Casas Baratas. Pero o burro que sen dúbida acadou maior popularidade foi “Pedro”. miúdo, arrogante, fiel compridor do seu cometido, pola visita diaria a certas tendas, por razón de traballo, gañouse o afecto de moitos parroquianos. Mañoso para franquear o aposento, boa parte das noites as pasaba á luz da lúa, o que lle daba certa sona de romántico e mesmo de “ligón”. “Pedro”, o burro, que, da feira de San Froilán, chegara a Foz en 1944, foi personaxe popular e querido. Pola onomástica tomaba as súas cañas de cervexa, adozaba a padal cun feixe de caramelos e na cabeza lucía un penacho de flores.