Mensaxe do bispo de Mondoñedo-Ferrol con motivo da Xornada Mundial dos Pobres 2025
A IX Xornada Mundial dos Pobres, que se celebra este domingo, vén marcada por dous acontecementos que, se cabe, fana máis necesaria, énchena de sentido e permítena comprender no significado profético co que a instituíu o papa Francisco.
En primeiro lugar, a presentación hai uns días do Informe FOESSA de Cáritas Española, do que teremos moitas ocasións de falar. A este informe seguirá outro referido á nosa realidade concreta de Galicia, que tamén nos axudará moito. No devandito estudo, o máis prestixioso que se realiza en España, alértasenos de que a exclusión social está a agrandarse. O estado de benestar, no que tanto confiamos, lonxe de solucionar a fenda que separa a ricos e pobres, non consegue superala. Instalouse o que no informe denomínase "a sociedade do medo", porque calquera factor sobrevindo e non esperado fai caer a moitas persoas e familias na exclusión social e a pobreza.
A clase media, que foi tan importante no noso país como factor de integración social, está a contraerse e a fractura social está a agrandarse seriamente. A realidade da vivenda está a converterse no epicentro da desigualdade, sendo quizais o problema social máis importante que temos que afrontar como país, en lugar da migración como se nos vende ideoloxicamente. No estudo fálase de amontoamento e de especulación inmobiliaria que dificulta a vida de tantas persoas. Tampouco o emprego, tan precario en tantas ocasións, está a servir para a necesaria integración.
Algúns colectivos sofren especialmente esta situación como as mulleres, os migrantes, as persoas que sofren situacións de enfermidade mental, a mocidade...
Xunto a este informe que vos convido a que coñezades, o papa León regalounos hai unhas semanas o seu primeiro documento maxisterial: Dilexi te (Ameite). Trátase dunha exhortación na que, seguindo o maxisterio do seu antecesor, convídanos a descubrir a importancia da caridade e a atención aos pobres como elemento central da nosa fe e da nosa vivencia cristiá.
Neste documento provócase a percibir a unidade que existe entre o amor a Cristo e a chamada para achegarnos aos pobres. A nosa relixión non é unha relixión descarnada que nos afaste da realidade, senón que, ao contrario, achéganos ás chagas e sufrimentos dos máis pobres que se converten en sacramento e signo do mesmo Cristo. A Sagrada Escritura e a historia da Igrexa son un exemplo vivo e unha constante chamada a vivir esta proximidade cara aos pobres, porque eles nos revelan o rostro mesmo de Deus.
Por isto, este ano ten máis sentido, se cabe, a celebración desta Xornada Mundial dos Pobres que, como sabedes, non trata de ser unha reflexión sobre as causas da pobreza, nin unha alegación en favor dos pobres. O que pretende é que, como cristiáns, e eu diría tamén, como humanos, nos acheguemos aos pobres, entendidos estes non unicamente no seu sentido económico, senón na multiplicidade de rostros que hoxe ten a pobreza: enfermidade, soidade, violencia, racismo, falta de dereitos, marxinación
Un achegamento que produce e procrea sempre esperanza.
Nunha sociedade do encontro e do coidado, á que nos chama o Informe FOESSA dialogar cun pobre, perder o tempo cunha persoa soa, acompañar a un ancián, visitar unha residencia ou un enfermo, acoller a un emigrante, dar os bos días e atoparse cunha persoa sen fogar, corrixir un mal comentario sobre un preso... fainos crecer como persoas e discípulos de Xesús. O papa León lémbranos que "os pobres non son unha distracción para a Igrexa, senón os irmáns e irmás máis amados. A Xornada Mundial dos Pobres quere lembrar ás nosas comunidades que os pobres están no centro de toda a acción pastoral, non só da súa dimensión caritativa, senón tamén do que a Igrexa celebra e anuncia".
Oxalá que este Ano Xubilar axude a desenvolver políticas que combatan as antigas e as novas formas de pobreza e que fomente iniciativas de apoio e encontro cos pobres da nosa sociedade para que nos fagan máis humanos e máis cristiáns.
O voso irmán e amigo,
+ Fernando, bispo de Mondoñedo-Ferrol
