Testamento aberto (3)

O que tamén lembro da nosa conversa co Xurxo é o seguinte:
Que el estaba admirado da cantidade e da calidade das mozas de entón, que só lles faltaba levar un letreiro no xustillo que puxese: ¡Ofrézome para nai dos teus fillos! Concordamos en que se debía maiormente ás consecuencias da guerra, e iso que xa pasaran dez anos: Os mozos algo meirandes cá nós xa morreran, a fatados, por aló adiante, nas Asturias, no Ebro, baixando co Xeneral Aranda a Vinaroz...; logo estaban os mutilados, solicitadísimos porque cobraban unha pensión, así que casaron, os máis deles, con rapazas da capital, desas con tenda aberta e zapatos de tacón...; algún reenganchara, máis ben os mellor preparados, que se apuntaron para a Academia de Transformación; por último, os que ingresaron na Policía Armada, ou na Garda Civil, e incluso en Carabineros. Os curas dicían, Miserere nobis, pero as mozas traducían: ¡Miseria de homes!

Recordando aquelas miserias, ata nos rimos diante das nosas pastas do te.

-¡Que ben vivides estes dos Bancos! –Exclamou Xurxo, pero eu puntualiceille:

-Nós, en certo modo, somos o presente, pero o futuro é voso pois non quedará un promotor de vivendas que non chegue a millonario. Iso si, unha advertencia deste economista, que se algo aprendín nos meus libros é que a vida ten efectos de Foucault, así que, os pobres, os sacrificados de hoxe en día, serán os ricos do mañá. Pero tede coidado, pois, co ritmo que leva a construción, especula que te especularás, chegará un día no que sobrarán pisos, e a xente non dará pagado as hipotecas, etcétera, etcétera.

-Ti, tranquilo, que para daquela estarei no purgatorio... ¡Eu, no purgatorio, pero os que me botaron do seminario, eses irán ao inferno, por fariseos! ¿Que fai un cura se non hai pecadores, que? Un cura sen pecadores, sen pecadores e sen criada, non é cura nin é nada!

Volvemos a rirnos, que aquel Xurxo, canto máis presumía de penalidades, máis xocoso se volvía! Teño para min que está no Ceo, maiormente se hai circo no Ceo, que para iso tamén servía.

Seguindo co relato das nosas miserias referinlle que aquel ano da Pascua na Meda, atraído polo imán dos ollos da Maruxa, propúxenlle ao Bienvenido de Abraira ir os dous, desde Montecubeiro, alternando na súa egua, ao San Xoán, a Barredo; el non coñecía por esa parte, e eu presentaríalle rapazas; en canto á egua, aínda que estaba ben mantida, cos dous era un abuso, así que fomos, e volvemos, cabalgando por quendas. Estivemos na festa ata que a Garda Civil mandou parar, que daquela facíano entre lusco e fusco...; por suposto para que non perigasen as rapazas coas tebras da noite! ¡Vaia razoamento máis simplista! De volta pola Meda entramos na taberna de Abaixo para cear, o que fose, e de paso un feixe de feo para a egua. Feo non tiñan, así que lles mercamos medio pan de centeo, co cal a besta quedou satisfeita; ¡satisfeita e coido que agradecida! O malo foi para nós, pois na taberna nin ovos tiñan, e patacas soas non nos apetecían. Nisto que se lle ocorreu ao taberneiro ofrecernos figos pasos, que lle sobrara media caixa dos que levara para as festas do Nadal.

-¿E ceastes figos, tan só figos, estando alí ao lado a miña casa?

-¡Pero, home, razoa: como íamos pedirche unha cea despois de arrebatarche unha veciña, despois de cortexar á túa Maruxa!

-Condenadas mulleres, cantos traballos nos fixeron pasar, aos dous! Cobraríanvos unha burrada, media caixa de figos...

-¡Nin un céntimo, que nos negamos a pagarlle, e sorte que tivo que non llos fixemos tragar: Dos billetes de teu pai só quedaran as cagadas dos leiróns, ¿non si?, pois daqueles figos..., a metade eran cagadas dos ratos, que as vimos nada máis poñerlles os ollos enriba! Co estómago baleiro, e aínda así vomitamos, os dous! ¡Tanta riqueza na Meda, e tan mala sorte a nosa!

Naquelas evocacións Xurxo confesounos que un dos seus amores, un de tantos non correspondidos, tívoo coa Carmiña de Arias de Pumarín:

-Non sei por que as mozas acurtan as saias para tenta-los homes, pois eu do que me namorei foi daquela saia larguísima, que se estaban poñendo de moda, da Carme. ¡Por algo ía para lexionario, que me atraían os baluartes difíciles!

-¡E tan difícil, que cha quitou un dos Pereiras de Maxide, recén chegado de Bos Aires, que con ela casou, e para aló a levou!

-Se che funcionan tan ben os informes do Banco coma os da nosa terra, teño o solar asegurado! Aquela rapaza, que ademais tiña algo que ver coa Meda, que de alí fora súa nai, igual se vendeu por un prato de lentellas, que a saber se o Pereira estaba tan boiante como indicaba, que eu sei, de propia experiencia, que os emigrantes presumimos moito, demasiado!

A todo isto foi a miña dona a interpelante. ¡Xa se sabe, non hai muller que non naza para periodista!

-Pois a ti non che vexo trazas desa presunción á que aludes...

-Si, muller; todo emigrante é, de natureza, un fracasado, que poucos son os morgados que teñen emigrado. Sempre opinei que, con esa predilección polo máis vello, debían castrarse despois do primeiro, tanto os homes coma as mulleres, que así non había segundóns nas familias, e sen segundóns non habería emigración!

-Xurxo, estás patinando, -acusou a xefa-, pois ti, que eu saiba, fuches unixénito.

-O meu é aparte, que xa vos digo que a miña emigración foi por culpa daquel Franco… ¡Non mo fagades repetir, que se me veñen as bágoas!

Cambiamos de tema, ou por mellor dicir, tornamos aos noivados da Carmiña:

-Xurxo, xa que tantas mozas sobraban, ¿como é que te quedaches solteiro?

-Mira, muller, non me fagas falar, que as miñas intimidades xa llas contei ao teu home: Non se fiaban de min, e a Carme das que menos, que a tiña advertida súa nai da sona que tiña eu na parroquia.

Apostilei:
-Tamén influiría iso de que, O que lonxe vai casar, tacha leva, ou a vai buscar!

-Nin lonxe nin cerca, que daquela aínda había esculcadores; máis ou menos coma eses que me van esculcar un solar. ¡Que tempos aqueles: O que me perdín por non ser cura!

Non sei que quixo dicir con iso pois aquel día, naquela visita, nin a miña dona nin eu nos atrevemos a furgar máis na súa alma, que xa ía ben!
-.-
Aos poucos días reapareceu no Banco, pero esta vez acompañado dun vello coñecido meu: tratábase dun venezolano que, ao regresar da súa emigración, abríranos no Banco unha conta en Pesetas Convertibles.

-Non fai falta que mo presentes, pois este señor é da casa, aínda que ultimamente veu pouco por esta oficina...

-Pero o que ti non sabes é que se trata do meu socio, ou por mellor dicir, admitiume como socio seu.

Apertas de man, e todo iso; saín de tras da mesa e sentámonos no tresillo do despacho. A obriga dun confesor, ¡e os directores de sucursal da Banca somos, fomos, grandes confesores de pecados capitais, quere dicirse, do capitalismo!, é abrir temas, darlle confianza ao pecador para que desembuche:

-Ámbolos dous tedes esa porta aberta, ¡en horas de oficina, iso si!, e non como lle pasou a un recomendado do señor Varela, tamén da Meda, aló en Ifni. O caso foi que estando eu no despacho, coa porta cerrada segundo uso e costume, oín un balbordo que viña da oficina, cunhas gargalladas estridentes. Naqueles tempos o que esperabamos eran ataques dos mouros, tal que un atraco, pero, risas? Abrín a porta de inmediato, e, ¿que se vos ocorre que sería? Pois nada máis e nada menos que todo un mostrador ríndose dun soldadiño. Aquilo moito me cabreou, e menos mal que ao verme saír fíxose un silencio sepulcral. -¿Que está pasando aquí? Nisto rompeu a falar un ordenanza: -Es que este soldado debe venir borracho porque preguntó si había aquí, en este Banco, "un señor de Montecubeiro"!

-¿Eras ti, por suposto! –dixo Xurxo.

-¡Pois claro que era eu! Paseino ao despacho, e procurei tranquilizalo: -Mira, rapaz, estes do mostrador non teñen nin idea de que exista un Montecubeiro, e por iso se riron, pero non de ti, senón da súa propia burremia, da propia! E agora, dime, ¿quen es ti, que se che ofrece? O rapaz, de calmado, explicoume: -Mire, Señor, eu sonlle da Meda, e trouxen unha carta para vostede dun parente da súa dona... -¿De quen, pois ela o que é parentes na Meda, ten medio cento? –Do señor Varela, ¿sabe? Pero resulta que perdín a carta, ou ma quitou algún gracioso, no cuartel, así que agora non teño máis recomendación cá miña palabra..., se vostede me cre! –Imos ao gran, rapaz: ¿Que sabes facer, que oficio tiñas? –Pois, señor, alí na Meda, eu axudaba á Misa...!

Con eses antecedentes, e daquela mesmo, chamei por teléfono a Tiradores, para que me puxesen coa Academia de Analfabetos. Pedinlle ao Pater, ao Capelán Pumariño, Pedro Sánchez Pumariño, que acollese ao rapaz, fose como asistente, sancristán, ou algo así. A súa contestación foi que se presentase de inmediato, que subise na primeira das "guaguas", que xa faría os posibles, etcétera, etcétera. Nin que dicir ten que o rapaz viu o Ceo aberto, e por medio dun Comandante Capelán, nada menos.

A todo isto, nós, nestoutro despacho non nos rimos, nin ganas diso, pois os tres sabíamos algo, ¡moito!, de traxedias migratorias, así que, roto o xeo, pasamos ao obxecto daquela visita. Aclarouse Xurxo:

-A culpa de que esteamos aquí non é do noso Varela da Meda, senón túa, precisamente túa. O día que estiven na túa casa, e ma ensinaches, ben vin, e me dixeches, que tes unha Asesoría Fiscal, e que aquela roiba que lle estaba dando á maquina naquel despacho é unha secretaria túa, que che fai os traballos miúdos.

-Algo así. –Admitinlle.

-Daquela vou ao caso, máis para iso, como a consulta é longa, se non che cae ben hoxe, volvemos outro día.

-Mentres non veñan outros clientes, falade; pero ímolo facer mellor, que saímos a tomar café, e así, mentres, non veñen recomendados!
-.-