Ambigüidade triangular chomskiana (2)

Ocuparse de Chomsky sen abordar a súa ideoloxía política e, incluso, o seu activismo neste campo, talvez equivalería a ocultar case todos os impulsos que o levaron a sementar importantes opinións en diversos campos do saber, económico, científico, relixioso, moral, etc., sempre cunha certa orixinalidade e arroxo. Parece que o interese pola política espertoullo a lectura de libros de anarquistas españois exiliados en Nova Iorque, aínda que as protestas contra a guerra de Wietnam parece que tamén foron decisivas, ata o extremo de que escribiu unha serie de artigos nos que destacou a responsabilidade dos intelectuais académicos, compilados no libro “American Power and the New Mandarins” (O poder americano – norteamericano – e os novos mandaríns).

Criticou o capitalismo, e encadrado na esquerda, sitúase el mesmo como partidario da tradición anarquista, e incluso se inclúe no sindicato revolucionario. Cre que os cidadáns estadounidenses debería votar aos demócratas; pero el como filósofo preséntase como conservador da liberal clásica, da variante, definíndose como “sionista”, unha definición que non a deben ter moi clara os sionistas, porque a consideran “antisionista”. Vaian, pois, aquí construíndo o triángulo que esquematiza a ambigüidade. En todo caso, con Saramago e Boff, é considerado un esquerdista radical. Non obstante, se atendemos algunhas opinións dos seus estudosos, el nunca se considerou un teórico da política, senón un crítico como calquera cidadán documentado; pero, lendo as súas críticas, non parece nada difícil captar a profundidade das mesmas, aínda que talvez non se poda falar de igual facilidade en certa sistematización con outros contidos dos diversos sectores da realidade que el abordou, porque parte do suposto de que a política debe ser cousa de todos, evitando que uns poucos pretendan sentar cátedra nesta materia, principalmente a denominada “intelligentsia”, intelectuais. PolÍticos, periodistas, etc.

Creo que consecuente coa súa afección á crítica da práctica política, non abandonou N. Chomsky a análise das comunicacións nesgadas, incluso conducidas con propósitos de impactos nos lectores, favorables a algunha orientación ideolóxica, nos medios máis cobizados. O principal podemos encontralo no libro titulado “Los guardianes de la libertad”, da súa autoría e de Edward S. Herman, 1.990 e 2000, Barcelona, onde el practica a súa fertilidade de matiz “contrainformacional” é, sobre todo na crítica a política exterior de EE.UU., relacionada coa de Israel nas accións violentas, ignorando a leis internacionais. Ocasionalmente confirmatorios, nos resultan, polo tanto, os desapiadados ataques na actualidade deste país en Gaza, que leva ao noso filósofo a cualificalos de terrorismo, e que foi criticado de “antiestadounidense”.

Os comentaristas, xustamente neste campo, ocupáronse do que se coñece como o “escándalo Faurisson”. Robert Farisson, profesor e “negacionista” francés do Holocausto nazi, que sostivo teorías que levaron a varias condenas, e morreu en Vichy, na súa residencia habitual. O caso do escándalo está relacionado coa negación da existencia de moitos acontecementos do Holocausto, como as cámaras de gas. Como reaccionou o Chomsky da orixe xudía?. Cualificando o Holocausto como “a peor mostra da loucura colectiva na historia da humanidade”; pero defende a liberdade de expresión, se ben critica a que chama “esquerda posmoderna” pola manía de soster un certo relativismo cultural, xa que con esta teimosía embarran a “verdade” de tal maneira que, ademais, bloquean toda crítica.

O apoio a Venezuela, por outra parte, levo a exercer presión sobre os países que combaten a súa política, como EE.UU., Canadá, etc., e a esquerda “anticapitalista” que se formou en España con motivo das eleccións europeas, e tamén a Podemos; pero con 100 académicos formou parte dun grupo de intelectuais que pediron a posta en liberdade dos políticos cataláns encarcerados en España por tomar parte na declaración de independencia de Cataluña. E observen que tamén se opón a globalización económica, porque dubida da hexemonía capitalista de EE.UU., temendo que os países máis fortes apliquen a “lei do embude” aos débiles.

Como é lóxico, desde unha perspectiva ideolóxica de matiz político esquerdista, ten Chomsky numerosos seguidores e menos detractores; os primeiros seguramente que non teñen vontade de identificar a ambigüidade triangular, incluso aceptando como democrática a súa postura esquerdista, e os detractores confundirán a ambigüidade coa medida dos intereses que prexudica a teorización e, sobre todo, o activismo. Pero suxiro que quedan contidos sen abordar que comprometen algúns aspectos ideolóxicos, que convén ter presentes para facilitar esa percepción, e sen esquecer que a democracia fortalécese respectando outras posturas, absolutamente necesarias para definir a propia.

Desde a miña indiscutible modestia, quixera formular unhas preguntas a Chomsky, aínda correndo o risco de caer na ridiculez, que, se forma parte da opinión que aquí ofrezo aos lectores, tamén deben coñecer para xulgar, e digo isto sen menoscabo da súa boa vontade e da brillantez intelectual. Son estas: Como se pode definir unha ideoloxía das esquerdas sen referencia a dereita?. E sobre todo se non pode definirse o considerado como ben sen valerse do considerado como mal, posto que ambos, dialoxicamente, son necesarios e acredores a un tratamento profundo e responsable por unha capacidade intelectual como a do Dr. Chomsky. E en canto ao rexeitamento da globalización económica, non se estará confundindo esta co colonialismo, xa que se teme a imposición de EE.UU.?.

Aínda que soe entenderse a “globalización” como o proceso polo que os mercados e a produción de diversos países vai a estar máis “interrelacionada” debido ao movemento do capital e das tecnoloxías, esta globalización económica non pode desvincularse da tecnolóxica e da informática. Polo tanto, preséntase como inevitable, con certa ambivalencia e non é fácil de predicir; pero, non obstante, pode gobernarse , e tampouco se pode supoñer que a sociedade acepte volver ao liberalismo do século XIX e a un capitalismo puro. Así o entende Hans Küng na súa obra “Una ética mundial para la economía y la política” (Ediorial Trotta, S.A,, 1.999, Madrid). Así pois, as incoherencias que parecen abundar neste sector da realidade social abordada por Chomsky, tampouco creo que eviten a ambigüidade triangular, sobre todo coordinando o activismo e o teórico.