Hai enfermidades ás que tememos tanto como á morte.
Esa, co nome do señor alemán, pode ser a peor.
Perder a memoria coma quen deixa caer pezas de roupa ou anacos da alma, deixar de ser unha para converterse nas múltiples que foron ou puideron ser. Perderse a si mesma no medio da multitude ou do silencio. Intuír que cae a envoltura e se dilúe o interior. Sentirse outra, unha descoñecida.
A identidade, iso que nos vai acompañando ao longo da vida e nos asusta cando espertamos e non nos sabemos aínda, cando non nos recoñecemos no espello ou na foto, cando aínda non descubrimos cantos anos levamos vivido, en que momento estamos... Ese instante de inseguridade, que se resolve axiña, lévame a aquel outro no que, de pronto, non me acordaba a onde ía ou non recoñecía o camiño que tiña percorrido ou me resultaba estraña a palabra que estaba farta de usar. Son avisos, sinais que nos aproximan para poder entender o mal, para facernos idea do que está como animal agazapado á espreita, para atacar á menor debilidade.
O medo ante o descoñecido, ese barullo da vida que, por veces, dura máis do debido.A perda de quen somos, de nós mesmas. Esa dor compartida coas persoas que nos rodean é tan brutal que para limpala precisamos contala, que para curala necesitamos da arte, a fermosura que cura feridas como ben explica Laxe.
Hai uns anos a asociación AGADEA puxo en marcha o certame 'Simbad para o recordo e o Alzheimer' destinado a concienciar a sociedade sobre as doenzas varias que comparten a deterioración cognitiva e a perda da memoria e da identidade. A esta convocatoria poden presentarse textos, dirixidos á infancia, de calquera xénero que buscan a reflexión sobre a invisibilización e a estigmatización deste colectivo de doentes ao tempo que destacan a entrega, o desgaste e a importancia da figura do coidador/a, a necesidade de xerar vínculos de afecto e empatía co resto da sociedade e, sobre todo, a necesidade de establecer unha relación entre nenos e maiores enfermos, pois este apego e coidado favorece a mellora dos doentes e fainos máis empáticos. Este concurso puxo a escribir a moitas persoas próximas a esta enfermidade. Serviu tamén para isto, para que coidadores e coidadoras verteran no papel as impresións e o sufrimento que os fora acompañando ao longo do tempo.
O título do premio facía mención á obra 'Chamádeme Simbad' de Francisco Castro que supuxera un fito para algunhas das persoas que estaban detrás do premio. Certamente non era a primeira que trataba a temática, pois o relato "A muller prohibida" de An Alfaya (un relato publicado en 'Historias para calquera lugar', un libro imprescindible que conmemoraba os 100 títulos da colección Merlín) trouxéranos aquela aprendizaxe tan potente de contarlle ao neto as memorias para que máis tarde llas puidese
devolver, cando xa el non as lembrase, esa perda que acompañaba aquela outra da derrota histórica nun golpe de estado e ditadura que pesaba como unha lousa.
Francisco Castro autor da obra que lle dá nome é o presidente ad honorem e Ánxela Gracián, creadora da idea, actúa como secretaria dun xurado escollido.
Raquel Castro resultou gañadora da primeira edición coa obra 'Sobremesa sobre Versos' (unha obra narrativa na que cada capítulo vai introducido por un poema e está acompañada polas ilustracións de Diana Pastoriza) e o accésit recaeu na obra 'Cando o avó esqueceu o seu nome' de Rosalía Morlán que aparece publicada con ilustracións de Belén Rodríguez Pazo. Ambos libros foron publicados por Galaxia e acompañados dunha guía didáctica que busca o traballo ao redor deste contido, na páxina da editora.
O escritor, Ignacio Vidal foi o gañador da segunda edición coa obra 'Sucos', tamén publicada en Galaxia con ilustracións de SandraLodi. Na terceira convocatoria resultaron ganadores 'O nobelo de Nenuca' de Irene Alonso Gasalla y Ángela Curros publicado en Cuarto de inverno; Celia Díaz Núñez conseguiu o accésit con 'A avoa canta como a cotovía', publicada por Galaxia.
O feito de que maioría das obras contén con guía didáctica fálanos do ingterese por levalas ás aulas e poder traballar este contidos coa rapazada. A relación entre maiores e crianzas é algo a reivindicar porque resulta moi beneficiosa para ambas partes. Mentres pensamos isto lembramos a experiencia que Celso Fernández Sanmartín levou a cabo en Lalín e tivo unha repercusión máis alá da vila, a provincia ou o país.
