Sacudirse as sabas
Sacudirse as sabas non é igual que sacudir as sabas: ¡Sacudirse delas é liberarse delas, da súa molicie, da súa aprehensión! ¿Ou para que serviu a reflexión da noite?
Co amencer, con cada amencer, renacemos, volvemos ás lides da vida: ¡Señor, grazas por estes azos que me permiten tirarme da cama!
Xa non oio dicir "tirarse da cama", co expresivo que era aquilo. Non se di, pero faise. Tirarse da cama é fuxir dela; agradecerlle os servizos prestados pero..., poñela a descansar, e nós, asemade, a funcionar!
De cativos poñiámoslle boa cara ao amencer, pero, de maiores, cansos de loitar cústanos despedirnos das sabas, esa trincheira dos covardes. ¿É que se pode avanzar sen saírse das trincheiras, sen arriscarnos? ¿Que é a vida senón unha batalla permanente, con inimigos invisibles? Pero na trincheira das sabas non se impoñen medallas, condecoracións: ¡Hai que saír a buscalas, merecelas coa nosa afouteza, co noso bo facer, co alento compartido!
No cuartel os cornetas tocábannos aquilo de,
Quinto levanta,
tira de la manta.
Quinto levanta,
tira del mantón,
que viene el sargento
con el cinturón.
Déjalo que venga,
déjalo venir,
que yo me quedo en la cama
para dormir!
Pois a vida tamén ten os seus galóns, ¡e manda, vaia se manda, pero non sempre a obedecemos!
A vida, en definitiva, é un préstamo, con talentos prestados, así que non sobra recordar aquela parábola do Mestre. Mateo, 25, 14-30: "... e ó criado inútil botádeo fóra, á escuridade..." ¿Criado inútil? ¡Pois si, está ben dito, ademais de bendito, porque nesta vida de xornaleiros, o que non traballa estorba, estórballes aos útiles!
Non chega con sacudirse as mantas, que tamén procede sacudilas, lavalas en quente, quitarlles as miasmas, pero iso é do campo da hixiene física, e agora estamos coa mental; ¡demasiado tema para un só libro, non si? Aínda que tampouco facía falta escribilo pois cada persoa, mirándose no espello da súa intimidade, xa é un libro; ¡iso si, non sempre aberto!
-.-
Falando de dar consellos...
... "al que lo ha menester". ¡Que fácil de dicir, e que difícil de cumprir! O mellor de tódolos consellos é o auto consello; o xenérico pode ser bo se é feito de boa intención, pero, ¿quen ten os datos suficientes dun caso concreto para poder xulgar con obxectividade e con acerto? Os terceiros, xeralmente, non, así que estas sentenzas incúmbenlle ao afectado, a título persoal, individual.
O meu mellor conselleiro son eu, eu mesmo, se o fago con obxectividade, con imparcialidade. Os problemas da vida non adoitan ser simples; están saturados de datos, de pezas a encaixar; se deixo algún dato fóra, a solución pode ser aproximada, pero mellorable; por iso as solucións rápidas, as pouco meditadas, son arriscadas.
¿Que ninguén o sabe todo? ¡Por suposto que non, pero hai que ir con mesura para conducir, ¡para conducirnos ben!, pois na vía da vida hai treitos perigosos; ¡cantidubi! Ir amodo tampouco é durmirse no volante; ¡iso tampouco! Se á forza de discorrer atopamos unha solución que nos pareza boa, profundemos outro pouco pois as veas do ouro adoitan estar máis fondas cás da prata. E logo que as verdades son escorregadizas..., porque temos demasiados inimigos, ou amigos incompetentes, empeñados en disfrazalas. ¡Carnaval só é unha vez ao ano; advirto!
Xavier Zubiri, por citar un pensador moderno, ben que se parou en distinguir entre o que se é e mailo que se puido ser, o que somos e o que aparentamos. Captada a realidade que nos circunda, adaptámonos, tratamos de adaptarnos para lograr o seu dominio; ou dito en pedante: metamorfoseámonos para aprehendela, para anosala, para acomodala ás nosas pretensións. A realidade impónsenos, posúenos, pero o noso ser é bélico, e faille fronte, podendo chegar a dominala, e incluso a modificala.
-.-
"... pienso que es uno mismo el que se debe 'enjuiciar' en cualquier momento...". "El qué dirán", hacer las cosas solo pensando en el 'qué dirán', puede valer para un negocio de cara al público... pero no de cara a la 'satisfacción personal'. En cuanto a los consejos... prefiero decirles a los que tienen el 'vicio' de aconsejar por cualquier cosa, que: "No me aconsejes que sé equivocarme solo". Otra cosa es 'facilitar conocimientos y alternativas en la vida', o sea, informar con objetividad de los 'pros y los contra' de
cada actividad o postura. Pero siempre en libertad, con la verdad 'meditada'. Digo esto pues circulan muchos "dichos, sentencias y/o refranes" que son 'falsedades'... (Do Dr. Rielo, un Médico experimentado).
Roma locuta, causa finita. Non encontrei mellor cita para documentar este capítulo que a deste parente da miña muller, sensato, prudente e douto, como ela mesma, unha Mestra, tanto no colexio como na casa. Un Médico, un médico que é Médico, que tamén os hai simples empollóns, deses que repiten os apuntes acadando doutorados ocos; á forza de observar as anatomías, as reaccións anatómicas, chegan aos espíritos, que por algo e para algo teñen/temos a carne como soporte material delesa.
Claro que cada quen debe xulgarse a si mesmo, máis para iso, para facelo ben, para "atinar", que é como se di dos recoñecementos médicos, nese "axuizar", continuo e constante, cotián, precisamos poñer á proba tódalas nosas potencias, puídas día a día, baseadas en observacións meticulosas e xenéricas, rotundamente obxectivas. ¿En calquera momento? ¡Obviamente: en todo momento, xa que se trata dunha función cultural, persoal, indeclinable e intransferible! ¿Non somos donos de nós mesmos? ¡Daquela sexamos os nosos, propios e intransferibles, responsables, responsables de nós mesmos!
Receita, sexa ou non de Médico: Informar de forma obxectiva é expoñer só, e tan só, os feitos, sen apreciacións persoais, séxase, deixando fóra todo sentimento ou opinión respecto dos mesmos. Dito doutro xeito: Informar de forma veraz significa expoñer feitos reais, sen botarlles imaxinación, que igual xa a traen de orixe, engadida. Nas escolas de periodismo dinlles, máis ou menos, que "Toda información é un conxunto de datos e de feitos que se poden transmitir perfectamente sen sesgos (cortes de forma inclinada) ideolóxicos ou emocionais". Pero tamén engaden esta aclaración: "Que é preferible un periodismo de denuncia que outro de aparente obxectividade se este invita, ou convida, á indiferenza".
-.-
A vontade fabrícase
Nacemos coa facultade de sentir e de pensar, así que é decisión propia, responsabilidade propia, canto fagamos con esas propiedades: a iso chámaselle, vontade. Esta forza, a vontade, vaise fortalecendo, medra, co aprendizaxe e coa práctica, sendo os momentos críticos precisamente os que máis nos maduran, os que máis nos definen. Trátase, pois, dunha virtude cultivable, séxase, auto xestionada.
Coa vontade, con esa forza, sometemos os instintos, defendemos a razón, establecemos costumes, creamos hábitos, e aceptamos ou rexeitamos desexos. ¡É algo así coma o temón da nosa vida; e sen temón, ao pairo...!
Os instintos son cegos, pero a razón intelectual móstranos o camiño que leva, que eleva, o pensamento, en vista do cal a intelixencia emocional dálle impulso á acción, aceptando ou repudiando. O desexo inflúe sobre a vontade, e cando é moi forte fai pequenos os obstáculos, preséntaos como asumibles.
A vontade é belixerante; está en guerra continua contra as forzas contraditorias. Daquela a concentración é a vontade aplicada, en loita; e o querer, a decisión, marca a fin da contenda. A concentración ten un punto de partida e outro de chegada; nese trasfego o importante é uparse, ocuparse, con oportunidade, e non preocuparse; primeiro, relaxarse, arrefriar a cabeza, e despois, loitar; concentrarse para decidir; tirar forzas da fraqueza, se fai falta, pero nunca desesperarse pois sempre teremos a intelixencia na nosa retagarda, disposta a sacarnos dos apuros mentais. As ideas sempre baixan cando se espreme o cerebro; ¡e daquela, a escoller!
Segundo Romo, a forza da vontade, ou palabras como esforzo, disciplina ou sacrificio, están infravaloradas, e incluso penalizadas na actual cultura da inmediatez, pero as consecuencias son graves para o cerebro xa que a forza da vontade opera como un músculo: fortalécese coa práctica, fatígase co uso excesivo, e atrófiase coa falta do mesmo.
Tamén de Romo (Ranulfo): "Non só somos entes racionais; tamén temos un cerebro emocional. Así como se combina a información sensorial coa memoria e co aparato motor, tamén se fai co aparato emocional. As emocións danlles color ás nosas decisións. Teñen que ver cos procesos de tódolos días, nos que obtemos recompensas, pois, cada vez que tomamos unha decisión correcta, o cerebro danos un premio; séxase, temos uns circuítos cerebrais que dan valor ás nosas decisións".
Para mellorar a nosa forza de vontade? Moi simple: Con tomar conciencia de que non hai colleita sen semente, e que para sementar hai que labrar a terra, rozala, rozar a fondo, a conciencia. Roy Baumeister deunos unha boa praxis: Conter os nosos impulsos (os retrógrados e mailos diverxentes); facer o correcto, facer canto sexa bo para nosoutros a longo prazo, que é o que fai que unha persoa teña unha vida plena (positiva). En definitiva: non atentar contra a boa vida, contra a vida sa, tal que dopándose, obsesionándose, amargándose, ou "comprando" praceres efémeros, tantos que nos ofrece esa publicidade xeneralizada, velenosa, envelenada, do século actual.
Eis un consello dos de Baumeister, sen dúbida moi pragmático: a súa recomendación de que non fagamos demasiadas cousas á vez. Xa o dicía meu avó, e iso que el non era doutor en Psicoloxía social: Moito e ben, non o fai ninguén!
A globalización actual estimula a especialización pois neste mundo no que todos sabemos facer de todo, só destacan os grandes especialistas.
-.- Gómez Vilabella, Xosé M.
