III. O Entroido na Ribeira de Chantada
A ribeira miñota chantadina agrupa a unha serie de comunidades parroquiais: A Sariña, Belesar, Camporramiro, Líncora, Santiago de Arriba e Nogueira. Nesta ribeira o Entroido iniciouse en Santiago de Arriba nun tempo xa esquecido para os portavoces da tradición oral. "A cuna do Entroido foi Santiago de Arriba e de aquí foi levado a outras parroquias limítrofes ao irse casando persoas de esta parroquia cos doutras parroquias próximas. O Entroido nas outras parroquias da Ribeira foi adquirindo as súas peculiaridades ao irse desvirtuando da idea orixinaria" (1). Logo, foronse incorporando as demaís comunidades ribeirás, incluíndo ademaís Vilaúxe.

Esta festa deixou de celebrarse na maior parte das comunidades mencionadas a comezos do século actual debido, entre outros motivos, a falta de persoas para seguir co evento. "...o carnaval naceu en Santiago de Arriba / o que pasa é que aí a xuventude acabouse / acábase e van quedando vellos / entón non hai quen axude e vaise acabando / entón estas parroquias nas que hai máis mocidade vano tendo..." (2). No ano 1987, o Entroido celebrouse nas parroquias de Líncora e Santiago de Arriba. Do 1991 ao 1993, a comunidade parroquial de Vilaúxe foi quen realizou o festexo, collendo o listón Nogueira de Miño nos anos 1994 e 1995, logo de doce anos sen celebralo. No ano 1998, Vilaúxe comezou de novo coa festa ata o ano 2002. No ano 2000, únicamente dúas comunidades da Ribeira chantadina, Nogueira de Miño e Santiago de Arriba, decidiron formar a Asociación do Entroido Ribeirao contando coa axuda e impulso do concello para conservar esta antiga tradición. No obstante, esta asociación durou pouco tempo debido a razóns de índole interna o que deu lugar a que cada comunidade seguese celebrando o Entroido como o considerase máis axeitado.
NOTAS:
1. Informante.: Xoán Carlos González, veciño de Santiago de Arriba.
2. ARAÚXO, Emilio.: SE TODA A VIDA DOS VELLOS E DOS POR NACER (O Entroido Ribeirao), Santiago de Compostela: Amastra-N-Gallar, 2014, páx.93.