Houbo un tempo no que os escritores e as escritoras de literatura galega proviñan maioritariamente do ámbito da educación ata o punto de que Rivas un día dixo aquilo de que a excepción eran Avilés de Taramancos (taberneiro) e el (xornalista). Nestes anos, as cousas cambiaron, seguramente xa son máis as persoas escritoras que veñen do xornalismo que da educación, pero de vez en cando aparece alguén que nos sorprende. Así sucede con Raquel Fernández Fernández que traballa como chef nun restaurante pero ama a escrita.
Ela é a autora de I'm Obelix a novela coa que que acadou o premio Jules Verne de Literatura xuvenil e que aparece publicado na colección Fóra de Xogo de Xerais. Trátase dunha narración que se ergue, dende o TDAH (Trastorno por déficit de atención e hiperactividade) e o bullying, para construírse como literatura xuvenil, desa que doe pero cura, que podería ser unha chapuza de adolescencia e "problemática actual, pero resulta crible e dá na diana. A autora coñece moi ben o problema e decide ficcionalo.
O protagonista ten trece anos e acaba de ser diagnosticado de TDAH, pero isto que debería servir de axuda só consegue provocar máis acoso, se cabe. A desculpa para o bullying é que está gordo (de aí que apareza o nome de Obelix) pero o certo é que xa sabemos que non hai nada que escape ao desexo de maltrato. Podes ser alto, baixo, gordo, delgado, rubio ou moreno, listo ou torpe, guapo ou feo, home ou muller, branca ou negra
o único que importa é a túa vulnerabilidade. Sempre aparece o grupo acosador co machiño que busca esquecer a propia miseria machucando á vítima, a camada amiga que lle rin os chistes e os demais (cegos, xordos e mudos) que non actúan, deixando facer. Os da tolerancia co mal, os que deciden non facer nada para non buscar problemas, aqueles que compararía cos que din que non fan política porque non se enfrontan aos problemas, deixan facer, así de simple. O problema é que quen sofre ten un límite de resistencia e chega o momento no que quere desaparecer. Todo se complica cando non sabemos cando vai chegar a axuda que se necesita e dende onde o vai socorrer.
Unha profesora criticaba a obra porque di que deixa quedar mal ao profesorado. Eu penso que se unha nai escribe así, despois dunha experiencia, non podo quitarlle a razón. A estas alturas xa temos visto moito, sabemos que hai bastantes adultos que non queren problemas, que enseguida din aquilo de "só son cousas de nenos", "bromas entre eles", e non toma en serio a dor allea ou non a dá crido. O feito de que aparezan moitas novelas sobre acoso significa que é un problema moi estendido, un conflito que preocupa moito... que abunda tanto que precisamos falar del para sácalo á luz e que esta o queime literalmente, que o disolva como ao terrón de azucre no leite quente. Precisamos escribir e falar do que nos preocupa, precisamos poñer o dedo na chaga para que ninguén mire para outro lado porque é neste, xustamente nesta banda, na que está sucedendo algo terrible.
Volvendo á novela, imos avanzando. O título de cada capítulo leva o nome do personaxe que o narra e nalgún caso unha frase significativa como "Caramelos de pau" (que Isma lle dá a Álex, o abusón, pensando que así o deixará tranquilo), "Unha pedra no zapato" (algo molesto que debes quitar pero non o das feito) ou "Xeado de doce de leite" (que é o que van tomar, ao final, para celebrar que todo rematou, polo menos por agora). Porque o abuso é algo que continúa e continuará presente, sempre que haxa quen se sinta necesitado de mancar aos demais para sentirse mellor, porque na banalidade do mal está incluído ese personaxe que fai dano, os que os secundan e os que calan, tanto dende o grupo de alumnado como de profesorado (ai! dos que queren fuxir de problemas e din que non ven, que son cousas de nenos ou incluso entenden que o ensino é como a mili e aí deben facerse homes e mulleres, dos que ven claramente pero non actúan porque non é a súa titoría ou porque van cheos de traballo). Mentres tanto, do outro lado: os machucados para os que non existe razón nin física nin psíquica, aqueles que o sofren case por cuestión de azar e eles/elas sábeno, por iso buscan a sombra dos ganadores porque se non hai un "estado" que os defenda están ao dispor do peor da sociedade.
A lei da selva instaurada nos lugares onde deberían sentirse seguros. O abandono fronte a aqueles que exercen poder e acoso sobre os que adiviñan máis débiles, porque son desgraciados e envorcan aí a súa frustración. Vitimarios e vítimas, igual que no machismo e os seus arredores co que tan relacionado está o acoso. O papel das rapazas uníndose á manada dos depredadores para estar nese lado do poder, esquecendo os "coidados" que anteriormente eran case sinal de identidade de xénero, empeora a situación. A covardía é un mal social que se estendeu entre a xente que ha de buscar a supervivencia, o anonimato, a invisibilidade (porque se che ven poden converterte en diana) e fronte a ela, a valentía que supón arriscarse a situacións que descoñecemos de tan malignas que poden ser, por iso, precísanse novas fórmulas, maneiras creativas de loita, canles seguras de denuncia.
