Votar é mirar a realidade. Durante estes días previos ás eleccións do próximo 18 de febreiro aflorarán, sen dúbida, diferentes miradas a unha mesma situación. Pero é posible que non sexa a realidade a que se observe, senón que sexa a idea ou a ideoloxía a que prevaleza. Se nos damos conta, a nosa mirada moitas veces está marcada pola cor co que a miramos. Para votar, con todo, convídasenos a alzar a mirada e deixar que sexa a realidade a que prevaleza sobre a idea. É necesario superar a perspectiva autorreferencial con que observamos o que nos rodea. Unha mirada ao ben común, que ha de orientar sempre o sentido do voto, ha de axudarnos a descubrir o que nos pasa, o que nos acontece, o que nos circunda. Especialmente o que moitas veces non queremos ver ou se nos oculta, o que lles pasa aos que están peor que nós, o que viven os pobres...
Esa mirada á realidade fainos ver as nosas capacidades, as nosas posibilidades. Pero tamén os problemas que como sociedade habemos de afrontar nesta terra nosa: articular unha sociedade onde as diferenzas non sigan crecendo, senón que se reduzan; vertebrar un territorio que permita un desenvolvemento sostible entre todas as partes que o compoñen; coidar da familia, promovendo políticas que axuden na defensa da vida e da conciliación da vida familiar e laboral; promocionar un traballo digno para todos; loitar por garantir o acceso á vivenda para todos; traballar pola integración das persoas na sociedade desde a interculturalidade; promover unha cultura, economía e política que respecten a dignidade da persoa... Sen dúbida son estes algúns dos problemas que nos preocupan e que xuntos, sen que ninguén quede excluído tras as eleccións, habemos de empeñarnos por resolver.
Votar é xulgar. Cada catro anos os cidadáns temos a oportunidade de controlar o poder, de valorar o realizado, estimar o rumbo que tomamos, avaliar a eficacia e a altura moral dos que nos dirixen, manifestar, en definitiva, o grao de satisfacción da xestión... É bo que os servidores da sociedade rendan contas á cidadanía do realizado, do prometido, do que se construíu co que é de todos. É verdade que a mirada cortoplacista na política non sempre é boa, porque se necesita, para moitos temas, unha mirada a longo prazo que as eleccións impiden. Con todo, é valioso que sexamos capaces de valorar desde os nosos valores para dar talla moral á vida pública. Non permitamos que na vida política se promovan valores que nos destrúen, impiden a convivencia e hipotecan a vida das próximas xeracións, nin que se enraícen a mentira, os intereses particulares, os amiguismos, a ausencia de valores, os discursos baleiros... Se isto é así, a política desvirtúase e ha de ser renovada.
Votar é soñar. É oportuno que teñamos un soño sobre a nosa sociedade. Os que non soñan son incapaces de proxectarse no futuro. O soño levántanos o ánimo, oriéntanos no que buscamos e queremos persoal e comunitariamente. Os soños teñen que ver cos nosos ideais, cos nosos principios, cos nosos valores, cos nosos proxectos, co mundo que queremos deixar aos nosos fillos. Poñámolos sobre a mesa e, con outros, sexamos capaces de compartilos para articulalos e facelos realidade. Na capacidade de soñar, os cristiáns temos os principios da doutrina social da Igrexa que alimentan proxectos concretos de sociedade máis fraterna e humana. Non os esquezamos.
Votar é participar na vida política. Vivimos tempos de desencanto, especialmente no campo político. O desapego da política hanos de preocupar a todos pois pon en crise a mesma democracia. A política afastouse dos intereses da xente, profesionalizouse desvirtuándose na súa propia verdade. E, con todo, a política é necesaria se non queremos caer en mans da demagoxia ou do populismo ou do economicismo. Unha política que conleva a participación e que supera, sen dúbida, o momento da votación. Si, votar é un dereito e un deber que ha de realizarse moralmente, pero non esgota o compromiso político. Este aséntase nunha participación activa e permanente desde a caridade política, virtude que a chea de sentido.
Votar é elixir. E facelo en conciencia. Certo que o ben absoluto aplicado ás decisións políticas non existe. No ámbito do terreo sempre nos movemos entre o imperfecto. Non se trata, por tanto, de votar o mal menor. Prefiro expoñelo en positivo: votar buscando sempre o ben de todos e da casa común, descubrindo que programa permite con realismo a mellor realización posible das extraordinarias potencialidades aloxadas nos valores cristiáns. Aí tócanos discernir.
O voso irmán e amigo.
+ Fernando, bispo de Mondoñedo-Ferrol.
