Pasamos das lareiras á cultura globalizada (2)

.../...

- Terminada a guerra, ¡oficialmente se entende!, aquelas pesetiñas, que tiñan por lema "Caudillo de España por la gracia de Dios", foron parar máis ben para Asturias (por recomendación de dona Colares), para Vascos e para Cataláns, que eran os fabricantes das armas, ademais de inquietos, e o resto para Madrid, ¡que volvía a ser Corte, a corte dos estraperlistas!

- A todo isto, o IEME pasoulles recado aos directores da súa Banca en Galicia para que, nas fichas de cambio de divisas, puxesen/puxésemos a contrasinal de "Turismo". ¿E logo, que pasou cos cartos da emigración, cos que viñan para poñer as cociñas bilbaínas? ¡Eclipsados! Lóxico: no "Arriba España" non entraba, non podía entrar, a vergoña de que os galegos seguisen/ volvesen a emigrar!

Pero aínda queda outra: Para que o Noroeste seguise sen paraugas, aquilo do "Mexan por nós e temos que dicir que chove", as nosas obras públicas seguiron sendo privadas, ou privadas ou ignoradas, tal que a estrada -VI-, precisamente a de Ferrol, que foi a última de España en ser alcatreada!

A guerra de España, entre outras, tróuxonos unha metamorfose que foi pouco comentada, polo que eu teño oído ou lido: ¡Portugal púxosenos dacabalo! Daquela terei que explicarme:

Cando a Civil, e despois máis aínda..., ¡perdón, pois quixen dicir, da incivil!, os portugueses aquí en Galicia monopolizaban os traballos da madeira, táboas e travesas; pesados, monótonos, mal pagados... Dun xeito parecido a como os canteiros de Pontevedra monopolizaban as nosas paredes co seu verbo das "arxinas"!

Tan esfameados viñan aqueles portugueses que, por aqueles tempos, ¡naqueles tempos da fame, da escaseza!, nas carnicerías vendíanlles o que nosoutros non queríamos, quere dicirse, todo o imaxinable, pero tamén o inimaxinable. A guerra desfacía as vías, e os portugueses, coas nosas travesas, repoñíanas.

Pero a todo isto veu un enxame de estraperlistas, ¡os xenerais de Franco foron os capos principais!, así que a corrente monetaria cambiou de rumbo: os cartos íanse para Portugal, e de Portugal viña o café, o azucre, e incluso a roupa. ¡De veciños pobres pasaron a ser provedores ricos!

Aquel Caín, matando ao seu irmán, fundou as guerras, e coas guerras as freadas, os retrocesos da cultura; está claro: cando un país, cando un veciño, medra algo, ponse dacabalo, viola ás veciñas, así que a cultura é un baile das civilizacións: Dous pasos para adiante, e un para atrás. Deste xeito, a guerra entre Cristo e Satanás vai para largo, para séculos!
-.-
Ese verniz que nos deron, ¡que nos demos!, as persoas, tamén chamado cultura. O capital cultural, e a súa interacción nos comportamentos individual e comunitario.

Non me fagades caso a min senón a Malinowski, que ten fama de listo:

"Cultura es todo aquello hecho por el ser humano, constituido desde las herramientas y objetos mas sencillos hasta el cuerpo de normas que rige los diversos grupos sociales, por las ideas y artesanías, creencias y costumbres.
"Si la vida familiar es de importancia decisiva para la vida anímica, entonces su carácter precisa ser observado con mayor atención. Pues "la familia" no es la misma en todas las sociedades humanas. Su naturaleza cambia en gran medida con el grado de desenvolvimiento y el tipo de civilización de un pueblo, y tampoco es idéntica en las diferentes etapas (del desarrollo) de la misma sociedad".

¡Caramba coa cultura; así que "cultivo" non é só sementar nas leiras! En definitiva, que sociedade e cultura diferéncianse en que a sociedade está conformada por un grupo de individuos que comparten un espazo e un tempo determinados, linguaxe, valores e costumes, formas de goberno, visión do mundo, infraestructuras, quefacer económico, etc., etc. ¡E logo din que a cultura está na capital; ¿na capital, ou no capital? ¡Cantos séculos leva a humanidade cultivándose, desde aqueles tempos das cavernas, e aínda seguimos sendo..., direino, un tanto animais!

Volvendo a Malinowski:
"Las influencias del capital cultural incluyen el papel de los padres, las familias y los asociados cercanos; organizaciones, tales como escuelas y lugares de trabajo; comunidades y vecindarios; influencias sociales más amplias tales como los medios de comunicación. Se argumenta que este capital cultural se manifiesta en valores específicos, actitudes o normas sociales que a su vez guían las intenciones de comportamiento que los individuos adoptan con respecto a determinadas decisiones o líneas de acción. Estas intenciones de comportamiento interactúan con otros factores, como los incentivos financieros, la regulación y la legislación, o los niveles de información, para impulsar el comportamiento real y, en última instancia, retroalimentar el capital cultural subyacente". Así, "El cambio cultural es un proceso a largo plazo..." (E por tanto require unha nutrición axeitada, diría, engadiría, eu).

Moito estudiamos dos reis e dos seus gobernos, as súas feitas e mailas súas desfeitas, pero ás fases, aos vaivéns da cultura dos seus países pouca atención lles prestamos, e resulta que desas herdanzas, tarde ou cedo, todos recibimos algo, bo ou malo, pero, algo!
.../...