En setembro, cando volvemos á cidade, atopámonos coas actividades culturais no máximo esplendor.
A partir do luns dezanove o congreso "O Reino medieval de Galicia" reunía no Museo do Pobo Galego aos especialistas nesta etapa histórica chegados dende diferentes universidades (USC, UNED, UAB...) pero tamén a outros estudosos e eruditos que
complementaban o traballo da Academia. Para unha gran parte de nós, o Reino de Galicia estaba nos cartel do Reis de Galiza que publicou 'A Nosa Terra' (cando tivemos a dita dunha editora que se queimou coma papel), póster que se entregou ao Rei nunha visita a Santiago, para que soubera que foramos reino noutros tempos. O Reino de Galicia estaba tamén -cando o coñecemos- no Panteón Real da catedral de Santiago. Nos estudos medievais de Anselmo López Carreira, na evolución do escudo de Galicia en base a documentación internacional por parte de Heitor Picallo... Chéganos esa historia propia por retallos que nalgún momento hai que coser e os congresos deben servir para iso.
Pois ben, ao tempo, nesa mesma semana, a AGE (Asociación Galega de Editoriais) celebrou o seu simposio ao redor do libro e a lectura. Xa vai polo número XIX e nesta ocasión o título era "100 anos de edición moderna en Galicia." As conferencias repasaban os precursores do XIX, Céltiga no Ferrol de 1921, Ánxel Casal en Santiago, a edición baixo o franquismo e no exilio, pero tamén Castrelos nos anos 60, a edición da transición ou o papel do libro na revolución dixital para rematar coa conferencia de peche de Alonso Montero falando de Galicia hoy, con Isaac Díaz Pardo e Luís Seoane deseñando e coordinando. Comezamos e rematamos en Santiago, con Ánxel Casal e Díaz Pardo, nun círculo virtuoso que nos reconforta.
Mirar ao pasado é necesario, non para quedar aí detido senón para lembrar o que se fixo, nas condicións nas que se realizou e o que desa experiencia podemos aprender. Mirar atrás para coller impulso e resistir fronte á esa présa que nos obriga a correr, nun presente que só pode pensar no futuro, que se lle fai vello xa case antes de chegar.
A muller de Lot mirou atrás e converteuse en estatua de sal; esa condena acompáñanos como unha lápida. Un mito que nos pode levar a crernos sempre Adán, o que está nacendo cada día como se inaugurase o mundo, esquecendo que sempre hai unha galiña que pon o ovo ou unha nai que pare, que vivimos sobre os ósos dos que nos precederon e que a terra está abonada cos seus restos.
Porque houbo un Reino de Galicia no tempo que correspondía ás monarquías e porque a edición naceu -entre nós- para que a identidade puidera ser transmitida por escrito. Por iso, aplaudo estas dúas iniciativas que acompañaron setembro.
