Opinión en Galicia

Buscador


autor opinión

Editorial

Ver todos los editoriales »

Archivo

Correspondencia de Eugenio Montes con Aquilino Duque

lunes, 28 de noviembre de 2022
As dúas cartas enviadas por Eugenio Montes a Aquilino Duque, que están publicadas cos números 110 e 111 no libro "Cartas a un poeta joven". Epistolario para Aquilino Duque (1952-2005) (1), por o contexto, pódese deducir, que non tiñan trato persoal, en cambio, compartían amigos comúns e coñecían mutuamente as súas creacións literarias.
Aquilino, visitou a Montes, cando estaba co dilema de mudar na FAO de Ginebra a Roma, decisión que se materializou, no mes de marzo de 1969.
De agasallo naquel encontro, levoulle a Montes libros, que por a data de edición (1966), ben podían ser: "La operación Marabú y otros relatos" e "Los consulados del más allá".
A carta número 110, anque vai sen data, por a nota 470 do libro, coñecemos que o cuño é do día 3 de decembro de 1968, é un texto ben estruturado, como de costume en Montes, no que agradece, informa e recomenda, (anexo 1).
Agradece o agasallo, anque xa mercara o libro, agora puido lelo de palabra en palabra, ven a dicir, de sorbo en sorbo, como o bo viño:
[Querido y admirado Aquilino Duque:
Mil gracias por el regalo de sus libros. Solo ahora los he podido leer-bueno, De palabra en palabra, ya lo había leído, porque lo había comprado en España.]
Informa do rito de paso, na súa traxectoria vital, fai unha comparación coa voda de Aristóteles Onasis con Jackie Kennedy (20 outubro de 1968), que se celebrara con escasos días de diferencia. Montes casouse con Natividad Zaro, muller coa que convivía, desde os comezos dos anos trinta do século pasado.
O humanista que os casou (2), tradutor de Virgilio, era Avelino Gómez Ledo (Chantada (Lugo), 31.VII.1893 – VI.1977).
[Llegué a Roma ya con el curso empezado. Es que me casé el día 8 de Noviembre, ¿o se imagina V. que solo se puede casar Onasis a los sesenta y tantos años? Me casó un humanista del Finisterre, traductor de Virgilio al gallego 471].
A continuación eloxia, recomenda e cítao como modelo a seguir por os escritores novos:
[Ya lo había pensado ante [sic] de leer una sola línea suya. Ya cuando V. tuvo la amabilidad de venir a verme, comprendo que es V. el mejor escritor joven de España. ¡Y a ver si de V. aprenden a escribir los otros! ¡Porque escriben tan mal y son tan tontos, con tales simplismos en vez de ideas!
Su prosa tan bella como su verso.]
Cerra o texto, coa a admiración que sinte por Cádiz, cidade que o namorou, desde o primeiro momento, cando foi tomar posesión no ano 1926, da cátedra de lingua e literatura, que gañara por oposición co número un:
[El Cádiz del siglo XIX tuvo sin duda su gran encanto. Pero, bien pensado, lo mejor del Cádiz del ochocientos es lo que le quedaba del 700, de la Ilustración, muy siglo XVII y muy antiguo. Ahora cumple tres mil años. ¡Qué siga V. escribiendo tanto y tan bien!
Un apretón de manos de
Eugenio Montes]
A modo de posdata relata a admiración e a rivalidade entre Sevilla e Cádiz:
[Yo dije una vez en unos juegos florales sevillanos: Sevilla sería un Narciso mirándose en el Guadalquivir si no sintiera la admiración que siente por Cádiz. Pero todo sevillano quisiera ser gaditano. Tartesio adora su gentil vencedor].
A carta número 111, é a contestación a de Aquilino, que eu acouto no breve intervalo de tempo que vai desde o 3 de decembro de 1969, ata as datas próximas ao Natal, dese mesmo ano, a través do texto, da a entender, que xa ten tomada a decisión do seu traslado a Roma:
[Querido amigo: Me alegrará muchísimo que venga V. a Roma.]
No segundo parágrafo aparece o nome de M. Herrera (3), poeta e dramaturgo, xefe de Aquilino na FAO, con vínculos familiares con Montes, que por casualidade ou non, xa falara con el da intención do seu traslado a Roma:
[A poco de haber tenido el gusto de conocerlo, hablé de V. con Méndez Herrera 472, en la casa de un paisano mío, de familia unida a la mía por muchas generaciones de íntima amistad, y algo pariente, por su mujer.
Es uno de los jefes de la Fao, del cuerpo técnico. M. Herrera me dijo entonces que V. le agradaría venir a la Fao. Yo entoné un canto -absolutamente sincero- a sus grandes cualidades, y vi que M. Herrera sentía simpatía y estimación por V.]
A continuación dálle a información da xestión que fixo coLiceo Cervantes, no que pode escolarizar a súa filla de seis anos:
[Hay en Roma un centro de enseñanza para españoles. Centro de carácter oficial, que se llama Liceo Cervantes y está regentado por las Teresianas. Desde luego dan enseñanza desde a párvulos hasta el preuniversitario. Les pregunté si podría entrar allí una niña de 6 años y me dijeron que sí. Tengo la impresión de que enseñan bien.]
Cerra o texto, co catolicismo como eixo, con miradas diferentes, a distancia, a química e o aprecio, que o separan de Juan XXIII. A pesar do pesimismo, nun futuro próximo, saca a cita de Luigi Tansillo (4), tan oportuna nos escritos de Montes, que compensa os desatinos, que el visualiza na dirección da igrexa: "Feliz como el que nazca en España y envejezca en Roma", e felicita o Natal:
[Comprendo perfectamente que prefiera V. Roma a Ginebra -la anti-Roma y semi-Roma protestante- aunque ahora esta Roma pontificia y tiberina se está haciendo luterana, al admitir el libre examen y entregarse a las dudosas voluptuosidades de la anarquía, ese "vicario saboyano" rusoniano que fue Juan XXIII - "vicario saboyano" mezclado con la Infanta Isabel, con la Chata- metió a la iglesia por un camino que lleva al caos. Yo no sé si llegaré a ver en la cátedra de San Pedro un retrato del Che Guevara o a un discípulo de Mao; pero V. sí los verá, si no se va pronto a Sevilla y se queda largamente a la orilla del Tíber, cosa que no estaría nada mal. Luigi Tansillo dijo, en la época de Garcilaso: "Feliz como el que nazca en España y envejezca en Roma".
¡Felices Navidades!
Un apretón de manos de
Eugenio Montes]
A modo de posdata informa onde vai pasar o Natal:
[Yo me voy a pasar las Navidades a Madrid, donde tiene V. su casa en Serrano 207, y a Marbella.]
"Aquilino Duque Gimeno (1931-2021). Licenciado en derecho por la Universidad de Sevilla, amplió estudios en las Universidades de Cambridge (Trinity Hall) y la Southern Methodist University en Dallas, Tejas.
Narrador, poeta y ensayista, Aquilino Duque es autor de libros (...) De palabra en palabra (Premio Leopoldo Panero del Instituto de Cultura Hispánica y Fastenrath, de la Real Academia Española) o El Mono azul (finalista del premio Nadal 1973 y Premio Nacional de Literatura 1974). Es autor también de obras fundamentales como El mito de Doñana y El suicidio de la Modernidad.
Desde 1981, es individuo de número de la Real Academia Sevillana de Buenas Letras. Residió en Roma a principios de los 70, mientras colaboraba con la revista Destino, ciudad donde trató a Rafael Alberti. Ha impartido cursos de Literatura española contemporánea en las Universidades de Sevilla y Chapel Hill, y ha leído conferencias en las Universidades de Cambridge, Sevilla, Swarthmore, Delaware, Chicago, Roma, Pennsylvania, Georgetown, La Rábida, Málaga, Mar Menor, Oviedo, Guadalajara (Jalisco), así como en el Museo de Bellas Artes de Sevilla, el Palacio de las Naciones de Ginebra, el Instituto Británico de Sevilla, el Instituto Español de Roma, y el Instituto Cervantes en Buenos Aires, Londres, Nueva York, Viena, Munich y Utrecht.»" (5).

NOTAS
1. Duque, A. (2016). Cartas a un poeta joven. Epistolario para Aquilino Duque (1952-2005). Sevilla. Editorial Universidad de Sevilla, pp 192-195.
2. Avelino Gómez Ledo | Real Academia de la Historia
https://dbe.rah.es/biografias/avelino-gomez-ledo
3. José Méndez, poeta y autor dramático | Agenda | EL PAÍS
https://elpais.com/Literatura
4. Tansillo, Luigi – PHTE
https://phte.upf.edu/dhte/italiano/tansillo-luigi
5. Aquilino Duque Gimeno 1931-2021 - Filosofia.org
https://www.filosofia.org/ave
Rivero, Manuel
Rivero, Manuel


Las opiniones expresadas en este documento son de exclusiva responsabilidad de los autores y no reflejan, necesariamente, los puntos de vista de la empresa editora


PUBLICIDAD
ACTUALIDAD GALICIADIGITAL
Blog de GaliciaDigital
PUBLICACIONES