Opinión en Galicia

Buscador


autor opinión

Editorial

Ver todos los editoriales »

Archivo

Correspondencia entre Eugenio Montes e Ibáñez Martín (1943-1950)

sábado, 29 de octubre de 2022
Na carta manuscrita, nun folio por ambas caras, en papel timbrado do Ministerio de Asuntos Exteriores. Instituto Español de Lisboa, con data do 16 de marzo de 1943, Eugenio Montes, solicítalle a Ibáñez Martín que axude ao seu irmán Xosé, sobre un tema do seu traballo, (anexo1).
[Mi querido amigo: Mi hermano José, inspector provisional de 1ª enseñanza en la zona de Orense, ha sido requerido por el Delegado Nacional de Sindicatos para que atienda e inspeccione la Subdelegación Sindical de Pontevedra en Vigo [por ese motivo] se ve obligado a algunos desplazamientos de Orense a Vigo.
El afirma, que por ello no desatiende lo más mínimo su cargo de Inspector en Orense (...) ha hecho la instancia adjunta solicitando que se le hagan por ese ministerio, cierto que, con una gran dosis de benevolencia, compatibles ambos ejercicios.Y como mi familia sabe la gran amistad que nos une a ti y a mi (...) me ha mandado la solicitud en cuestión, aunque conociendo mi resistencia a cosas de esta índole, para que yo la haga llegar a ti directamente (...)]
O día 5 de abril de 1943, Ibáñez Martín, contéstalle a Eugenio e ao seu irmán, (anexo 2).
[Mi querido amigo:
Con esta fecha escribo a tu hermano autorizándole para que, si como el dice son compatibles ambas funciones, las siga desempeñando sin necesidad de trámite ulterior.
Un abrazo de tu amigo.
José Ibáñez Martín]
Apréciase por o contexto, que esta solución, non era o que se buscaba coa instancia, ao non mencionar a remuneración económica, que ocasionaban os desprazamentos de Ourense a Vigo, e asumir a responsabilidade dos dous postos de traballo.
No entreliñado do texto, Montes, intuía, que para atender a solicitude, precisaba dunha "gran dosis de benevolencia", por parte do ministerio.

Melodía Italiana
En xaneiro de 1944, ve a luz a primeira edición de "Melodía Italiana" (1), excelente texto, escrito coa frescura, a profundidade e o coñecemento dun clásico en versión actualizada, onde renacemento e barroco, fúndense nun canto celestial, para anunciar a chegada da primavera.
Montes non describe monumentos, paisaxes ou cidades, dialoga, escoita, observa e saborea, tantos anos de historia, beleza, harmonía e gratitude nun ecosistema relacionado e interdependente.
Estas breves crónicas, son a esencia do ben saber e do mellor dicir, nas que o protagonista deixa que falen os escenarios, a través dunha prosa, que se volve poesía, co encanto da música clásica, que asoma aos ouvidos por fiestras, tellados e ruelas.
Oitenta anos despois de ser escritas, invita a relelas de novo e ir aos espazos físicos, para descubrir os miles de matices, que en anteriores visitas pasaron desapercibidos. Aí están esperando de novo: Orvieto, Siena, Rímini, Piacenza, Pisa, Parma, Mantua, Roma, Ostia, Pontino e tantas outras.
Como ben dicía Montes no Prólogo de Melodía Italiana: "Mediterráneo es estrofa, y estrofa es lo que vuelve. En el mar del eterno retorno, tenemos oh Italia amante, tú y yo una cita. Sólo tengo una palabra, fíjate bien, una sola: acudiré.
A edición de Melodía Italiana, coincidiu coa división do territorio italiano na Segunda Guerra Mundial, a parte norte en poder dos nazis e parte sur, conquistada por os aliados. Triste historia de violencia, que naqueles momentos, tiña como escenario o entorno de Roma. O 28 de abril de 1945, as forzas alemás, que permanecían en Italia, repregadas na froiteira norte, rendéronse, e Italia quedou liberada de nazis e fascistas.
Na comunicación do día 7 de febreiro de 1944, Ibáñez Martín, agradece o envío do libro e a dedicatoria por parte de Montes, ao mesmo, tempo recoméndalle que escriba o discurso de ingreso na Real Academia, (anexo 3).
Curiosidades de Montes, para uns temas era dilixente, en cambio para outros durmíaos demasiado tempo, no caso do discurso tardou trinta e catro anos: "El Romanticismo de los Clásicos", discurso leído en la Real Academia Española el 22 de enero de 1978.
A invitación a Ibáñez Martín, a comida-homenaxe con Eugenio Montes, co gallo da publicación de "Melodía Italiana", con data do 27 de maio de 1944, enviadadesde a Secretaría Xeral do Movemento, Xefatura de Protocolo, vai asinada por: Eduardo Aunós (2), Manuel Valdés (3), Salvador Lisarrague (4), José Mª Alfaro (5) e Xavier de Echevarri (6), (anexo 4).
[Madrid, 27 de Mayo de 1944
Excmo. Sr. D. José Ibáñez Martín
Nuestro distinguido amigo:
El 12 de junio, en el Hotel Ritz a las 2,30 de la tarde nos reuniremos a almorzar con Eugenio Montes para festejar la publicación de su libro "Melodía Italiana".
Nos será muy grato que V. se sume a este homenaje amistoso.
Le estrechan la mano (...)]
Debeu de fallar a coordinación das datas, con Montes, dado que, cando recibe a a notificación, roga que se aprace, debido a carga de traballo que ten no Instituto, (anexo 5).

[Madrid 5 de junio de 1944
Excmo. Sr. D. José Ibáñez Martín
Madrid.
Distinguido amigo: El Sr. Montes, a quien comunicamos nuestro proyecto de reunirnos a almorzar con él, el próximo día 12, nos ha rogado lo aplacemos debido a la intensidad de trabajo que tiene estos días en el Instituto Español de Lisboa.
En breve le comunicaremos la nueva fecha]
A carta manuscrita nun folio por ambas caras, do día 8 de novembro de 1945, en papel timbrado da embaixada de España en Lisboa. Agregado Cultural, é para anticipar información interesante, que Ibáñez vai recibir por conduto oficial, (anexo 6).
[Mi querido Pepe: Aun cuando recibirás oficialmente la adjunta información, quiero anticipártela ya privadamente.
Es curioso que la lucha política entre la oposición y el gobierno se establezca en torno a los temas de Enseñanza.
Un abrazo de tu fraternal subordinado y amigo.
Eugenio]
A nota do día 12 de decembro enviada por Ibáñez Martín, é para agradecer a información de Montes sobre a ensinanza, (anexo 7).
[Mi querido amigo:
Acuso recibo a tu atenta cartade 8 de noviembre último y agradezco muy de veras el envío de la información sobre materia de enseñanza.
Un cordial abrazo de tu afectísimo]
A comunicación entre Eugenio Montes e Ibáñez Martín, desde novembro do ano 1946 ata febreiro de 1947, tanto de forma directa como indirecta, estivo monopolizada por os exames a inspector de ensinanza primaria do seu irmán Xosé.
Con data 1 de novembro, Montes envíalle un telegrama co seguinte texto, (anexo 8).
[Agradecer interés por mi hermano José Montes oposita Inspector Primera Enseñanza número cuatrocientos diez. Abrazos Eugenio].
Con data 19 de novembro desde Educación Nacional, comunícanlle ao ministro, que non superou a primeira proba do exame, (anexo 9).
[Madrid 19 de noviembre de 1946
Excmo. Señor Ministro de Educación Nacional
Con todo respecto y el mayor afecto tengo el honor de dirigirme a V.E. para comunicarle que el opositor D. José Montes Domínguez no ha sido aprobado en el primer ejercicio]

Desde educación Nacional coa data do 25 de novembro, informan ao ministro, da nota final, por quen tanto se interesaba, e que lamenta o resultado, (anexo 10).
[Madrid 25 de noviembre de 1946
Excmo. Dr. D. José Ibáñez Martín
Ministro de Educación Nacional
Mi respetado Jefe y querido amigo. Adjunto nota referente a D. José Montes Domínguez, por quien tanto se interesaba V.E. Por ello mismo, lamento el resultado impuesto por la justicia.
A sus órdenes
Con un abrazo]

A nota interna que acompañaba ao anterior escrito, informa que non superou ningunha das probas, (anexo 11).
[Montes Domínguez, José -Muy flojo en ambos temas.
NO APTO].
Dous meses e medio, despois de ter coñecemento das notas (25 de novembro 1946), Ibáñez Martín, envíalle un breve comunicado (10 de febreiro de 1947), no que lamenta informar, que non superou as probas. Como elemento de motivación, aconsella que non se desanime por os resultados dun exercicio pouco afortunado, (anexo 12).
É de destacar que os abrazos de despedida, que con frecuencia aparecían nos anteriores comunicados, nesta ocasión foron substituídos por "Un cordial saludo de tu afectísimo".
Por a información que levamos analizado, os esforzos de Montes, para que seu irmán acadara a praza de Inspector de Ensinanza Primaria, non tiveron os resultados esperados.
[Madrid 10 de febrero de 1947
Sr. D. Eugenio Montes
Agregado Cultural de la Embajada de España
Lisboa
Mi querido amigo: lamento muy de veras tener que comunicarte que tu hermano José no pudo aprobar en sus oposiciones a ingreso en la Inspección de Enseñanza Primaria. Dile de mi parte que no se desanime por esta contrariedad y siga trabajando con todo afán, ya que en un ejercicio poco afortunado no supone en modo alguno desdoro para el interesado, quien en otra ocasión puede realizar sus ejercicios con todo éxito.
Un cordial saludo de tu afectísimo
José Ibáñez Martín]
Con data 11 de marzo de 1947, Montes envíalle aIbáñez un "Saluda", xunto coa crónica de Madrid publicada no Diario de Noticias, que o ministro contesta agradecendo a información, o día 7 de abril, (anexos 13 e 14).
Por medio dun telegrama, o día 17 de novembro de 1948, Ibáñez Martín, felicita a Montes o día do seu santo, (anexo 15).
[Recibe mi felicitación cordial por tu día y el afecto de tu siempre amigo]
O día 23 de agosto de 1950, Ibáñez Martín solicítalle, con carácter de urxencia un informe sobre as actividades políticas e demais datos que teña e poida reunir de todo tipo do profesor Monllor, (anexo 17)
O día 4 de setembro de 1950, mediante unha extensa carta manuscrita de dous folios, por ambas caras en papel timbrado do Ministerio de Asuntos Exteriores. Instituto Español de Lisboa, Eugenio Montes fai un diagnóstico completo do Sr. Monllor, tal como llo solicitaba o ministro, no que as competencias educativas, a formación e o talento, non son os puntos fortes do Sr. Monllor, (anexo 18).
Aparece por segunda vez a palabra "subordinado", nas comunicacións de Montes con Ibáñez, que denota frialdade e un certo distanciamento.

NOTAS
1. Montes, E. (1944). Melodía Italiana. Madrid. Editorial Cigüeña.
2. Eduardo Aunós Pérez | Real Academia de la Historia
https://dbe.rah.es / biografias / eduardo-aunos-perez
3. Manuel Valdés Larrañaga - Real Academia de la Historia
https://dbe.rah.es / biografias / manuel-valdes-larranaga
4. José María Alfaro Polanco | Real Academia de la Historia
https://dbe.rah.es / biografias / jose-maria-alfaro-polanco
5. Echarri Gamundi, Xavier de, 1913-1969
https://bibliotecadigital.aecid.es / consulta_aut / registro
Rivero, Manuel
Rivero, Manuel


Las opiniones expresadas en este documento son de exclusiva responsabilidad de los autores y no reflejan, necesariamente, los puntos de vista de la empresa editora


PUBLICIDAD
ACTUALIDAD GALICIADIGITAL
Blog de GaliciaDigital
PUBLICACIONES