Opinión en Galicia

Buscador


autor opinión

Editorial

Ver todos los editoriales »

Archivo

Cartas de Eugenio Montes a Melchor Fernández Almagro (1)

lunes, 19 de septiembre de 2022
Correspondencia desde Ourense

As catro cartas que Eugenio Montes lle enviou a Melchor Fernández Almagro, que se conservan na Real Academia Española, arquivos: MFA 53 31 3; 53 31 5 e 53 31 6, son textos manuscritos, extensos, que transmiten unha relación de amizade, confianza e respecto. Con moita probabilidade, podemos acoutar a súa emisión aos meses do verao do ano 1922.

Chegaron case ao mesmo tempo a Madrid, en 1918, Melchor, viña de Granada, era funcionario de Correos e Montes en 1919, ía de Ourense, para comezar os seus estudos universitarios. Iniciaron a amizade nos faladoiros literarios madrileños, aos que ambos eran asiduos: Pombo; Regina, la Granja el Henar, Lion D'Or; Gijón ou Maissón Doré.

Compartían a paixón por o ultraísmo, que estaba no pico de esplendor, tanto creativo como de difusión, a través de diferentes publicacións: Ultra, Cosmópolis, Tableros, Prisma, Horizonte, Hélices, Grecia, Litoral, Carmen, Gallo, Verso y Prosa, Proa, Ronsel e Alfar, entre outras.

A primeira carta que analizo, ven sen data, debe de ser de agosto ou posiblemente setembro do ano 1922, dado que, aparece citado Bernárdez. Ese é o ano que chegou a Madrid e publicou o libro de poemas "Bazar", citado na correspondencia.

Montes, inicia a carta con información intranscendente e con certa timidez, busca fortalecer o vínculo da amizade e darlle a coñecer a súa labor literaria, Melchor xa era unha figura consolidada no mundo literario (anexo 1).

[Mi querido y admirado amigo. He regresado hoy de una larga excursión por tierras gallegas de acá y de allá del Miño. Alguna vez le saludé enviándole un abrazo.]
No seguinte parágrafo, comenta o motivo por o que lle escribe, que cerra ca suposición, "Quizá aisladamente, no tenga interés":
[Quisiera enviarle a V. alguna de las cosas que escribí esta temporada. No encuentro en este momento más que un artículo sobre nacionalismo de la serie que publiqué en Galicia de Vigo. Quizá así, aisladamente no tenga interés.]

A continuación reforza o valor do artigo citado sobre o nacionalismo, ao facelo coincidente coas ideas do seu profesor e director de tese, D. José Ortega y Gasset; o Guillermito que cita, con cariño, é Guillermo de Torre. Finaliza o apartado, anunciándolle, as próximas publicacións en "El Sol", diario no que Melchor era crítico literario

[A los dos días de escribirlos leí en un folletón ciertas ideas de Ortega coincidentes con las mías. Recorto también uno de Risco en que alude a Guillermito.
Dentro de unos días verá V. cosas mías en "El Sol". Recibí ya carta de Lorenzo pidiéndomelas.]

Finaliza a carta, nomeando a Bernárdez (1). Francisco Luis Bernárdez (Bos Aires, 1900-1978). Diplomático e poeta arxentino de pais galegos. Chegou a Madrid en 1922, amigo de ambos, asiduo do faladoiro de Pombo.

A festa do pobo a que vai invitado era a localidade de Dacón, onde Bernárdez, tiña as súas raíces familiares.

A base do seu domicilio nese momento volvía ser Ourense, na rúa Juan de Austria 1, que xunto co patín da Catedral, tan gratas lembranzas lle trouxeron, durante toda a súa traxectoria vital.

[Hace unas horas llegó el camarada Bernárdez para invitarme a las fiestas de su pueblo. Salimos ahora en automóvil para regresar pasado mañana. Ya le escribiré con calma.
Cuénteme cosas. Muchos saludos a los contertulios de Regina - Seara, Canedo (2), Salinas, González, a los gijoneses (3) y a Mauricio (4).
Le abraza su mejor amigo.
E. Montes.
s/c Juan de Austria 1]

"Fernández Almagro, Melchor. Granada, 4.IX.1893 – Madrid, 22.II.1966. Historiador, periodista, crítico y académico
(...) su traslado a la Dirección General de Correos en 1918 (...) en Madrid, obteniendo ese mismo año el grado de doctor con la memoria titulada Influencia de las Cortes y Constitución de Cádiz en el Derecho Público español. (...) fueron los ambientes culturales los que le atrajeron de forma preferente, frecuentando algunas de las muchas tertulias que proliferaban por entonces: la de Pombo de Gómez de la Serna; la del café Regina o la que en la Granja el Henar se congregaba en torno a Valle Inclán. (...) Es el momento de eclosión del movimiento ultraísta, plasmado en publicaciones como Cosmópolis, Ultra, Tableros, Prisma, Horizonte.

En 1924 ingresó en la Asociación de la Prensa, dando así carácter oficial a esa faceta de su trabajo, desarrollada no sólo en diarios, sino, y de forma muy particular, en las publicaciones periódicas que caracterizan esta etapa. Es el caso de Revista de Occidente fundada por Ortega y Gasset, en la que ejerció la reseña de libros y la crítica; de La Gaceta Literaria de Ernesto Giménez Caballero y Guillermo de Torre; el caso igualmente de Alfar de La Coruña" (5).

NOTAS:
1. poemas de cada día francisco luisbernardez - AbeBooks
https://www.abebooks.fr › poemas-de-cada-día › auteur
«Francisco Luis Bernárdez (Buenos Aires, 1900-1978). Poeta argentino de padres gallegos. (...) en Madrid, que visitó por vez primera en 1922, y donde frecuentó Pombo -su introductor fue Eugenio Montes- y otros cafés. (...) En España publicó tres libros: el todavía modernista "Orto" (Madrid, Rivadeneyra, 1922) y los ya ultraístas "Bazar" (Madrid, 1922), con prólogo de Ramón Gómez de la Serna y cubierta de Barradas; y "Kindergarten. Poemas" (Madrid, Sucesores de Rivadeneyra, 1923), con cubierta, retrato e ilustraciones de Fernández Mazas.
2. Enrique Díez-Canedo Reixa - Real Academia de la Historia
https://dbe.rah.es › biografias › enrique-diez-canedo-rei.
Díez-Canedo Reixa, Enrique. Alburquerque (Badajoz), 7.I.1879 - Cuernavaca (México), 6.VI.1944. Poeta, crítico literario y traductor.
3. Montes, fai mención ao faladoiro do café Gijón.
4. Mauricio BacarisseCasulá - Real Academia de la Historia
https://dbe.rah.es › biografias › mauricio-bacarisse-casula
Bacarisse Casulá, Mauricio. Madrid, 20. VIII.1895 - Madrid, 5.II.1931. Escritor y traductor. (...) Para entonces, mantenía ya una intensa relación literaria con los núcleos jóvenes de la vanguardia española, y en particular con Ramón Gómez de la Serna y su tertulia de Pombo (...) pero también con otros jóvenes de entonces, como Guillermo de Torre, Rafael Cansinos Assens, Enrique Díez-Canedo o Gerardo Diego.
(...) Su prematura muerte a causa de una pleuresía impidió la consideración posterior de Bacarisse como novelista (pese a los artículos en su honor que aparecieron en 1931 de Vicente Huidobro, Gerardo Diego, Eugenio Montes, César González Ruano o José María Alfaro).
5. Melchor Fernández Almagro - Real Academia de la Historia
https://dbe.rah.es › biografias › melchor-fernandez-alm.
Rivero, Manuel
Rivero, Manuel


Las opiniones expresadas en este documento son de exclusiva responsabilidad de los autores y no reflejan, necesariamente, los puntos de vista de la empresa editora


PUBLICIDAD
ACTUALIDAD GALICIADIGITAL
Blog de GaliciaDigital
PUBLICACIONES