O Señor Basilio

O señor Basilio era un home de mundo. Viaxou tanto que poucos lugares tiña o planeta que el non vira. O señor Basilio naceu en Lugo o cinco de outubro de 1917 (día de San Froilán), e foi o seu nacemento a primeira viaxe que fixo, pois din que daquela os nenos viñan de París. Durante a súa nenez e mocidade só viaxou arredor da muralla. A súa segunda viaxe longa fíxoa durante a Guerra Civil Española porque o mandaron ao fronte de Asturias loitar contra os nacionais. Daquela, o señor Basilio fíxose comunista e aos dous anos de comezar a contenda civil tivo a oportunidade de fuxir polas fronteiras de Portugal e emigrar para Cuba. Cando acabou a guerra non tornou para Lugo e uns dérono por morto e outros por desertor. Os que o deron por morto, cando o viron pensaron que era unha aparición e facían o Sinal da Cruz e os que o deran por desertor chamábanlle covarde ou valente, segundo o día. De comezo, en Cuba fíxose capitalista explotador, pero claudicou cando chegou Fidel Castro, algúns pensaron que sentía morriña pola anterior ideoloxía.

Deixemos pois pasar o tempo até o ano 1978 en que o señor Basilio tornou a Lugo. Ao chegar, só se acordaba da muralla, das festas do San Froilán e de don Valentín de Deus, alias, Das Piñas. Ninguén podería describir a emoción do reencontro entre os dous vellos, semellaban cegos que viran a luz por primeira vez.

-Non morriches na guerra, Valentín! -díxolle o señor Basilio.
-Ca! Nin despois tampouco, pero vivín moi aflixido no medio de tanto facha.
Para os vellos e as vellas da cidade pronto foi noticia e motivo de murmuracións a chegada do señor Basilio. Uns dicían que viña de Rusia, outros dicían que viña de África, outros de América, de Francia e así...
-Eu vino en Exipto unha vez que fun de turista e outra vez tamén o vin en Venecia cando fun tamén de turista... -dicía un vello moi viaxeiro.
En fin, que segundo os chismes, o señor Basilio percorrera o mundo.
-Agora non sei que facer, Valentín, encóntrome moi mal aquí, algunha xente ao verme persignase, e os que non se persignan pensan que son un traidor -queixábaselle o señor Basilio a don Valentín o Domingo Das Mozas cando paseaban á noitiña pola Praza Maior.
-Vellos, Basilio son todos unha ralea de vellos caedi-zos! Non lles fagas ningún caso, se non fai coma min, ocupa o tempo, que agora tes abondo, xogando ao tute, poxado, ou vaille medir os aneis a un carballo que hai en Begonte que din que ten 15 metros de gordo, ou vén comigo aos enterros que tamén é unha maneira de pasar o tempo.
-Agradézoche moito todo o interese que pos en axudarme, Valentín, pero coa mala fama que teño, se vou aos enterros pensarán que son un paxaro de mal agoiro ou que teño o mal de ollo.

Os dous vellos seguiron paseando pola Praza Maior. O señor Basilio estaba fraco coma a agulla dunha costureira, vestía unha chaqueta de la e un pantalón con raia. Don Valentín levaba posto o traxe negro e era máis alto que o señor Basilio, en definitiva, semellaban o enterrador e o friame.
-Estas si que son festas Valentín e non as dos nosos tempos -dicía o señor Basilio con nostalxia.
-Xa o creo, amigo meu, pero os tempos cambian, senón óllame a min e óllate a ti.
Cando xa estaban cansos de pasear sentaron na terraza do Café Bar Centro da Praza Maior. O señor Basilio fixouse que nos xardíns había árbores altas e tamén árbores baixiñas. Na póla dunha árbore baixiña estaba colgado un paraugas negro e ao señor Basilio chamoulle a atención.
-Ves ese paraugas Valentín?
-Vexo.
-E quen será o dono? Mira que traer hoxe un parau-gas co bo día que está!
-Non, home non! Ese é o paraugas de Pelúdez que o colgou da póla mentres baila coa Filomena. Velaí están, é que ti estiveches tanto tempo fóra que non coñeces a xente.

E Don Valentín contoulle ao señor Basilio cousas de Pelúdez, da Filomena, de Peludeciño e do paraugas.
-Pois eu non coñecía a ese Pelúdez e iso que é tan vello coma min.
Así as cousas, o señor Basilio díxolle a Don Valentín que lle axudase a buscar un traballiño para poderse entreter.
Pasaron pois uns días até que a Don Valentín se lle ocorreu unha idea para ocupar o tempo do señor Basilio.
-Basilio, xa teño amañado para que non te aburras -díxolle Don Valentín ao señor Basilio ao cabo dun mes de comezar a pensar no asunto.
-Si! Pois dime como! -contestou o señor Basilio con moito interese.
-Penso que debes escribir acerca da túa vida, das túas aventuras, porque ti es un home douto e de mundo e posúes coñecementos profundos.
-Pois agora que o dis quizais sexa unha boa idea, a min non se me tería ocorrido -dixo o señor Basilio moi ledo.

Pasaron pois un días máis até que o señor Basilio decidiu pórse mans á obra e foi unha noite que non tiña moitas ganas de durmir cando colleu un caderno e un lapis e comezou a escribir:

"Son o señor Basilio. Escribo así o meu nome porque así é como me chaman e me coñecen. Teño sesenta e un anos de idade. Desde os sesenta aos cincuenta vivín coma un inútil. Desde os cincuenta aos corenta e tantos, estiven de baixa por enfermidade. Desde os corenta e tantos aos trinta, fun un explotador. Dos trinta aos vinte fun un chourizo, un mangante e un desertor. Dos vinte até os dez un fillo de puta. Desde os dez até que vin de París mamaba na teta e metíame un chupete en cada orella. Agora teño que escribir o que fun até os tempos de Octavio César Augusto e despois até os tempos de Ramsés II e despois"...

O pobre do señor Basilio foi tan atrás que cando quixo acabar de escribir aínda non nacera.