Opinión en Galicia

Buscador


autor opinión

Editorial

Ver todos los editoriales »

Archivo

Instituto Español de Roma, Anos 1957-1963

lunes, 21 de marzo de 2022
Neste terceiro ano de mandato de Eugenio Montes, os resultados do Instituto foron excelentes, tanto cualitativa como cuantitativamente A tendencia positiva do primeiro ano, viuse consolidada no segundo e nos seguintes. Os retos eran altos en cada un dos anos académicos, a través do resumen anual de actividade (1), percíbese a fluidez que dan o talento, o esforzo, a dirección adecuada, a implicación e o entusiasmo, cando de forma coordinada van en busca da meta mercada con criterio obxetivo, enerxía e determinación.

Datos e indicadores do curso 1957-58:
Segue o incremento da matriculación, pasan dos 139 alumnos do curso anterior aos 170 do actual, acoden a clase de cultura como ouvintes alumnos xa diplomados, incorporan a materia de estilística, homenaxean a Gracián e imparten diferentes conferencias dentro e fora do Instituto con fin de dar a coñecer e potenciar a cultura española en Italia.

"A lo largo del año escolar (...) muchos ya diplomados (...) siguen frecuentándolo (...) entrando como oyentes a la clase de cultura. (...) a estos cursos de cultura y a esta labor de seminario, concurren varios ayudantes y profesores de Gimnasio, Liceo, Escuelas de Magisterio y de la propia Universidad". Esta materia incorporouna Montes no curso anterior, e era el mesmo quen a impartía.

"En este año escolar creamos la asignatura de Estilística, como puente entre la Lengua y la Literatura (...) independiente de la de "Lectura y Traducción (...). En esta se trata de familiarizarles con textos ilustres que les enriquezcan y perfeccionen el idioma".

"En este año escolar el Instituto realizó un homenaje a Gracián (...) tras una semblanza mía (...) "Genio y figura de un aforista aragonés", el P. Batllori disertó sobre "Gracián, arquetipo del Barroco".

"El archivero madrileño Gómez Iglesias comentó proyecciones del viejo Madrid (...) El profesor de la Universidad Sarda, Carlos Maxiá, ilustró paisajes y costumbres de Alghero, comarca de Cerdeña donde aún hoy se habla catalán. (...) El Director del Instituto Italiano en Madrid, Bascone, hizo una conferencia acerca de la "Pintura italiana en el Museo del Prado". (...) La escritora cubana Dolores Martí Cid López dio un recital de poetisas suramericanas. (...) El profesor de la Universidad "Pro Deo" Erminio Polidori pronunció una conferencia sobre "El cantar de Fernán González" (...) Francisco José Alcántara (...) hizo indicaciones críticas sobre "La novela española contemporánea" (...) Antonio Fernández-Cid dio una conferencia "Sobre la música española actual".

Eugenio Montes disertó sobre el "Misterio de España" (...) meditando sobre nuestros ritmos y nuestro "tempo", a diferencia de los ritmos y tempos de Europa (...) nuestro tempo está hecho de prisas y pausas (...) Sentido del espacio distinto al europeo. El español puede ser indiferente a lo próximo pero le atrae lo lejano"; además impartió dos conferencias, una en la Universidad de Bari, en el ciclo de Obras Maestras de la Pintura Universal, (...) las "Meninas" y en la Universidad de Perugia sobre "Los Autos Sacramentales" Celebráronse os concertos de Amparo Lliso, María Paz Urbieta e María Rosa Barbany (anexo1).

Curso 1958-59
É de destacar de novo o incremento da matrícula, 185 alumnos oficiais, sen ter en conta os dos seminarios temáticos, faladoiros literarios, teatro e recitais. Duplícase a oferta educativa do comezo, das catro materias pásase a oito, para que os alumnos poidan escoller tres en cada curso: Lengua Española - Iniciación; Lengua Española - Grado Superior; Lectura, Traducción y Conversación; Estilística; Historia de la Literatura Moderna; Historia de la Literatura Antigua; Historia del Arte, curso general; Historia del arte, grado superior.

A eficiencia na utilización dos recursos materiais e humanos, volve a estar presente, o Secretario e Bibliotecario pasa a impartir docencia. Por os informes visualízase un centro dinámico e con vida en todos os campos da arte, da lingua e a literatura, a pesar da falta de recursos o Instituto pudo invitar a impartir conferencias a destacadas personalidades (Anexo 2).

A xenerosidade de Montes, era tan extensa, que abarcaba tanto ao campo material como ao intelectual, ante a carencia de textos na biblioteca. "Para remediar en lo posible esa insuficiencia, hice venir de España a costa de un gran sacrificio económico mi biblioteca de 4.500 volúmenes, é que dicir da súa dimensión intelectual, "Puede decirse que no se presenta a las universidades italianas tesis doctoral, cuyos autores según el grado de necesidad, no hayan recibido ayuda mayor o menor por parte de esta dirección. Ayuda a veces fatigosísima, porque casi equivale a tener que hacérsela íntegramente", a modo de exemplo dese ano temos as seguintes teses de doutoramento: "España ante la unidad europea"; "El pensamiento político en Donoso Cortés"; "Las crónicas del Canciller Ayala"; "Cancioneros gallegos medievales" e "Don Juan Valera en Italia".

É de destacar o inmenso traballo de Montes, ademais de impartir as materias da Historia da Literatura Antiga e da Historia da Literatura Moderna e Contemporánea; da Historia da Arte, curso xeral e Historia da Arte grado superior, asesora nas teses de doutoramento, imparte conferencias no Instituto e nas universidades italianas, participa en congresos e publica artigos en revistas e periódicos.

Curso 1959-60
O Instituto segue mellorando a calidade da ensinanza nas diferentes materias, por coincidir ese ano cas Olimpíadas en Roma,ten unha forte demanda do aprendizaxe rápido da nosa lingua, que non poden atender, sen embargo, hai un pequeno descenso nas matrículas, ao realizar un proceso de selección rigoroso, matricúlanse 178 alumnos. foi un ano intenso en actos e conferencias, que lle deu notoriedade e prestixio ao Centro. "En actos públicos ha sido este, sin duda, el año escolar más brillante que ha tenido el Instituto desde su fundación" (Anexo 3).

Conferencias:
Prof. Asín Palacios: "El fondo árabe en el español"; Prof. Fernández Galiano: "La Atenas de Menandro"; D. Eugenio Montes: "Velázquez en Italia" Conmemoración do III centenario da súa morte; P. González Caminero: "Raimundo Lulio, precursor de la filosofía moderna"; D. José María Pemán: "Vida y Obra de Juan Ramón Jiménez"; D. Vicente Gaos: "El Quijote"; D. José Eugenio de Baviera y Borbón: "Tres músicos mediterráneos: Esplá, Mompou, Rodrigo"; D. Antonio Era: "España en Cerdeña".

Recital de guitarra por D. Paolo Pilia: "Composiciones españolas clásicas y modernas".

Conferencia-concierto: "Lo popular en la canción española", por o crítico musical Enrique Franco e a soprano Ángeles Chamorro.

Curso 1962-63
Faltan datos dos cursos 1960-61 e 1961-62, un dos motivos pudo ser o cambio de sede.

No curso 1962-63, apreciamos tres indicadores significativos: o descenso no número de matriculados, penso que esa tendencia debe de vir dos anos que nos faltan datos, nese curso hai matriculados 138 alumnos, en cambio dáse un aumento moi significativo na concesión dos diplomas, ese é un indicador fiable da mellora da calidade das materias impartidas, pasan de 16 a 47 diplomas e aparecen por primeira vez a concesión de tres becas (anexo 4).

O Instituto segue coa mesma actividade docente, volven a ser moi significativas as conferencias, por o número, a calidade e o prestixio dos poñentes (anexo 3).

Conferencias:
Prof. Adolfo Muñoz Alonso: "La filosofía de Xavier Zubiri"; D. Federico Sopeña: "Unamuno y la música";" Dr. Rafael Lapesa: "Góngora y Cervantes, coincidencias y contrastes de actitudes; Dr. Juan José López Ibor: "Rasgos neuróticos de nuestro tiempo"; Prof. Nemesio González Caminero: "Ortega y Gasset, póstumo"; D. José María Alonso Gamo: "La Pintura Española en el Renacimiento"; D. José Luis Castillo Puche: "La novela española actual"; Dr. Miguel Batllori: "El sentimiento religioso de Juan Maragall"; D. Alfonso García Valdecasas. "España y Europa"; Exmo. Sr. Marqués de la Eliseda: La ideología de Ramiro de Maeztu"; D. Eugenio Montes: "Realismo mágico en Velázquez".

Montes está presente en todos os escenarios do Instituto: docencia, consultas bibliográficas e lingüísticas, teses de doutoramento, congresos, publicacións e conferencias. Co seu traballo reforza a imaxe de marca do Instituto Español en Roma e achégao aos estudosos da nosa cultura e ás elites intelectuais, académicas, aristocráticas e políticas.

NOTA:
1. Toda a información do Instituto Español de Roma, foime facilitada por o Instituto Cervantes, ao que lle estou moi agradecido.
Rivero, Manuel
Rivero, Manuel


Las opiniones expresadas en este documento son de exclusiva responsabilidad de los autores y no reflejan, necesariamente, los puntos de vista de la empresa editora


PUBLICIDAD
ACTUALIDAD GALICIADIGITAL
Blog de GaliciaDigital
PUBLICACIONES