A noite é moi grande… no hospital

Caen as horas dun reloxo que perdeu as agullas. A avoa sorrí mirando ó lonxe pola ventá unha cidade sen luces. Suspira e di: ¡A noite é moi grande…!

A xeografía do hospital está percorrida por ríos de cor branca, corredores interminables. O ascensor sube e baixa das montañas do sexto piso ata a planta baixa. Desde dentro de cada habitación albíscase unha paisaxe de dor onde o tempo se espesa. Por algunha porta sae un laio rítmico e opresivo na noite: alguén sufre e alguén ó seu lado apacigua o sufrimento.
A esas horas hai enfermeiras e auxiliares, celadores, algún médico, pequenos liliputienses loitando contra os xigantes que botan sobre o lombo de homes e mulleres unha carga interminable de dor, de horas de tedio, de tempos estancos onde falta o aire e sobra o tempo.

Hai agora en colexios e institutos unha moda: chámanlle contidos transversais que atravesan horizontalmente o currículo. Proponse outro máis: que os nosos rapaces e rapazas pasen unha semana do curso no hospital, que percorran durante sete días o territorio da dor humana, que naveguen polos ríos brancos do hospital onde mulleres e homes, novos e vellos engánchanse á vida a través de termómetros e tensiómetros, pastillas, inxeccións e goteiros. Que escalen a montaña ó lombo deses ascensores que xamais paran a carón dunha camilla onde a vida e a morte déitanse xuntas fecundándose, mentres aprendemos a vivir, mentres aprendemos a morrer educándonos na asignatura terrible e necesaria do sufrimento.

Rapaces e rapazas viven tan a présa que non teñen tempo de contemplar a cara da morte, os estragos do tempo, as enrugas que foi escavando a vida, os mazazos imprevisibles da enfermidade. Unha mágoa, porque se tempo tiveran aprenderían a valorar os traballos deses heroes, sempre derrotados e xamais vencidos, que atenden, que curan, que coidan ós enfermos, nunha loita interminable e carísima a favor da vida, onde as derrotas son teimudas e as vitorias efémeras.

Rapaces de colexios e institutos aprenderían a convivir co lado menos amable da vida. Estudarían leccións impagables de nutrición e dietética. Examinaríanse sobre os estragos do alcohol, as loucuras da velocidade e as consecuencias dos malos fumes na ecoloxía do corpo. Aprenderían unha semántica riquísima entretecida de sangue e ouriños, tensión e esputo, veas e xiringa, laios e blasfemias, tumor e hipertensión, catéter e vía, hipoglicemia e hiperglicemia, tantas palabras misteriosas para intentar achegarse á palabra enfermidade, á palabra dor.

Si, a escola ten un lombo amplo e poderoso onde collen temas de educación vial e lectura de imaxes, educación para a saúde e prevención de violencia de xénero, ‘internés’ e outras informáticas, loita contra o consumo compulsivo de alcohol, o tabaco ou esa comida lixo coa que nos envelenan os americanos e coa que envelenamos o planeta, a educación para a paz, as bondades do deporte e o respecto á natureza, a educación sexual e a prevención da SIDA, o intento de facer visibles ós que son invisibles como vellos ou discapacitados, a convivencia cos diferentes, a acollida ós inmigrantes. Tantas asignaturas pendentes… chámanlles contidos transversais, pero non abondan para eles tódalas horas do día. Claro que se sobra algo de tempo haberá que dedicalo ó de sempre: linguaxe e matemáticas, química ou historia, latín e música, debuxo ou inglés, física e xeografía. ¡E ademais a escola debe exercer de canguro ou parking necesario onde as parellas que traballan deixan os fillos!

Pero desta volta estamos no hospital. Unha morea de heroes anónimos con bata branca colócanse cada día ó lado da vida nunha loita desesperadamente esperanzada contra a dor e a enfermidade coas únicas armas da profesionalidade, medicinas e quentura humana.

O día toca ó seu fin e nas ventás escintilan os vagalumes mortecinos dunha cidade sombría. A avoa suspira outra vez. Murmura con dozura: “A noite é moi grande”. A noite e o día que percorre un reloxo sen agullas mentres as horas se despenan tempo abaixo.