O terceiro libro de poesía é 'A traxedia da arquitectura' de Xosé Luís Mosquera Camba, IV Premio de Poesía Xosé María Díaz Castro. Un doutor en Xeografía e Historia, especializado en Historia da Arte, profesor e artista visual ten traballado a poesía visual e ganado premios de poesía en ocasións anteriores.
Neste caso, o autor define o libro como un mea culpa, un ora pro nobis, unha carta de amor... Todo el semella dirixido a un ti co que comparte lugares (Portugal Amarante Guimaraes, o Largo da Oliveira) e un tempo de mil anos no que Mumadona, a señora do pazo, camiñou ese espazo. Arquitecturas con valor catastral, obras sen licenza, xuntas de dilatación, a osteoporose nas paredes, o clap clap clap dos peteiros das cegoñas ou dos seus dentes, a prima de risco ese metálico son nove meses, os cans de Giacometti ou Schopenhauer, el como unha enfermidade, a dúbida longa... porque igual era mellor ocuparse dos xeranios, porque a fin de contas igual escribir é unha falacia e esta unha carta de armar e desarmar.
Unha voz propia que bebe das lecturas e lembranzas, sacudido por un agora, enfermo de culpa, culpable do metal que esnaquiza a mirada.
Manuel López Rodríguez gana con 'Nas pulsacións' o XXIII Premio de Poesía Concello de Carral. Un activista da poesía e poeta, editor por tempos e habitante da Noia das artes.
O que me interesa máis e queda coma pouso son estes anacos que me abren portas a outras estancias: soño dos avós na demora do día, porque caerá o granito diante dos nosos soños, hai bosques do exterminio onde quizás Zeus está afogado no seu bronce, os eu que podo ser, quérome chuvia, recoñezo a historia no lume, a identidade perdida, os nós que esquecemos respirar, o misterio baixo os linteis da porta, contra os valos, a cuarta dimensión que se percibía no teito, atrás quedaba a casa baleira, o chan a caer en anacos, unha aldea coas viñas derrubadas, nada ficará agás o aire, os templos que foron nosos, as bágoas das fisterras todas, cando as rúas aínda non estaban urbanizadas, a nosa historia foi un engado por defecto... e somos pobo a ser exterminado.
Percorre o autor os lugares e as xentes, dende Ons a Rodas, Çatal Hüyük, ou a Ruta 66, Li Po e Orfeu, Anna Karenina, Elisabeth Sidal ou H.G. Wells, porque a escrita é reescrita no vinteún e as maiúsculas forman parte da nosa memoria.
E chega o quinto, 'Aniñar na neve' da filóloga Ana Ramil. Un magnífico prólogo de Eva
Veiga sería suficiente para un libro porque a poeta de Ombre entrégase á tarefa nun reflexionar poético que profunda nos abismos da filosofía. Comeza cunha cita de Pizarnik ("Explicar con verbas deste mundo / que partiu de min un barco levándome") que nos obriga a deternos; cada liña ten ese significado profundo polo que podería converterse en verso único que se expande na extensión do baleiro, escribir "achegármonos ao irrepetible o que acontece pola primeira e derradeira vez- (...) a recibir as radiacións dun buraco negro".
'Aniñar na neve' lévanos a pensar nunha situación extremadamente dura pero tamén na resistencia, o empeño en crear, soster vida aínda aí, no branco frío sen alimento. Se o primeiro poema recolle que no regreso á casa ha poñer na mesa dos avós o mellor mantel para estender os cachos e recompoñer a peza, nesa volta ao primeiro fogar da memoria, vai continuar cun campo semántico que nos sitúa nese ámbito que define Pilar Pallarés (e cita Eva Veiga) cando as palabras que se non a evitan, embelecen a derrota. E van aparecendo: os mastíns da depresión, o vixente desengano, as perdas, os acenos de desesperación, a saudade, a melancolía e a nostalxia, o desazo, o afastamento, o desamparo e o desacougo, o porvir truncado, os camiños fadados alicerzados nas simas, as derrotas, a noite canival e abandonada polos astros, a morte pendurada, as promesas rotas, os cadaleitos que foran fermosas abrideiras, o pozo dos ouveos negros, o alén, a elexía, os universos caendo, o excesivo peso para un horizonte ou a catártica aurora que dá fin a unha noite insomne que pode ser ser cruel:
tabáns da medianoite punxentes pesadelos,
tabáns da señardade vertixe duradeira,
tabáns do desacougo lóstregos malogrados
tabáns da medianoite zoar de labirintos
E si, a poeta pode dicir ... "véuseme o mundo enriba" ou "teño fame dunha aperta / con alguén que non coñezo aínda".
Sente a saudade dun infinito porque a neve vai cubrindo as pegadas e queda o que Eva asegura: a potencia creadora da escrita que só pode dar conta do irreparable, o poema abrindo unha outra dimensión para a conciencia afondando no máis sutil e quebradizo da condición humana.
Esa polisemia que fai que cada unha de nós teña a súa propia interpretación da obra, que alguén coma min se namore das palabras, das ideas que visten e as repita coma un psalmo, a modo de homenaxe a ambas mulleres, a Eva e a Ana, porque os seus textos nos levan a descubrir outro territorio da beleza.
