Contos da miña lareira (16)

-XXVI-

¡Que pequeno é o mundo e que grandes eran as lareiras!
¡Pois non, non podo rematar, aínda, porque se dá o casual de que os Reis, ¿os Reis?, trouxéronme un libro de Santiago Carrillo, e dáse a circunstancia de que garda relación coa miña lareira! Na súa páxina 137 pódese ler:

"Con los legionarios su conducta se caracteriza por la decisión de fusilar a un soldado que se negó a comer el rancho";

¿Verdade Pedro Gómez, Pedro do Cando, que, de licenciado da Lexión estiveches uns meses na miña casa, exactamente antes de irte de criado a tempo enteiro dos Vega, de Río de Castro (Fonteo), e que, entre outros moitos episodios que da Legión lle referiches a meu avó estaba aquel das lentellas...?

Ti, falando de don Hermenegildo, sempre subliñabas o seu sangue frío, a súa baraka, o medo, ¡respecto, non, medo!, que lle tiñades en África, na Legión. Pero aquilo de que tirou de pistola, matando un legionario, que caeu exánime na propia mesa do comedor simplemente porque lle repugnaban as lentellas, e que desde aquel día se vos mandasen comer cactus, cactus comeriades, sempre me pareceu unha trola, unha fantasía de soldado licenciado. ¡Pois mira ti por onde, agora, lendo a Carrillo...!

Se os lares falasen..., ¡nin o Espasa!

-.-

-XXVII-

A Panceira de Vilar,
que foi segar e volveu segada.
-Daquela, atragóuselle o pan? –Foi o que preguntou a inocente de miña madriña oíndolle ao Vindiego referir algunhas consecuencias da súa cuadrilla nas segas castelás do pasado verán, que aló se foran por San Pedro, acollidos ao dito de, La miés viene por San Pedro, que se la ofreció el Maestro.

¿Mandato divino? O do trigo, si, pero, iso de que llelo segasen os galegos, ano tras anos? ¡Iso sería humano, pero o que é divino, non!

-Señora, agarde, que aínda estou comezando a historia. Só lle dixen que fomos ao pan, e volvéusenos unha torta, en particular para esa Manuela de Vilar, que deu en engordar desde que fomos a Palencia...

-E deron en chamarlle "Panceira" polo pan que comeu? ¡Miña pobre: ía da fame, así que non habería trigo que lle chegase!

-Señora…; o caso foi que ela tamén comeu pola outra boca, pola vertical!

-Serafín, como non te aclares..., que ti, desde que deches en ir ás segas, aprendiches a falar doutro xeito..., a golpes de fouciño, que mesmo cortas as verbas para acabar dicindo as cousas a medias, a cachos!

-Mire, señora, e mire ao seu arredor, que a estes rapaciños médranlles máis as orellas có resto do corpo, e como o señor Cura nos amoestou que non escandalicemos ás criaturas..., así que, ou os aparta da lareira, ou terei que pronunciarme en castelán, coa metá fóra! E máis, agora que o penso, aquel patrón, de metade, nada, que lle meteu o fouciño ata o mango, rachándolle o mantelo, e co mantelo, esa cousiña das Manuelas, esa que traen cando nacen, tan valorada dos cregos que a teñen moi presente para subilas aos altares.

-¡Serafín, vasme tolerar! –Aquela inocente quería saber, e á vez presentía algo gravísimo naqueles fouciños da sega. ¡Notábaselle!

-Señora, se algunha muller ten motivos para tolear é esa Manuela de Vilar..., que con só seis meses, pesa tres quilos de máis!

Agora ela entendeuno; agora si!

-¡Pobriña, así que era iso! ¿E como o fixeches, ho, casado como estás, que agora non ten arranxo?

-¿Eu? ¡Deus me libre de tal; pero con iso e con todo, teño os meus remorsos, pois, como capataz da cuadrilla, no debera aceptar propinas, pero o cabrón do patrón insistiu en dárnolas...!

-¡Logo pagouvos ben..., para que volvades, supoño!

-Xa volvín, eu, tan pronto mo dixo Manuela, que collín o tren de Palencia..., ¡outra vez co fouciño na man, só que esta vez leveino para segarlle as criadillas se non se aviña a casar!

-¡Así ameazado, casará! ¡Deu-lo queira! ¡Amén!

-Non, señora, que non pode, que xa o está, con dez gromos, cinco de cada clase. O único que conseguín foi que me dese algún carto para axudarlle á Manuela, e para iso grazas a que o ameacei con dicírllelo a tódolos veciños do seu lugar...! O caso foi, o pecado estivo, na gula, que nos propuxo levar á Manuela para a cociña, ofrecéndonos mellorar a comida, que así nola faría ela, ao noso xeito, boa e abundante. ¡As miserias, señora, pois, miseria trae miseria, e a fame non é boa cociñeira! Manuela cociñou, claro que cociñou; cociñou de máis, que de paso fixo unhas tortillas cos ovos do patrón... ¡O resto...; o resto, señora, salta a vista; ou mellor dito, está para saltar, pois, dentro de tres meses..., outro segador, ou segadora, que máis dá, pois eses casteláns non paran de sementar!

Ben se esforzaron nas súas metáforas, pero eu, e iso que aínda non tiña as orellas tan grandes como dixo o Vindiego, oíno todo, entendino todo, e tirei as miñas conclusións: ¡Cando un patrón ofrece máis cós outros, malo, pois é que algo está tramando!

.../...