A GRAVATA DO SAN ESTEVO DE VILAPEDRE, A BALSA (VILALBA)
Artigo publicado na Pena do Encanto (Boletín Informativo de Estudios Chairegos), nº 4, Vilalba (Lugo), 2007, páxs. 38-40.
O S. Estevo, coñecido popularmente como O Santo das gravatas, atópase dende antano nunca capela, situada preto do río Eume, pertencente dende o punto de vista eclesiástico ó arciprestado de Vilalba e a diócese de Mondoñedo-O Ferrol, e dende o civil á parroquia de Vilapedre, ó concello de Vilalba e á provincia de Lugo.
A devandita parroquia constitue un importante ámbito territorial de índole montañosa que chega a acadar os 900 metros de altitude na Carba, ocupando os seus montes a marxe esquerda do río Eume. De tódolos xeitos, nas súas entidades de Fraguas e Porto de Bois comeza a planicie característica da Terra Chá. Esta parroquia é unha das maís importantes do concello como o reflicte o feito de que a súa poboación está distribuída en 37 entidades cunha densidade media de poboación de 6,1 hab / km2.
A DEVOCIÓN POPULAR
A festividade do santo celébrase un sábado da primeira quincena de outono. Así, no ano 2005, conmemorouse o oito de outono, e ao ano seguinte o catorce do mesmo mes. Neste día acuden ao recinto sagrado devotos procedentes de A Balsa (Muras), Irixoa (Muras), Vilapedre (Vilalba), S. Simón da Costa (Vilalba), Lanzós (Vilalba), Vilalba pobo, Muras pobo, e doutras comunidades parroquiais pertencentes dun xeito preferente aos concellos de Muras e Vilalba.
Os devotos ofrecense normalmente por si mesmos, máis hai algúns casos nos que veñen en nome doutros fieis, que polas súas doenzas non poden acudir ao santuario.
O número de asistentes mantense constante nos últimos anos, podendo establecer a cifra de devotos nuns douscento cincoenta no ano 2006.
As peticións máis usuais están relacionadas coas doenzas das persoas mais tamén coas enfermidades dos animais e a protección da facenda familiar.
BIBLIOGRAFÍA
Traballo de campo do autor.
Varios. Tempos de Festa en Galicia. A Coruña: Fundación Caixa Galicia. T.I: Dende Reis ata o mes de maio, 2006.
NOTA
O mapa de localización do santuario foi realizado polo delineante José Cancio Fernández.